Media-icmal 11.05.20

Ölkənin elektrik enerjisi və təbii qaz ixracatçısına çevrilməsi, dövlət satınalmaları sahəsinə nəzarətin vəziyyəti, korrupsiya və rüşvətə qarşı mübarizə, turim və xidmət sahəsində durum və s. məsələlər medianın aparıcı mövzularındandır...

“Azərbaycan” qəzeti “Prezident İlham Əliyev: Azərbaycan elektrik enerjisinin və təbii qazın idxalçısından ixracatçısına çevrilib” sərlövhəli məqalədə ölkənin elektirk enerjisi və təbii qazın ixracatçısı olması dəyərləndirilir.

Müəllif deyir ki, Prezident İlham Əliyev Rusiyanın "Natsionalnaya oborona” ("Milli müdafiə”) jurnalına müsahibəsində bildirib ki, Azərbaycan elektrik enerjisinin və təbii qazın idxalçısından ixracatçısına çevrilib. 2003-cü ildən bəri Azərbaycanda 30-dan çox elektrik stansiyası tikilib: “Bir neçə ildir ki, biz istehsal edilən elektrik enerjisinin artıq hissəsini ixrac edirik. Yeri gəlmişkən, biz ölkənin ekoloji vəziyyətinə böyük diqqət yetiririk, buna görə də son illərdə Azərbaycanda inşa edilən elektrik stansiyaları bütün ekoloji tələblərə cavab verir və respublikanın təbii qaz və su ehtiyatları əsasında işləyir”, deyə dövlət başçısı bildirib.

Müəllif deyir ki, dövlət baçısı Azərbaycanda bərpaolunan enerjinin inkişafına da böyük diqqət yetirilir, bu sahədə böyük təcrübəyə malik iki iri xarici şirkət Azərbaycanla ilkin sazişlər imzaladı.

Dövlət başçısı bildirib ki, bu sazişlərə əsasən əcnəbi investorların hesabına ümumi gücü 440 meqavat olan iki elektrik stansiyası tikiləcək, onlardan biri külək, digəri günəş enerjisindən elektrik enerjisi istehsal edəcək.

Prezidentin sözlərimə görə, ölkədə elektrotexnika sahəsinin infrastrukturu tamamilə modernləşdirilib, Davos Dünya İqtisadi Forumunun reytinqinə əsasən, elektrik enerjisinin əlçatanlıq əmsalına görə Azərbaycan dünyada ikinci yeri tutur.

O, iri transmilli neft-qaz layihələrinin həyata keçirilməsinə gəlincə deyib ki, enerji resurslarını bir neçə istiqamətdə ixrac edən 7 neft və qaz kəməri inşa olunub və “Cənub Qaz Dəhlizi”nin tikintisi uğurla başa çatmaq üzrədir.

“Azpolitika.info” “Hesablama Palatası: “Utancaq nəzarət orqanı... Yaxud, Gülməmmədov niyə Stepaşin ola bilmir?” sərlövhəli məqalədə müəllif qurumun büdcə vəsaitlərinə nəzarət sahəsindəki fəaliyyətini dəyərləndirir.

Müəllifə görə, bu məsələnin aktuallaşması son vaxtlarda bir neçə icra başçısı və Mədəniyyət Nazirliyinin bəzi yüksək rütbəli məmurlarının həbsilə bağlıdır. Belə ki, bu həbslər həm də büdcəyə dövlət nəzarətini həyata keçirən qurumların məsuliyyətini gündəmə gətirib. Belə qurumlardan biri də Hesablama Palatasıdır.   

Yazıda deyilir ki, qurumun əsas funksiyası büdcə gəlir və xərclərinin, eləcə də büdcədənkənar dövlət fondlarının auditini aparmaq, vəsaitlərin büdcədə nəzərdə tutulmuş göstəricilərə uyğunluğunu təmin etmək, pozuntular barədə parlamentə məlumat verməkdir: “Təəssüf ki, bu bəndlər üzrə HP-nın fəaliyyətini tam qənaətbəxş hesab etmək, yumşaq desək, insafsızlıq olardı”, deyə məqalədə vurğulanır.  

Üstəlik məqalə müəllifi qurumun 2019-cu ildə 75 milyon manat səmərəsiz büdcə xərcləri aşkar etməsini inandırıcı saymır və hesab edir ki, təkcə dövlət satınalmaları üzrə obyektiv audit aparılsa, 75 milyon manatdan qat-qat artıq miqyasda mənimsəmə üzə çıxarmaq olar: “Ancaq utancaq və başıaşağı qurum təəssüratı bağışlayan Palatanın bir il ərzində üzə çıxardığı vəsait də özü kimi zəif təsir bağışlayır”, deyə müəlif səbəbi izah edir.    

Müəllif Palatanın hesabatına istinadən deyir ki, dövlət satınalmalarının 40%-i ictimaiyyətdən gizlədilir, belə ki, 514,4 milyon manat dəyərində 1147 satınalınma müqaviləsi haqda məlumat satınalma üzrə internet portalına yerləşdirilməyib.         Yazı müəllifi bunu da əlavə edir ki, 2018-ci ildə 8964 satınalma keçirildiyi halda portalda cəmi 5463 müqvilə6 barədə məlumat yer alır və hesab edir ki, satınalmaların şəffalığı təmin edilmir.

Müəllifə bu mənada HP rəhbərliyinin qonşu dövlətlərin analoji qurum rəhbərləri kimi nüfuzlu olacağının inandırıcı görünmədiyini bildirir.

“Moderator.az”da “Onda bütün icra başçılarını həbs etmək lazımdır” sərlövhəli məqalədə isə ölkədə korrupsiya və rüşvətə qarşı mübarizə müzakirə olunur.

Keçmiş deputat Əli Əlirzayev deyir ki, hələ çox illər öncə Milli Məclisdə gəlirlərin deklarasiyası qanununu qəbul edib tətbiq etmək lazım olduğu təklifi verib. Onun sözlərinə görə, o zaman çoxları bunu başa düşməyiblər və etiraz ediblər.

Ə.Əlirzayev indi mübarizədə yalnız həbslərdən istifadə etmək lazım olan effekti verməyəcək: “Bu metodla olsa, onda Azərbaycandakı bütün icra başçılarını həbs etmək lazımdır. Onların hamısı, demək olar ki, eyni prinsiplə işləyir. 16 il bir adam icra başçısı olub, onun cinayətləri indi açılır”.

Keçmiş deputata görə, bütün ictimaiyyət bu cinayət barədə bilib və illərlə bu cinayətlər barədə danışıb, yanız indi rəsmi olaraq təsdiqini tapır.

Onun fikrincə, 190 manata ehtiyacı olan şəxslərə oduncaq, yarıdma göz dikən şəxslərdən heç vaxt dövlətə və millətə xeyir gəlməz. 

Keçmiş deputatın iddiasına görə, indi məmurların böyük əksəriyyəti belədir. “Bir adam ki, rüşvət verib vəzifəyə gəlir, o, rüşvət alacaq. Başqa yolu yoxdur”. Əsas odur ki, əvvəldən kadrların getdiyi yola diqqət edəsən. Pula nə qədər hərisdir, ya yox.

“Müsavat.com”da

“Natiq Cəfərli: 2020-ci il turizm üçün itirilmiş il olacaq” sərlövhəli məqalədə koronavirus pandemiyası şəraitində sahəyə dəyən itkilər barədə danışılır.

Müəllif deyir ki, koronavirus dünya iqtisadiyyatının bir çox sahələrinə mənfi təsir göstərib ki, bu təsirlər hələ də müşahidə olunur, mütəxəssislər isə bu prosesin davamlı olacağını proqnozlaşdırırlar.

Müəllifə görə, epidemiya avtomobil istehsalından tutmuş, turizmə qədər müxtəlif sahələri əhatə edib, iri şirkətlər fəaliyyətlərini dayandırmalı olublar.

Yazı müəllifi iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarova istinadən diqqətə çatdırır ki, Azərbacanda böhran turizm sektorunu və daha 20 sahəni əhatə edib.

Müəllif deyir ki, iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli turizm sahəsinin və onunla bağlı sahələrin demək olar ki,sıradan çıxdığı qənaətinədir: “Hətta karantin dövründən sonra da, pandemiya başa çatsa belə, bu il turizm üçün itirilmiş il olacaq. İnsanların davranış qaydaları dəyişəcək və səyahət ehtiyacları fərqli olacaq”.

Onun fikrincə, yay aylarında daxili turizmi inkişaf etdirmək olar, ancaq bu, da  o qədər də inandırıcı görünmür.

Ekspert yada salır ki, xidmət sektoruna da ciddi ziyan dəyib, kafelərin, restoranların, çay evlərinin bağlı olması bu sahədə çalışanların da işsiz qalması ilə nəticələnib, bu obyektlərin gəlirlərində azalmalar var, bu ilin sonuna kimi onların gəlirlərində elə ciddi bir artım olmayacaq.