Tomas De Vaal “Çətin Sual” verilişində Qarabağ ətrafındakı vəziyyətdən danışıb

Son iki gündə çox sayda sensasiyalı bəyanatlar səslənib. Yanvarın 10-da Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan mətbuat konfransında KTMT-nin (Kollektiv Müdafiə haqqında Müqavilə Təşkilatı) təlimlərinin öz ərazisində keçirilməsinin məqsədəuyğun olmadığını bəyan edib.

Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev də kifayət qədər mühüm bəyanatlar səsləndirib. Xüsusən, o, vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələrinin Laçın-Xankəndi yolunda keçirdiyi aksiyaya toxunub.

O, yerli telekanallara müsahibəsində qeyd edib ki, Bakı nümayəndələrinin qızıl mədənlərinə buraxılması və orada qanunsuz istismara son qoyulması tələbləri yerinə yetirilənə qədər aksiya davam etdiriləcək.

“Orada (Qarabağda) Azərbaycan bayrağı altında yaşamaq istəyənlər üçün şərait yaradılacaq. Kim bunu istəmirsə, yol bağlı deyil, açıqdır”, deyə Əliyev bildirib.

Paşinyanın Ermənistanda keçiriləcək KTMT təlimlərini ləğv etməsinə nə səbəb olub? Bu, emosional qərar idi, ya belə bir strategiyadır?

Paşinyanın RSK (Rusiya sülhməramlı kontingentinin) missiyası başa çatdıqdan sonra BMTsülhməramlılarını Qarabağa dəvət etmək ideyası nə dərəcədə realdır?

Bu və digər sualları “Çətin Sual” verilişində Britaniyalı ekspert Tomas De Vaal cavablandırıb.

De Vaalın fikrincə, Paşinyanın KTMT ilə bağlı ifadələri onun bu təşkilat və ümumilikdə Rusiya üzrə xəttidir. Onun Ermənistanın KTMT-də iştirakı üçün perspektiv olmaması haqqında ifadələri bu versiyaya dəlalət edir.

“Sirr deyil ki, əvvəllər, baş nazir olmazdan əvvəl Paşinyan Ermənistanın AİB-də (Avrasiya İqtisadi Birliyi) iştirakına qarşı çıxan nadir Ermənistan siyasətçilərindən biri idi. Deməli, bu, onun Rusiyaya qarşı şəxsi siyasətinin davamıdır!

Ekspertin fikrincə, Rusiya, çox güman ki, Ermənistanın məcburi müttəfiqidir və Paşinyan daha geniş beynəlxalq münasibətlər spektrinə malik olmaq istərdi.

“Bu mənada o, Fransaya, Avropa ölkələrinə, ABŞ-a böyük ümid bəsləyir. Amma, əlbəttə, real vəziyyət fərqlidir. Rusiya Ermənistanın və hazırda Qarabağ ermənilərinin təhlükəsizliyini təmin edən yeganə ölkədir”.

De Vaalın sözlərinə görə, BMT sülhməramlılarının Qarabağa yeridilməsi ideyası Qərbdə ekspertlər tərəfindən kifayət qədər geniş şəkildə müzakirə olunur.

“Azərbaycan və Ermənistan arasında yaxın gələcəkdə heç bir sülhün mümkün olmadığı haqqında rəy var. Hamı düşünür ki, 2025-ci ildə RMK-nin missiyası başa çatana qədər sülh əldə olunmayacaq. Buna görə yeni münaqişədən qaçmaq üçün Qarabağda sülhməramlı missiya davam etməlidir. Amma heç kim Rusiyadan razı deyil, xüsusən də Ukraynadakı müharibədən sonra. Azərbaycanda da, Ermənistanda da Rusiyaya etimad çox azdır. Ola bilər ki, Qarabağın özündə bir qədər çox etimad var, amma hesab edirəm ki, son ayın hadisələrindən sonra (ekoloji fəallar) Qarabağda da etimad səviyyəsi (ruslara) azalır”, deyə ekspert qeyd edib.—0—