İttihamlar “casuslaşarkən”

Türkiyə mediasının azadlığını qoruya bilən qismi  10 il əvvəl yaşanan səhnələri təxminən eyni məzmun və metodlarla yenidən yaşayır. Bəlkə təəccüblü gələcək,  ancaq həbs edənlər dəyişsə də həbs edilənlər dəyişmir.

10 il əvvəl həbs edənlərin daha sonra dövləti  tamamilə ələ keçirmək üçün hərbi çevrilişə cəhd göstərən  Fətullahçı Terror Təşkilatı (FETÖ) olduğu məlum idi. O vaxtkı  ittihamların  əsas məzmunu “jurnalistikanın  metodlarından istifadə edərək  terror təşkilatı qurmaq və idarə etmək, dövlət idarəçiliyini ələ keçirmək”dən ibarət idi. 134 səhifəlik ittihamnaməyə görə, “terrorçu təşkilatlanmanın mərkəzi”  www.odatv.com İnternet saytı, üzvləri isə elm adamı, polis rəisi, kəşfiyyatçı, jurnalist-yazarlar idi.

Təxminən 20 nəfərin həbs edildiyi istintaq prosesinin nəticəsində 134  səhifəlik ittihamnamə hazırlandı.

“Terror təşkilatının 1 nömrəli şübhəli şəxsi”  professor Yalçın Kiçik məhkəmənin ilk iclasında itthamnaməni oxuyan TRT diktoruna “Xanıməfəndi, o qədər gözəl oxuyursunuz ki, özümü bəri başdan günahkar hiss edirəm” deməklə qalmamış, üzünü  prokurora tutaraq “Türkiyə Cümhuriyyəti bir dövlətdirsə, mənim qabağıma polis köməkçisinin yox, dövlət ittihamçısının yazdığı ittihamnamə ilə çıxsın” deyə əlavə edərək prosesin  qərəzli olduğunu bəri başdan elan etmişdi. Şübhəli şəxslərin   ilk qrupu 13 aydan, başqa bir qrupu 20 aydan sonra həbsdən  çıxa bilmişdi. Ən axıra qalan polis rəisi Hanefi Avc isə  bu  prosesdə  3,5 il yatmışdı.

Kəşfiyyatçı Kaşif Kozinoğlu məhkəmədəki müdafiə çıxışına bir neçə gün qala qəfildən vəfat edib, çıxışı daha sonra kitab şəklində çap edilib (Kaşif Kozinoğlu 1992-ci ildə Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin xüsusi təyinatlı qrupu ilə bir müddət Bakıda xidmət etmiş, 1995-ci ildə Baş Kəşfiyyat İdarəsindəki işinə keçəndən sonra  Orta Asiyada və Əfqanıstandakı FETÖ təşkilatlanmasına qarşı barışmaz mübarizə apardığına görə hədəfdə olmuşdu) 74 ay davam edən istintaq və məhkəmə proseslərinin sonunda alim, polis, jurnalist-yazarlardan ibarət “terror təşkilatı” üzvlərinin hamısına bəraət verilib.

Bəlkə Türkiyəni izləməyənlər üçün inandırıcı  gəlməyəcək, ancaq 2011-ci ildə FETÖ-nün  bir müddət həbsdə saxladığı jurnalist yazarların bir qismi  indi  yenidən təhqiqat və istintaq altındadır. Bu dəfə “kəşfiyyat sirrini yazmaqla və hərbi casusluqla” ittiham edilən jurnalist-yazarların çoxu yenə www.odatv.com  saytının əməkdaşlarıdır. Baş redaktor Barış Pehlivan, xəbər müdiri Barış Terkoğlu, Ankara xəbər müdiri Müyesser Yıldız 10 ildə ikinci dəfə həbs ediliblər. Odatv-nin Manisa müxbiri Hülya Kılıç, “Yeni çağ” qəzetinin köşə yazarı Murat Ağırel  isə bu dəfəki dalğanın alıb həbsə apardığı jurnalistlərdir.

2011-2012-ci illərdə 16 ay həbsdə qalan Müyesser Yıldızdan şikayət ərizəsini milli müdaifə naziri Hulusi Akar verib. Yıldız özü isə iyunun 5-də daxili işlər naziri Süleyman Soylunu məhkəməyə verib. Yenə də 10 il əvvəlki sxem işləyir: ittihamnamənin hazırlanmamasına baxmayaraq, iqtidarı qeydsiz-şərtsiz dəstəkləyən media həbsdə və ya hələ polis nəzarətində olan şəxslər barəsində öz ittihamlarını hər gün oxucularla bölüşür. O mediaya görə,  Müyesser Yıldızın açıq telefon danışığında əldə etdiyi “kəşfiyyat materialları”nı  xəbər halına gətirməməsini  onun  suçu kimi təqdim edir. Buna  ədliyyə naziri Abdülhamid Gül “xəbəri yazmadığına görə bir jurnalistin  həbs edilməsi   faktı dünya mətbuat tarixinə keçəcək” sözlərilə  reaksiya versə də bu sözləri nə prokuror vecinə aldı, nə də hakim. 10 ildən sonra Türkiyədə jurnalistlər yenidən həbsxana divarları arxasına göndərilir. Onlara qarşı ittihamların məzmunu isə 10 il əvvəl “terrorçuluq” idisə, indi “casusluq”dur.

Bax, Türkiyə demokratiyası üçün bu proseslərin ən qorxulu tərəfi də jurnalist-yazarlara, ziyalılara qarşı irəli sürülən   “casusluq” ittihamlarıdır. Bu ittihamlar bizi daha çox narahatlığa sövq edir çünki sovet diktatoru Stalin 1 milyon ziyalını məhz bu ittihamla məhv etmişdi. Yadıma gəlir ki, 2008-ci ilin martında  mühüm jurnalist-yazar İlhan Selçuk səhərə yaxın evindən polis nəzarətinə aparılanda Rusiya mətbuatına “Türkiyənin 1937-ci ili” adlı yazı yazmış, o mənhus ilin Türkiyədə yaşanmayacağını ümid etmişdim.

“Casusluq” ittihamları ümidimi azaltdı...