Devalvasiya şoku - qiymətlər qalxıb, valyutadəyişmə məntəqələri işləmir (YENİLƏNİB)

Dekabrın 21-də manatın üzən məzənnəyə keçməsindən sonra dekabrın 22-də ticarət obyektləri hələ də şokdadır. Bir çox ticarət nöqtələri ya satış etmir, ya da qapılarını bağlayıb.

Dekabrın 21-də Mərkəzi Bank 1 dollar=1,55 manat məzənnəsini müəyyən edib. Beləliklə manat 47 faiz devalvasiyaya uğrayıb. Bu ilin fevralında isə manat 34 faiz devalvasiyaya uğramışdı.

Turan-ın müxbiri səhər saatlarında Bakının mərkəzi ticarət obyektləri və bazarlarında olub. Bazarlarda satılan yerli məhsulların qiymətlərində çüzi artım olsa da, xaricdən idxal edilən meyvə və çərəz məhsullarının qiymətlərində 30-50 faiz artım var. O cümlədən, ərzaq mağazalarında müxtəlif məhsulların qiymətlərində 20-40 faiz arasında artım olub. Ən çox qiymət artımı məişət texnikaları, elektronika məhsulları, mobil telefonlarda və bu məhsullar üçün nəzərdə tutulan aksesuarlarda olub. Burada artım 30-50 faiz, bəzi məhsullarda isə daha çoxdur.   

Paytaxtın mərkəzi küçələrindəki əksər valyutadəyişmə məntəqələrinin ya qapıları bağlıdır, ya da alış-satış etmirlər. Bəzi məntəqlərdə isə 1 dolların alışı reklamlarında 1 dollar=1,51 və 1,53 manat yazılıb. Dollar satışı, demək olar ki, tam dayanıb. 

Ticarətçilər arasında çoxsaylı şaiyələr də dolaşır. Bir çoxları işçilərini ixtisara salacaqlarını və yaxud hansısa satış mərkəzinin işçilərinin çoxunu artıq ixtisar etdiyini deyirlər.

Turan-ın müxbirinin söhbət etdiyi xaricdən mal idxal edən ticarətçilər artıq rüşvətin yığışdırılmasının vaxtının çatdığını bildirib. “Amma, bunlar əksinə edib, idxal zamanı rüşvəti daha da qaldırıblar. Əvvəl bir korobka üçün 4500 manat əlavə xərcimiz çıxırdı, indi 8 000 manat olub”, deyə ticarətçilərdən biri qeyd edib. Amma o, bunun hansı elektron məhsulun bir qutusu üçün tələb edildiyini deməyib.   

Bu gün Mərkəzi Bank dolların kursunu bir qədər də artırıb. Dekabrın 22-də Mərkəzi Bank 1 dollar üçün 1,5511 manat, 1 avro üçün isə 1,6939 manat məzənnə müəyyən edib. -03B-

2015 Dekabr 21 (Bazar ertəsi) 15:08:23

Bu gün manatın növbəti devalvasiyası ilə əlaqədar başlayan ajiotaj davam edir. Böyük təşkilati texnika mağaza şəbəkələri ticarəti dayandırıblar və malları yenidən qiymətləndirir.

Supermarketlərdə idxal məhsullara yenidən qiymət qoyulur. Səhər saatlarından onların sayı xeyli azalıb.

Vətəndaşlar fəal şəkildə bahalaşmamış malları və məhsulları alır.

Bir sıra apteklərdə idxal dərmanlar əvvəlki qiymətlərlə satılır, amma preparat seçimi azalıb.

Mobil telefon qiymətləri bahalaşıb.

Avtomobil dilerləri hələlik yeni qiymətləri elan etməyiblər.

İnşaat materialları bazarında vəziyyət də aydın deyil. Bir qayda olaraq, inşaat materialları və mənzil qiymətləri valyuta məzənnələrinin dəyişməsinə o qədər də tez reaksiya vermir.

Hələlik yerli məhsulların satıldığı şəhər bazarları da yeni devalvasiyaya reaksiya vermir. -02В-

2015 Dekabr 21 (Bazar ertəsi) 12:37:12

Manatın növbəti dəfə devalvasiyası ilə əlaqədar Bakıda ticarət obyektlərinin və apteklərin bir çoxu öz işini dayandırıb. Çox güman ki, bu, qiymət siyahısının bahalaşmaya doğru dəyişdirilməsilə əlaqədardır. Valyutadəyişmə məntəqələrinin çoxu bağlıdır.

Xatırladaq ki, AMB dekabrın 21-də manatın üzən məzənnəyə keçməsi barədə qərar qəbul edib. Manatın dollara nisbətdə rəsmi məzənnəsi təxminən yarıya qədər ucuzlaşıb. Belə ki, dekabrın 21-dən 1 dollar  1,5500 manat,  1 avro 1,6850 manat təşkil edir. -0-

2015 Dekabr 21 (Bazar) 10:04:49

Azərbaycan Mərkəzi Bankı (AMB) fevralda olduğu kimi, bu dəfə də öz ənənəsinə sadiq salaraq bu gün səhər manatın üzən məzənnəyə keçdiyini bəyan edib.

Baş tənzimləyicinin əhali ilə hesablaşmaması maliyyə axınlarının idarə edilə bilməməsinin əlamətidir. Bankın rəsmi məlumatına görə, bu qərar uzunmüddətli xarakter daşıyan xarici iqtisadi şokların güclənməsini nəzərə alaraq tədiyə balansının tarazlaşdırılması, ölkənin valyuta ehtiyatlarının kritik səviyyədə qorunması, milli iqtisadiyyatın beynəlxalq rəqabət qabiliyyətinin təmin olunması məqsədilə qəbul edilib.

Manatın bugünkü məzənnəsi (1,55 manat / $1) sabah dünya  valyutasına nisbətdə daha aşağı ola bilər və bu, onun nəticəsidir ki, hökumət tələbat və təklifin nisbətini müəyyən edən fundamental amilləri nəzərə almayıb. Nəticədə xarici ticarətin müsbət saldosu və ölkəyə valyuta daxilolmaları kəskin azalıb.

Xatırladaq ki, iyulda neftin qiymətinin kəskin enməsi manatın məzənnəsinə və valyuta bazarına təzyiqi gücləndirib. Eyni zamanda Rusiya və digər qonşu ölkələrdə davam edən devalvasiya milli iqtisadiyyatda rəqabət qabiliyyətinə mənfi təsir göstərib.

Yaranmış vəziyyətlə əlaqədar valyuta bazarını və manatın məzənnəsini neftin qiymətinə uyğunlaşdırmaq zərurəti yaranıb.

Azərbaycanın üzən məzənnə rejiminə keçməsi məcburi addımdır və bu, dünya valyuta bazarında baş verən proseslərlə izah edilir. Təəssüf ki, bizim hazırda müşahidə etdiklərimiz manatın real dəyərini əks etdirmir. ---17D—