Nazir müavininin İKT üzrə fakt və proqnozları

Azərbaycanda İKT sektoru liberal olacaq, ona nəzarət ediləcək, 2020-ci il üçün gəlirləri 5 dəfə artaraq $8-9 mlrd təşkil edəcək. 

Azərbaycanın rabitə və informasiya texnologiyaları nazirinin müavini Elmir Vəlizadənin Bisnezinfo.az saytına müsahibəsində deyib ki, orta illik artım tempi 25-30%, (ötən il 17,3%), İllik  gəlir isə 1,5 mlrd AZN-dən artıq olub.

Azərbaycan əhalisinin 70%-i internet istifadəçisidir, genişzolaqlı internetdən isə ölkə əhalisinin 50%-i istifadə edir. Xarici internet-kanalların həcmi 2,3 dəfə artıb və 200 Qb/saniyəyə çatıb, ölkənin məskunlaşmış ərazisinin 93%-i rəqəmli televiziya ilə əhatə olunub.

Hazırda mobil rabitə sahəsində üç operator 3G xidməti göstərir, 2012-ci ildən onlardan biri 4G texnologiyasının tətbiqinə başlayıb. 417 elektron xidmətdən 187-si elektron hökumət portalı vasitəsilə «bir pəncərə» prinsipi ilə göstərilir ki, bu sistemə də 40 dövlət orqanı qoşulub.

Ümumilikdə, artıq 600-ə qədər elektron imza sertifikatı verilib ki, onların da yarıdan çoxunun istifadəçisi fiziki şəxslərdir.

Ölkədə yeni biznesin təşkili üçün əlverişli şərait yaradılır. Elektron hökumət layihəsi çərçivəsində tətbiq olunmuş «Vahid pəncərə» sistemi ilə sahibkarlıq subyektlərinin qeydiyyat müddəti 20 dəfə qısalıb (60 gündən 3 günə qədər), yeni təsərrüfatçılıq subyektinin yaranması üçün zəruri proseduraların sayı isə 13-dən 5-ə endirilib.

Ölkədə İKT sektoruna kapital qoyuluşunun 21% xaricilərə məxsusdur. Dünya Bankının «Doing Business 2013» statistik məlumatına görə, Azərbaycan 2005-ci ildən sonra öz mövqelərini yaxşılaşdırmış 50 ölkə arasında 13-cü yeri tutub. Ümumilikdə isə, Azərbaycan 185 ölkə arasında 67-ci yerdədir. Son on il ərzində ölkənin İKT sektoruna $2,5 milyarddan çox investisiya yatırılıb. 2012-ci ildə sərmayələrin həcmi $413 milyon təşkil edib.

Ötən il İnformasiya Texnologiyalarının İnkişafı Dövlət Fondu və Yüksək Texnologiyalar Parkı yaradılıb. Onlar ölkənin İKT sektoruna xarici investisiyaların cəlb olunmasını sürətləndirəcək. 2015-ci ildə isə məsafədən zondlaşdırılan aşağı orbitli peyklərin, 2016-cı ildə isə ikinci telekommunikasiya peykinin orbitə çıxarılması nəzərdə tutulur.

9 ümumrespublika və bir Türkiyə kanalı əsas paketdə yayımlanır və respublikanın məskunlaşmış ərazisinin 93%-ni əhatə edir. 2013-cü ildə ölkədə rəqəmli televiziyanın tətbiqi və analoq yayımın dayandırılması nəzərdə tutulur, deyə məmur bildirib. 

Azərbaycanda Trans-Avrasiya Super İnformasiya Magistralı (TASİM) layihəsi həyata keçirilir. Bu layihə İKT-nin yüksək inkişaf səviyyəsinə malik olan iki regionun – Avropa və Asiya arasında əlaqənin qurulmasını nəzərdə tutur. Layihə ümumilikdə 20 ölkəni əhatə edəcək, hökumətlər, özəl sektor və vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri arasında əlaqələri gücləndirəcək, deyə Vəlizadə bildirib. --17D—