Turizm ötən il

Son altı ayda azərbaycanlıların xarici ölkələrdəki turizm xərcləri 8 dəfə artıb.

Mərkəzi Bankın məlumatna görə, ötən il xaricdəki Azərbaycan rezidentlərinə $3 mlrd. məbləğində turizm xidməti göstərilib ki, bu da 2013-cü ilin göstəricindən 4% çoxdur. 67,4% və ya 2,02 mlrd. özəl xarici səfərlər zamanı xərclənib.

Ötən il Azərbaycana gələn xarici turistlər ondan əvvəlki ildə olduğu kimi $2,43 mlrd. xərcləyiblər. Bunun 36,6%-ni Azərbaycanda işğüzar səfərlər zamanı çəkilən xərclər təşkil edib. Nəticədə turizm xidmətlərinin mənfi saldosu yarım milyard dollardan azacıq aşağı olub.

Ölkədə turizmin inkişafı üzrə Dövlət Proqramı həyata keçirilir. Proqram 2008-2016-cı illəri əhatə edir. Hökumət ölkənin reklamına, turizm infrastrukturunun inkişafına milyonlarla dollar vəsait xərcləyir. Lakin vətəndaşlar xarici ölkələrdə dincəlməyə üstünlük verirlər. Yerli turistlərin əsas axını Türkiyəyə yönəlir. Sonrakı yerləri Rusiya, Gürcüstan, Ukrayna (Krım yarımadası), BƏƏ (Dubay) tutur.

Vətəndə turizm xidmətləri çox baha olduğundan soydaşlarımız çox vaxt dincəlməyə başqa ölkələrə gedirlər. Belə ki, ölkə içində bir nəfər üçün yeddigünlük normal istirahətin qiyməti manatın devalvasiyası ilə əlaqədar 1 min manatdan baha başa gəlir. Türkiyədə isə həmin qiymətə 7 gün Antalyada yüksək Avropa servisi (uçuş, mehmanxanaya transfer, yemək daxil olmaqla) təqdim olunur. Vətəndaşları uzaqlaşdıran digər amil xidmətin keyfiyyətinin aşağı olmasıdır. Bu, ən çox Bakıdan kənarda hiss olunur.

Bazar iştirakçılarının fikrincə, Azərbaycanda turizmin inkişafı üçün təşviqedici siyasətin tətbiqi lazımdır. Bu, 5 il ərzində regionlarda turizm mətkəzləri və istirahət zonaları üçün ƏDV-nin ləğvini nəzərdə tutmalıdır. Mövsümi xarakterlə əlaqədar regionlarda turizm xidmətləri üzrə şirkətlərdə, mehmanxana və istirahət bazalarında daimi çalışan işçilərin gəlir vergisinin azaldılması məqsədəuyğun hesab olunur. Həmçinin turizm məqsədləri üçün istifadə olunan avadanlığın bir hissəsinin gömrük vergisi və rüsümdan azad edilməsi təklif olunur.

Lakin ən başlıcası turizm sahəsinin əməkdaşları müxtəlif dövlət qurumlarının yersiz yoxlamalarından xilas olmağı istəyirlər.

Turizm dünya iqtisadiyyatının ən gəlirli və dinamik sektorlarından biridir. Bir çox ölkələrdə turizm xarici valyutada əsas gəlir mənbəyidir. Turist səfərlərinin 2/3-i səyahət və istrahətin payına düşür. İnkişaf etmiş ölkələrdə turların 70%-dən çoxu ölkə daxilində səyahətin payına düşür. --17D—