İnsanlar özlərindən öncəki dövrləri öyrənmək üçün ya internetdə araşdırmalar edir ya filmlərə baxır ya da tamaşaların daimi izləyicisi olur. Mədəniyyət tarixinin bəzi dövrləri vardır ki, hazırda çox da dərindən araşdırılmayıb və Azərbaycan dilində dəqiq, detallı məlumatlar tapmaq isə demək olar ki, mümkün deyil. Belə dövrlərdən biri də 1794-1925-ci illərdə hakimiyyətdə olan Qacarların dövrüdür.
Sənətşünas və tədqiqatçı Mənsurə Məmmədəliyeva bu dövrü dərindən araşdıraraq öz tənqidi baxış bucağından dövrü dəyərləndirib. Bundan sonra o bu araşdırmasını mədəniyyət tarixi ilə maraqlanan, bu dövrlə bağlı məlumat əldə etmək insanlarla bölüşmək üçün Salaam Cinema-da “Ehtişam və Həşəmət” adlı mühazirə keçirib. Bu mühazirə zamanı gələnlər özlərini tamamilə o dövrə qərq olunmuş hiss ediblər. Tədbirdə yerli sənətçilərin musiqi, ədəbiyyat və bu mövzuda hazırladıqları video instaliyasiyalar nümayiş olunub.
“Tədqiqatın mövzusu "Qacar Üslubu" üzərindədir. 19-cu əsr, mühüm siyasi, ədəbi və incəsənət hadisələri ilə yadda qalan bir dövr idi. Bu müddət ərzində türk qacar tayfası nüfuz qazanmış və bu ərazilərə təxminən 137 il hökmranlıq etmişdir. 20-ci əsrin ortalarında işlənmiş "Qacar Üslubu" termini, Qacarlar sülaləsi dövründə çiçəklənən unikal bədii ifadəyə aiddir”.
Mədəniyyət tarixində bundan başqa bəzi mövzular da vardır ki, dərindən araşdırılmayıb. Gələcəkdə bu kimi müxtəlif mövzularda müzakirə tədbirlərinin keçiriləcəyi gözlənilir. Bu kimi tədbirlər və araşdırmalar keçmiş dövrlərlə bağlı daha dəqiq məlumatların əldə edilməsinə və mədəniyyət tarixinin inkişafına dəstək olur.
Rəy yaz
Mədəniyyət
-
Azərbaycan kinosunun çoxdan gözlənilən anı nəhayət gəlib çatdı. Yerli rejissorlar öz yeni əsərlərini təqdim edərək, animasiya, dram və uşaqlıq xəyalları ilə dolu bir qarışığı böyük ekranlara gətirdilər. Nurlan Həsənlinin Erkən Hisslər, Hacı Səfərovun Tərsinə Kölgələr və Məsud Pənahinin animasiya filmi Nərqız maraqla gözlənilən tamaşaçılar tərəfindən həm alqışla, həm də tənqidlə qarşılandı.
-
Tarixdə baş verən hadisələr sadəcə bir rəqəm, tarixi yaddaş olaraq qalmır. Bu hadisələr mədəni yaddaşda da dərin izlər buraxır. Xüsusən sənətçilər hadisələri öz hiss etdikləri, anladıqları formada əsərlərinə köçürdürlər. 20 Yanvar da mədəni yaddaşa köçmüş hadisələrdən biridir. Müasir dövr yaradıcılığında nisbətən az işlənən mövzu olsa da heç vaxt öz aktuallığını itirmir. Bu tarixi yaddaş necə göstərilməlidir? İncəsənətdə necə öz əksini tapır?
-
Yanvarın 16-da nüfuzlu Gazelli Art House Elnarə Nəsirlinin irimiqyaslı “Meşənin Pıçıltısı – Səsin Sehri” adlı sərgisinin ikinci qapalı təqdimatına yenidən qapılarını açdı. Azərbaycanlı rəssamın bu sərgisi müxtəlif ölkələrin diplomatları, səfirlik nümayəndələri və xüsusi dəvətli qonaqlar tərəfindən böyük maraqla qarşılandı. Tədbir sərginin mədəniyyətlərarası və ekoloji əhəmiyyətini bir daha vurğuladı.
-
Hər il yanvarın 13-də Litva xalqı 1991-ci ildə müstəqillik uğrunda həyatlarını qurban vermiş qəhrəmanlarını anaraq Azadlıq Müdafiəçiləri Gününü qeyd edir. Bu mühüm tarix, Litva tarixində azadlıq iradəsinin Sovet təzyiqləri üzərində qələbə çaldığı dönüş nöqtəsini simvolizə edir. Həmin gün 14 nəfər həlak oldu, yüzlərlə insan yaralandı, lakin azadlıq arzusu heç vaxt sarsılmadı. Azadlıq Müdafiəçiləri Günü, Litva xalqının keçmişinə nəzər saldığı və azadlığın həqiqi qiymətini dərk etdiyi bir gündür.
1 rəy
Xıdırbəyli Cavid
2024-07-09
Ağa Məhəmməd Qacar şah təxminən 1790-cı illərdə hakimiyyətə gəlmiş və hökmuranlıq təxminın 1925-ci illərə kimi davam etmişdir. 1900-cu illərdə İran Şahının xahişi ilə yerli əhalıdən ibarət olan kazak hərbi birləşmələri yaradılmışdır və bu hərbi dəstələrin birində qulluq edən Rza adlı hərbiçi ingilislərin köməyi ilə keçən əsrin -yəni 1925-ci ilin dekabr ayında azəri türkü əsilli Qacarlar sülaləsini devirmiş, özünə Pəhləvi ləqəbi seçərək İranın şahənşahı olmuşdur. Yəni məqalədə göstərilən 1985 il tarixi tamamilə həqiqətə uyğun deyil. 1978 il yanvar ayında başlamış və 1979 il fevral ayında sona çatmış islam inqilabı nəticəsində Pəhləvi sülaləsi hakimiyyətdən uzaqlaşdırılmışdır. xahiş olunur ki, müəlliflər beıə məsələlərdə diqqətli olsunlar.