Nəsimi rayon sakinləri rayon hakimiyyətinin zorakılığından əziyyət çəkir

Bakıda icrasına başlanan Azərbaycanda köhnə birmərtəbəli və çoxmərtəbəli evlər sökülərək, yerinə çoxmərtəbəli yaşayış binalarının tikilməsini nəzərdə tutan Nazirlər Kabinetinin 25 fevral 2016-cı il tarixli 86 saylı qərarı Bakının Nəsimi rayonunda sakinlərin kütləvi narazılığına səbəb olub.

Fevralın 1-də məhəllə sakinlərindən biri ilə görüşdə rayon icra hakimiyyəti başçısının müavini Qurban Məmmədov bildirib ki, rayon ərazisində 31 tikinti şirkəti inşaat işlərinə başlayır. Rayon İH-nin bəziləri sakinlərin etibarsızlığını doğuran bu şirkətləri hansı şəkildə seçdiyi aydın deyil. Bakının Nəsimi Rayonu İH-nin rəsmi saytında Nazirlər Kabinetinin 86 saylı qərarının ("Pilot Layihə") həyata keçirilməsi haqqında bir qeyd belə yoxdur. Rayon İH-nin saytında qanuna əsasən inşaatçıların müəyyən edilməsi üçün keçirilməli olan tenderlər haqqında heç bir məlumat da yoxdur.

Hökumətin qərarının tam mətni ilə Nazirlər Kabinetinin saytında tanış olmaq olar: http://cabmin.gov.az/page/doc/1790

Rayon ərazisində birmərtəbəli xüsusi evlərdə yaşayan beş ailə başçısı Turan İA-ya müraciət edib. Vətəndaşlar hesab edirlər ki, rayon hakimiyyəti hökumətin qərarında qeyd edilən prinsipləri kobud şəkildə pozaraq, ev sahiblərinin daşınmaz əmlak hüquqlarına məhəl qoymur. Vətəndaşlar "Pilot Layihənin" yerli hakimiyyətin və tikinti şirkətlərinin həyata keçirdiyi şəkildə icrasına son qoyulmasını tələb edirlər.

Babək Adıgözəlov Yusifbəyli küçəsi, Azadlıq Prospekti, Abbas Səid küçəsi və Xan Şuşinski küçəsinin kəsişməsində yerləşən məhəllədə yaşayan 130 vətəndaşın maraqlarını təmsil edir.

- Bir il əvvəl bizə - 130 birmərtəbəli şəxsi evin sahiblərinə bildiriblər ki, ərazimiz Gloria Plaza şirkəti tərəfindən inşaat üçün alınıb. Rayon İH başçısının müavini bildirib ki, məhəlləmizdə "Pilot Layihə" həyata keçirilir, baxmayaraq ki, bu layihə haqqında qanun yoxdur. Bu, sakinlərin kütləvi narazılığına səbəb olub. Biz Konstitusiyada zəmanət verilən mülkiyyət hüquqlarımızın pozulmasından bütün instansiyalara şikayət etdik, amma hamısı nəticəsiz qaldı. Prezident Aparatına qədər getdik, amma orada məsuliyyətdən qaçırlar.

Sakin Sədaqət Hüseynova məhkəmə iddiası qaldırıb, tikinti şirkətinin sakinlərlə təzminat ölçüsü haqqında razılığa gəlmədiyini qeyd edib. Amma məhkəmə qonşumuzun zorla köçürülməsi haqqında qərar çıxarıb. Polisin gözü qarşısında onu öz evindən çıxarıb bayıra atıblar.

Mən tikinti şirkətini deyil, bu şirkətə bu səlahiyyətləri verən rayon hakimiyyətini ittiham edirəm. Biz əvvəlcə iki il kirayə mənzillərdə qalıb, sonra bizi göndərmək istədikləri yerdə yaşamaqdan imtina edirik. Bizim öz evlərimiz və üzərində hüququmuz olan torpağımız var. Sakinlər inşaatçıların ərazimizə daxil olmasına və evlərin ətrafına hasar çəkməsinə imkan vermirlər. Xalqın müqaviməti ilə qarşılaşan şirkət hələlik geri çəkilib. Zorakılığa qarşı mübarizə apardığımız müddət ərzində gərginlikdən altı nəfər dünyasını dəyişib.

Nazirlər Kabinetinin qərarının 1.2-ci bəndi sakinlərin köçürülməyə könüllü razılığının olması haqqında öhdəliyi pozur. Hakimiyyət evlərimizin altında dövlət tərəfindən istifadəmizə verilən torpaqlarımız barəsində sərəncam vermək hüququna malik deyil. Əvvəlcədən üzərində yaşayan vətəndaşlara verilmiş torpağı özəl şirkətin istifadəsinə vermək olmaz. "Pilot Layihə" çoxmərtəbəli yaşayış binalarına aiddir və birmərtəbəli şəxsi evlərə şamil edilə bilməz.

Vahid Quliyev Abbas Səid küçəsi, 49 ünvanında yaşayır

- 1988-ci ildə Ermənistandan qovulduq, sonra prezident Mütəllibov bizi erməni silahlı qruplarına qarşı qoymaq üçün Qarabağın Qadrut rayonuna yerləşdirdi. Oradan Bakıya köçdük və burada evlər aldıq. İki ildir ki, Nəsimi rayon hakimiyyəti Mütəllibovun siyasətini təkrar edir, bizim burada qazandığımız əmlakı əlimizdən alır. Biz dördüncü dəfə köçməkdən imtina edirik. Bu, bizim hüququmuzdur, biz öz torpağımızda yaşayırıq.

Biz dörd dəfə Nəsimi rayon İH başçısının müavini Qurban İsmayılovla görüşmüşük və həmişə pilot layihə haqqında boş mülahizələr eşitmişik. Bizi qul kimi torpaqla birlikdə satırlarsa, bu, necə hüquqi dövlət və demokratiyadır? Niyə Gloria Plaza tikinti şirkəti sakinləri ələ salır, bizim əsəblərimizlə oynayır, onun şərtləri ilə razılaşmağa məcbur edir, rayon hakimiyyəti isə onu müdafiə edir? Qoy şirkət bizimlə bazar iqtisadiyyatı əsasında razılaşsın - ya mənzil versin, ya da pul.

Bəkir Ağalarov - Abbas Səid küçəsi, 57 ünvanında şəxsi ev sahibi

- Tikinti şirkəti və rayon hakimiyyəti bizə təzyiq göstərir, insanların yaşadığı ərazini hasarlamağa çalışıb. Xalq yığışıb, etiraz edib və inşaatçılar hasar çəkə bilməyib. Şirkət hələ bizimlə təzminat haqqında danışıq aparmayıb, amma biz əvvəlcədən xəbərdarlıq etmək istəyirik ki, yaşayış sahəsinin hər kv metri üçün 1500 manat ölçüsündə ödəniş bizi qane etmir, biz bu məbləğə təhvil verdiyimiz mənzilə analoji olan mənzil ala bilmərik.

Sədaqət Hüseynova S.Rüstəmov küçəsi 69, mənzil 1 ünvanında inşaatçıların sökdüyü evdə yaşayırdı

- Bizim ərazimizi biznesmen Əli Həsənov (Rifah Plaza şirkəti) almışdı. 2016-cı ilin yayında o bildirib ki, ərazi pilot layihə çərçivəsinə daxil olub. Sonradan ikinci biznesmen Şamil Xudayarov da ona qoşuldu, onlar rayon hakimiyyəti ilə birlikdə sakinlərə təzyiq göstərməyə, inşaatçının şərtlərini qəbul edərək köçməyi tələb etməyə başladılar. Nəsimi rayon İH başçısının müavini inandırdı ki, rayonda pilot layihə həyata keçirilir, köçürülmə ilə razılaşmayanlar isə buldozerlərlə qovulacaq, qalanların evlərinə verilən elektrik enerjisi kəsiləcək. 2017-ci il fevralın 7-də bizim evi qaz xəttindən ayırdılar, baxmayaraq ki, orada insanlar yaşayırdı. Martda elektrik enerjisi və su verilməsi dayandırıldı. Sakinlər məhkəməyə şikayət verdilər, məhkəmə vətəndaşların tərəfini tutdu. Amma rayon İH Nəsimi rayon məhkəməsinə apellyasiya şikayəti verdi və qalib gəldi, həm də proses bizim iştirakımız olmadan keçirildi. Məhkəmə Nazirlər Kabinetinin köçürülmə haqqında qərarının icrasına və tikintiyə görə məsuliyyəti inşaatçının üzərinə qoydu.

Ötən il aprelin 27-də, yəni məhkəmənin başa çatmasından 3 gün sonra rayon daxili işlər şöbəsinin 27-ci polis bölməsinin mühafizəsi altında evimizi sakinlərlə birlikdə sökdülər. Polis kobud qüvvə ilə məni evdən çıxardı, biz polis zorakılığını videokameraya çəkdik. Mənim artıq evim yoxdur, əmlakımın bir hissəsi dağıntılar altında qalıb, ailəm kirayə mənzildə yaşayır, kirayə haqqını biz ödəyirik. Dağıdılmış evimizin əvəzində bizə heç nə təklif olunmur, bizimlə heç kim maraqlanmır.

Mən birinci vitse-prezidentin aparatında olmuşam, Leyla Əliyevaya şikayət yazmışam, Baş Prokurorluğa müraciət etmişəm, bu qurum işi rayon prokurorluğuna göndərib. Rayon prokurorluğunun şikayətə ədalətli baxacağını gözləmirəm, belə ki, Nəsimi rayon İH-nin sektor müdiri Məhəmməd Salmanlı Nəsimi rayon prokurorunun oğludur.

Biz Ali Məhkəməyə qədər getdik. 2017-ci ilin noyabrında Ali Məhkəmə də rayon İH-nin xeyrinə qərar qəbul etdi. Hakim mənə məhkəməyə təqdim etdiyim döyülməyimin videogörüntülərinə heç baxmadığını dedikdən sonra Azərbaycan məhkəmələrinə inanmıram.

Viktor Sapunkov, Abbas Səəhət küç. 55, mənzil 2 ünvanındakı mənzilin sakini

- 2016-cı il noyabrın 11-də 14 saylı MİS-dən evlərimizin Nazirlər Kabinetinin 86 saylı qərarının əhatə dairəsinə düşdüyü haqqında bildiriş aldıq və sakinlərdən Gloria Palas MTK ilə saziş bağlamaq xahiş olunurdu. Rayon hakimiyyətindən icra hakimiyyətinin sərəncamını və tikinti şirkətinin sakinlərlə müqaviləsini aldım. Müqaviləni tədqiq etdikdən sonra anladım ki, onu imzalamaq olmaz, belə ki, sakinə zəmanət verilmir, müqavilədə fors-major halları olaraq adlandırılan bir çox bəhanələrlə isə saziş ləğv edilə bilər. Müqavilə layihəsinin mətnində məxfilik haqqında qəribə bənd var, onun mahiyyəti belədir ki, müqavilə bağlayan vətəndaş şirkətə qarşı məhkəmə iddiası qaldırmaq və vəkil tutmaq hüququna malik deyil. Dövlət müqavilənin icrasına görə məsuliyyət daşımır. Dövlət şirkətin tikdiyi evi qəbul etməsə, müqavilə ləğv edilir, deyə bizi imzalamağa məcbur etdikləri müqavilə layihəsində qeyd edilir.

Əvvəlcə şirkət sayğac alınmasını sakinlərin üstünə atmaq istəyib, amma narazılığımızı dinləyən inşaatçılar sayğacların maliyyələşdirilməsini öz üzərinə götürüblər.

Sentyabrın 25-də iddiamız əsasında iqtisadi məhkəmə başlayıb. Hakim Tahirə Əsədova iddia ərizəmizin təmin edilməməsi barədə qərar çıxarıb. Bu qədər qanuni dəlilimiz olduğu halda, niyə? İH üzərində evlərimiz olan torpaqları orada yaşayan isanlarla birlikdə necə özəl şirkətə icarəyə verə bilərdi? Rayon hakimiyyəti hansı əsaslarla daşınmaz əmlak sakinlərindən qiymət soruşmadan, tikinti şirkəti ilə təzminat məbləği haqqında razılaşıb? Konstitusiya, Mülki Məcəllə, İnsan Hüquqları Konvensiyası pozulub. Hələlik evlərimiz ona görə sökülməyib ki, sakinlərimiz birlikdə hərəkət edirlər.

Sapunkov redaksiyaya məktubunda yazır: "Yerli İH-nin Nazirlər Kabinetinin 86 saylı qərarının 1.2-ci bəndinə məhəl qoymadığına xüsusilə diqqət yetirin. Bu, çox vacibdir, belə ki, bu bənd əmlaka görə tam təzminat ödənilməsi öhdəliyi qoyur. Eyni zamanda, 1.2-ci bənddə əmlaka görə təzminat hansı yolla ödənilməli olduğu və hansı qanunvericilik bazasının tətbiq edilməli olduğu kifayət qədər üstüörtülü müəyyən edilib.

Müqayisə üçün: RF-nin renovasiya haqqında qanununda qeyd edilib ki, İH və mülkiyyətçi arasında müqavilə RF Mülki Məcəlləsinin maddəsinə əsaslanır. Əmlak dəyərləndirilməklə, alqı-satqı qaydası tətbiq edilir. Bundan başqa, mülkiyyətçiyə ya yaşayış sahəsinin ölçüsü mülkiyyətçinin malik olduğu yaşayış sahəsindən az olmayan yeni mənzil təklif olunur (Mjoskvada mövcud yaşayış sahəsinə "havadan" əlavə olunmuş heç bir faiz verilmir), ya da Moskvanın rayonundan asılı olaraq əmlaka görə tam təzminat verilir", deyə sakin V.Sapunkov yazır.