Psixoloq: “Ordunun qələbəsi cəmiyyətdə rüh yüksəkliyini təmin edir”

Bakı/06.11.20/Turan: Əgər azadlıq müharibəsidirsə, vətən müharibəsidirsə və s. insanlarda döyüş ruhu yüksəlir və bəzi xroniki narahatlıqlar, hətta xroniki xəstəliklər unudulur. İnsan özünü daha gümrah hiss etməyə başlayır. Amma bununla paralel, sözsüz ki, itkilər, yaralılar və s. cəmiyyətdə neqativ emosiyalar da yarada bilir.     Bu barədə hərbi analitik və həkim-psixiatr Azad İsazadə Turan-a müsahibəsində bildirib.

Müharibə və COVİD-19 insanların psixikasına necə təsir göstərir?

“Paradoksal olsa da, müharibədən öncə koronavirusun olmasının müsbət təsirləri oldu. Koronavirusdan sonra yaranmış karantinlər camaatı nizam-intizamlı etdi. Gün ərizndə SMS-icazə ilə küçəyə çıxan insan üçün indi artıq komendant saatı heç nədir. Biz əvvəldən müharibə olacağını bilmirdik. Bu hal sanki müharibə vəziyyətinə bir hazırlıq oldu”, - A.İsazadə deyib.

Eyni zamanda müharibə şəraitində, əsasən də  atəşə məruz qalan yaşayış yerlərində əhali praktiki olaraq karantin şəraitinə əməl edə bilmir. Koronavirus infeksiyasına yoluxma ilə bağlı rəqəmlər çoxala bilər.

“Ümumiyyətlə, psixoloji cəhətdən biz bir az daha səfərbər olduq”, - o vurğulayıb.

Cəmiyyətin psixoloji durmuna gəlincə, eşidəndə hansısa torpaqlar azad olundu, hansısa şəhərlər azad olundu, biz pozitiv emosiya keçiririk.  Səhəri gün hansısa şəhərə raket zərbəsi endirildiyini eşidəndə neqativ emosiya yaranır.

Həm müharibə, həm də pandemiya insanlarda həyəcan, təşviş yaradır. Bu vəziyyətdən xilas etmək üçün nə etmək lazımdır?

Ümumilikdə, müharibə və koronavirus bütün cəmiyyətdə həyəcan, qorxu yaratmayıb. Hətta əksinə, bəzilərində aqressiya, inamsızlıq yaradıb.

Digər tərəfdən, Azərbaycanda müharibəni çoxdan gözləyirdilər. Ona görə də təşvişə yoxdur. Sözsüz ki, şəhid ailələrində matəmdir, lakin hətta həmin ailələrdə belə vətənpərvərlik əhval-ruhiyyəsi yüksəkdir.

Amma başa düşmək lazımdır ki, istənilən cəmiyyət uzun müddət emosional ruh yüksəkliyi ilə yaşaya bilməz. Gec-tez bundan yorula bilər, tükənə bilər. Deməli, o barədə düşünməliyik, hansısa tədbirlər görməliyik. Amma, ordu irəli getdiyinə görə ruh yüksəkliyi hələ qalacaq”, - A.İsazadə deyib.–06D-