Media-icmal 23.08.19

Qeyri-neft sənayesi sahəsində artım, vergidən yayınmalar və s. məsələlər bugünki (23 avqust 2019-cu il) medianın aparıcı mövzularındandır...

Qeyri-neft sənayesində məhsul artımı

"Azərbaycan" qəzetində "Qeyri-neft sənayesində məhsul istehsalı 15,7 faiz artıb" sərlövhəli məqalədə müəllif qeyri-neft sənayesinin inkişafını dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, istər çar Rusiyası, istərsə də sovet dönəmində Azərbaycan neft təchizatçısı olub, iqtisadiyyatda neft sənayesi flaqman sayılıb, yeganə ümid yeri neftlə bağlı olub.

Yazıda vurğulanır ki, "əsrin müqaviləsi" bağlandıqdan (1994-cü ilin sentyabarında imzalanmış neft kontraktları nəzərdə tutulur - red.) sonra Azərbaycan neft sayəsində düşdüyü dərin iqtisadi böhrandan çıxa bilib.

Müəllif deyir ki, həmin müqavilədən əldə edilən gəlirlər ölkənin ümumi inkişafını təmin etməyə imkan verib, hərtərəfli iqtisadi inkişafa nail olmaq üçün islahatlara başlanıb, bunun məqsədi isə qeyri-neft sektorunu inkişaf etdirməklə neft amilindən asılılığa son qoymaq idi.

Məqalədə deyilir ki, qeyri-neft sektorunun inkişafına nail olmaq üçün dövlət tərəfindən iri məbləğdə kapital qoyuluşu həyata keçirilib, milyardlarla ölçülən bu məbləğ qeyri-neft sektorunun inkişafında və infrastrukturun genişlənməsində böyük dönüş yaradıb, bu yolda ölkənin ümumi inkişafının təməli qoyulub.

Müəllif deyir ki, inkişaf etmiş ölkələrin əsas parametrlərindən biri sənayenin inkişafı sayılır, Azərbaycan da buna nail olmaq üçün sənayenin inkişafına xüsusi diqqət yetirir, bu sahədə əsas yeri texnoparklar və sənaye məhəllələri tutur.

"Sənayenin inkişafında iki hədəf əsas götürülüb ki, birincisi, sənayeni inkişaf etdirməklə ölkənin daxili tələbatını ödəmək və bu yolla idxalı azaldaraq valyuta axınının qarşısını almaqdır. Digəri isə dünya bazarına keyfiyyətli məhsul çıxarmaqla daha çox valyuta əldə edərək ölkənin maliyyə dayanıqlığını təmin etməkdir", deyə müəllif bu sahədə prioritetləri göstərir.

Müəllifə görə, müasir istehsal infrastrukturuna malik sənaye parklarının yaradılması Prezidentin 26 dekabr 2014-cü il tarixli sərəncamı ilə "Azərbaycan Respublikasında sənayenin inkişafına dair 2015-2020-ci illər üçün Dövlət Proqramı"nda nəzərdə tutulub.

Yazı müəllifi deyir ki, rəqabətqabiliyyətli sənaye istehsalının inkişafı, bu sahədə sahibkarlığın dəstəklənməsi, ölkənin yerli və xarici investisiyalar üçün əlverişliliyinin artırılması, əhalinin istehsal sahəsində məşğulluğunun təmin edilməsi sənaye parkının yaradılmasında əsas hədəfdir.

Məqalədə vurğulanır ki, sənaye parklarının səmərəli fəaliyyəti üçün müxtəlif güzəştlər tətbiq edilir, vaxtında görülən tədbirlər sayəsində qeyri-neft sənayesində cari ilin 6 ayında 15,7 faiz artım qeydə alınıb.

Yazının sonunda isə oxuyuruq: Ümumilikdə isə ölkənin neftdən asılılığını aradan qaldırmaq üçün qeyri-neft sektorunun inkişafı istiqamətində həyata keçirilən islahatlar nəticəsində vergi daxilolmalarında bu sektorun payı 70,1 faizə çatıb. Belə hal ölkənin dayanıqlı inkişafının təmin edilməsində, həmçinin neftdən asılılığın aradan qaldırılmasında əhəmiyyətli rol oynayır".

Əksər obyektlər ƏDV-yə cəlb edilməmək üçün ...

"Bizim yol.info"da isə "Hotellər haqqında şok iddia: Dövləti aldadırlar" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif böyük biznes obyektlərinin vergidən yayınmaları barədə hüquqşünas Əkrəm Həsənovla söhbətləşir.

"Böyük biznes obyektlərinin mütləq əksəriyyəti əlavə dəyər vergisinə cəlb edilməmək üçün bizneslərini çoxsaylı şirkətlər arasında bölürlər, elə həmin şirkətlər də normal vergi ödəmirlər". Bu barədə bizimyol.info-ya açıqlamasında hüquqşünas Əkrəm Həsənov bildirib.

Hüquqşünasın dediyinə görə, Vergilər Nazirliyinin keçmiş rəhbərliyi gizli iqtisadiyyata göz yumub: "Yeni rəhbərliyin gizli iqtisadiyyata qarşı mübarizə aparması təqdirəlayiqdir", deyə Ə.Həsənov vurğulayıb.

Ekspert hesab edir ki, "Relax" istirahət və turizm mərkəzində nəzarət tədbirlərini həyata keçirmək üçün bura gələn Vergilər Nazirliyinin əməkdaşlarının burada müqavimətlə üzləşməsinin ajiotaj yaratması müsbət haldır: "Hamının gözü qarşısında vergidən kobud şəkildə yayınmaq gülməlidir. Ümid edirik ki, gizli iqtisadiyyatla məşğul olan biznes obyektlərinin sahibləri nəticə çıxaracaqlar".

Ə.Həsənov deyir ki, ümumən, dünyada vergilərin optimallaşdırılması təcrübəsi var, yəni vergini az ödəmək üçün biznesi fərqli şəkildə təşkil etməyə çalışırlar.

Ekspert deyir ki, biznes strukturu açıq-aşkar vergidən yayınmaq üçündürsə, təbii ki, bu, yolverilməzdir, vergi isə biznes obyektindən tutulmalıdır.

"Amma bu halda görürük ki, Milli Məclisin deputatı İqbal Məmmədovun ailə üzvləri qanunun tələbini pozursa, biz ondan daha nə gözləyə bilərik? Amma "Relax" istirahət mərkəzi ilə bağlı görülən tədbirlərdən sahibkarlar nəticə çıxaracaqlar, onlar qanunun tələblərinə əməl edəcəklər".

Ə.Həsənov iddia edir ki, əksər restoranlar və hotellər "Relax" kimi işləyirlər: "Onlar da gizli iqtisadiyyatla məşğuldurlar. Əksər restoran və hotellər əlavə dəyər vergisinə cəlb edilməmək üçün bizneslərini çoxsaylı şirkətlər arasında bölüblər".

Xatırladaq ki, bu il avqustun 19-da Lerikdəki "Relax" turizm mərkəzində bir qrup şəxslə vergi məmurları arasında insident yaşanıb, bununla bağlı deputat İqbal Məmmədova yaxın 6 şəxs həbs edilib.

Ehsan: qadağa olsun, ya olmasın

"Yeni Müsavat" qəzetində isə "Şeyx yenə ehsan qadağasından danışdı, reaksiyalar gəldi" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif deyir ki, Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri Şeyxülislam Hacı Allahşükür Paşazadə APA-ya müsahibəsində yas mərasimlərində israfçılığa yol verilməsi və bu mərasimlərin təmtəraqlı keçirilməsi məsələsinə münasibət bildirib.

Bununla bağlı müəlif "Yeni Müsavat" üçün deputat və partiya sədrindən şərhlər alıb.

Müəllif deyir ki, QMİ sədri ehsan verilməsində israfın inzibati yolla aradan qaldırılmasını mümkün saymayıb.

Müəllif daha sonra ölkənin ayrı-ayrı regionlarında vəziyyətlə bağlı bildirir ki, bəzi bölgələrdə ehsan süfrələri əsasən xurma, halva və çayla məhdudlaşdırılır.

Müəllifin sözlərinə görə, bəzi bölgələrdə hələ də yas məclislərində israfa yol verilir.

ADP sədri Sərdar Cəlaloğlu milli adət-ənənələrə müdaxilənin millətin məhvinə səbəb olduğunu deyir: "Ona görə də tarixlərin sınağından keçmiş heç bir adət-ənənəni iqtidarın ixtiyarı yoxdur ki, dəyişsin. İkincisi də, din dövlətdən ayrıdır.

Məhz buna görə də dövlət dinə müdaxilə edə bilməz. Dinlə bağlı bütün fitvaları din xadimləri verə bilər. Burada isə Qurani-Kərim əsas götürülməlidir. Quran nəyi qadağan edirsə, onların qarşısı alınmalıdır. Dövlət xadimlərinin dinlə bağlı hansısa fərman verməsi həm vicdan azadlığına ziddir, həm də İslam dininə əməl olunmaması deməkdir".

Deputat Fazil Mustafa isə "Yeni Müsavat"a bildirib ki, burada inzibati qaydada addım atılmasından başqa yol yoxdur: "Azərbaycanda ümumi dünyagörüşü fərqlidir. Əgər Azərbaycan cəmiyyəti doğruları olduğu kimi qəbul etsəydi, Qarabağı da itirməzdik. Biz Qarabağı ona görə itirmişik ki, vaxtında populist olmayan, xalqın xoşuna gəlməyən fikirləri həqiqət görüb deyənləri heç kim eşitməyib. Bu, dində də, ehsan məsələsində də belədir. Adamın xeyrinə deyirsən, adam sənə cavab verir ki, əzbərlədiyim mətn var, qoy onu oxuyum, təkrar edim. İnsanlar bundan o tərəfə çıxmaq istəmirlər. Ancaq hamı bilir ki, bu, mənasız şeydir. Ümumiyyətlə, yaslarda verilən ehsanlar birmənalı şəkildə yığışdırılmalıdır".

Deputat hesab edir ki, inzibati qaydada qadağa olarsa, hər kəs razılaşar. Bunu tam məsuliyyətimlə deyirəm. Çünki biz sopadan, qadağadan qorxuruq. Ona görə də inzibati qaydada bu məsələni qadağan etmək gərəkdir".