Gələn ilin büdcə layihəsi haqqında: 'Tam sosialyönümlü'. 'Maaşlar çox azdır'
Gələn ilin büdcə layihəsi haqqında: 'Tam sosialyönümlü'. 'Maaşlar çox azdır'
Gələn ilin büdcəsində gəlirlər arta, xərclər azala bilər.
Artıq Maliyyə Nazirliyi 2025-ci il dövlət büdcəsi layihəsini dərc edib. Orada gəlirlər 36 milyard 616 milyon manat proqnozlaşdırılır. Bu da 2024-cü ilin təsdiq olunmuş göstəricisi ilə müqayisədə 228 milyon manat və yaxud 0.6 faiz çoxdur.
Layihəyə görə, növbəti ildə dövlət büdcəsinin xərclərində isə 2024-cü ilin proqnozu ilə müqayisədə 74.7 milyon manat (0.2 faiz) azalma var. Xərclər 39 milyard 667.6 milyon manat proqnozlaşdırılır.
Sənəddə 2025-ci ildə xam neftin bir barelinin orta illik ixrac qiyməti 70 ABŞ dolları səviyyəsində götürülüb. Bu da 2024-cü ilin büdcəsində eyni göstəricidən 5 dollar azdır. Son günlər Azərbaycan neftinin bir bareli 75 dollar civarında dəyişir.
Büdcə layihəsinə əsasən, 2025-ci ildə Azərbaycanda müdafiə və təhlükəsizlik xərcləri 6 milyard 658.3 milyon manat nəzərdə tutulur. Bu, 2024-cü ilin təsdiq olunmuş proqnozu ilə müqayisədə 6.6 faiz azdır.
Təhsil, səhiyyə, sosial müdafiə, mədəniyyət, incəsənət, informasiya, bədən tərbiyəsi, gənclər siyasəti və bu qəbildən olan digər fəaliyyət xərclərinin artırılması nəzərdə tutulur.
Milli Məclisin VI çağırış deputatı Məlahət İbrahimqızı Turana bildirib ki, qarşıdakı ilin büdcəsi yeni tərkib parlamentin payız sessiyasında müzakirə olunacaq: "Azərbaycan uzun illərdir torpaqlarının işğaldan azad edilməsi üçün güclü ordu quruculuğu ilə məşğul idi. Əsas prioritetlərdən biri da bu olub. Nəticədə iqtisadi cəhətdən güclü dövlət və güclü ordu, Ali Baş Komandan sayəsində 44 günlük müharibə qələbəmizlə bitdi".
M.İbrahimqızı vurğulayır ki, Azərbaycan dövlət büdcəsinin əsas istiqamətləri həmişə müdafiə, təhsil və sosial müdafiə xərcləri olub: "Artıq 2020-ci ildə müharibə bitib, ərazi bütövlüyümüzü bərpa etmişik. Amma bu dörd il ərzində də cənab prezident Azərbaycan ordusu üçün dünyanın ən müasir silahlarının alınmasını təmin edib. Artıq biz müharibə əhval-ruhiyyəsində deyilik. Ordumuz tam qurulub, onun təchizatı, idarəsi NATO standartlarına gətirilir".
Onun sözlərinə görə, bu nöqteyi-nəzərdən, gələn il büdcə tam sosial rifaha, Azərbaycan xalqının rifahının güclənməsinə yönəlik olacaq: "Onsuz da bizdə həmişə büdcənin əsas prioritetlərdən biri sosial istiqamət olub. Bu baxımından, gələn ilin büdcəsini "tam sosialyönümlü büdcə" adlandırmaq olar".
İqtisadçı Natiq Cəfərli məsələyə bir qədər fərqli yanaşır. O, AzadlıqRadiosuna bildirib ki, Azərbaycanda əməkhaqqı, təqaüd tipli xərclərin olduğu sənədi "sosialyönümlü büdcə" adlandırırlar. Onun vurğulamasına görə, bununla da Azərbaycan büdcəsinin 40 faizdən çoxunun sosial layihələrə xərcləndiyini deyirlər: "Bu, bir az beynəlxalq standartlardan kənardır, çünki dünyanın inkişaf etmiş ölkələrinin də büdcəsinin 40 faizi sosialyönümlü xərclərə nəzərdə tutulur. Azərbaycan da bu standartlara cavab versə də, təsnifatda problem var. Maaş, təqaüd dövlətin öhdəliyidir və sosial xərc anlamına gəlmir".
İqtisadçı deyir ki, sosial infrastruktur xərcləri daha çox sosial xərclər kimi dəyərləndirilməlidir: "Ona görə də Azərbaycanda təsnifatın, sosial xərclər anlayışının dəyişməsinə ehtiyac var. Daha çox sosial infrastrukturun yaradılmasına, kitabxanaların, yol infrastrukturundan tutmuş, insanların iş və həyat şəraitini yaxşılaşdıracaq sosial layihələrə qədər xərclər sosial xərclər sayılmalıdır".
N.Cəfərlinin sözlərinə görə, Azərbaycanda dövlət büdcəsinin 40 faizi sosial ödənişlərə xərclənsə də, büdcə kifayət qədər kiçik olduğundan maaş və təqaüdlərin məbləği də çox azdır.
İqtisadiyyat
-
Azərbaycan və İran Şərqi Zəngəzur İqtisadi Rayonu ilə Naxçıvan Muxtar Respublikasını birləşdirəcək strateji dəmir yolu xəttinin tikintisini aktiv şəkildə müzakirə edirlər. Bu barədə Azərbaycan Dəmir Yolları QSC-nin sədri Rövşən Rüstəmov məlumat verib. Rüstəmov bu danışıqların detalları barədə İrana etdiyi son səfəri zamanı danışıb, burada İran Dəmir Yolları Administrasiyasının rəhbəri Cabbar Əli Zəkəri Sədrrodi ilə görüşüb.
-
Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş ərazilərindəki kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqlar sahibkarlıq subyektlərinə investisiya müsabiqələri vasitəsilə icarəyə verilə bilər. Bu, "Torpaq icarəsi haqqında" Qanuna təklif olunan əlavə və dəyişikliklərlə bağlı qanun layihəsində öz əksini tapıb. Sənəd Milli Məclisin Aqrar siyasəti komitəsinin oktyabrın 14-də keçirilən iclasında müzakirə edilib.
-
Dövlət Statistika Komitəsinin yaydığı ilkin məlumatlara görə, cari ilin 1 oktyabr tarixinə olan məlumata əsasən, Azərbaycanın iqtisadi fəal əhalisinin sayı 5,304 milyon nəfər təşkil edib, onlardan 5,021 milyon nəfəri məşğul olub. Bu rəqəmlər Azərbaycanda nisbətən dayanıqlı əmək bazarını vurğulayır.
-
Azərbaycan 2024-cü ilin ilk doqquz ayında nominal gəlirlərdə təvazökar, lakin sabit artım müşahidə edib, gəlirlər 2023-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 6.1% artıb. Bu artım əhalinin ümumi nominal gəlirini 61.587 milyard manat həddinə çatdırıb, hər adama orta hesabla 6039.2 manat düşüb. Bu barədə Dövlət Statistika Komitəsi məlumat yayıb.
Rusiya nəyin müqabilində Ermənistanın sərhədlərindən geri çəkilir? – İlham İsmayıl Çətin sualda
Xəbər lenti
-
- Siyasət,
- 13:55
- 660
Rəy yaz