Həyat sığortası şirkətlərində ödəniş problemi

Azərbaycanda həyat sığortası üzrə ixtisaslaşan və istehsalatda bədbəxt hadisələr və peşə xəstəlikləri nəticəsində peşə əmək qabiliyyətinin itirilməsi hallarından icbari sığorta hüququ olan 3 şirkət var. Bu növə vəsait yığımı vasitəsi kimi baxırlar, halbuki 30-40% müştəri etimadı üçün ödənilməlidir. 

Oktyabrın 1-i üçün "Paşa həyat Sığorta" 24 mln 298,12 min manat, "Atəşgah həyat Sığorta"  19 mln 350,61 min manat, "Qala həyat Sığorta"  7 mln 662,53 min manat toplayıb. Ödənişlərdə "Atəşgah həyat Sığorta" liderdir - 2 mln 208,7 min manat (ödəniş səviyyəsi 11,41%). Bu, yaxın rəqibin ödənişindən 4 dəfə çoxdur. 

Vergilər Nazirliyinin məlumatına görə, ölkədə yarım milyon sahibkar var. Bunun beşdə biri məşğulluğu təmin edir. Bütün təbii inhisarlar və iri biznesmenlər Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin inspeksiyasının nəzarəti altında sığorta şirkətləri ilə müqavilə bağlayıb.

 «İstehsalatda bədbəxt hadisələr və peşə xəstəlikləri nəticəsində peşə əmək qabiliyyətinin itirilməsi hallarından icbari sığorta haqqında» qanun 2010-cu ildə təsdiq edilib. 17 dekabrda Maliyyə Nazirliyi normativ-hüquqi aktları təsdiq edib. 

2010-cu ilin noyabrında Nazirlər Kabinetinin təsdiq ertdiyi traiflərlə iqtisadi fəaliyyət növləri 14 risk dərəcəsinə bölünüb. Müəssisənin risk dərəcəsindən asılı olaraq sığorta ödənişi həcmi 0,2%-2%-dir. 

Bundan başqa, 2011-ci ildən dövlət və büdcə təşkilatlarında işlətyənlərin sığortası üçün hər il dövlət büdcəsinin xərclər hissəsinə istehsalatda bədbəxt hadisələr və peşə xəstəliklərdən icbari sığorta üzrə 10,03 mln manat ayrılır. 

Qanuna əsasən, sığorta tarifi müəssisənin maaş fonduna köçürülür. Qanun 3  sığorta ödənişi növünü nəzərdə tutur: aylıq, bir dəfəlik və əlavə. --17D-