Bank sektoru � gözlənti lərzəyə salır

Bakı/17.04.17/Turan: Azərbaycanın bank sektoru titrəməkdə  davam edir: kredit təşkilatlarının filialları bağlanır, bu strukturların menecmenti tam heyətlə və ya qismən dəyişir. Bütün bu “modernləşmələr” və “optimallaşmalar” ştatların ixtisarları ilə müşayiət edilir. Mediaya sızan informasiyaya əsasən, yüz faiz xarici kapitallı və altı beynəlxalq maliyyə institutuna məxsus «AccessBank»-da ciddi silkələnmələr baş verib.

Bankın 13 regional və şəhər filiallarının ləğvi nəticəsində 700 əməkdaş ixtisara düşüb, bu da təşkilatın bütün kadr heyətinin 40%-i təşkil edir.

Bunlar əsasən əməliyyatçılar və kredit mütəxəssisləridir. Ancaq bu son deyil. Qalan əməkdaşların əmək haqları 20-30% azaldılıb. Gələcəkdə işdən azad edilmələr və maaş azaldılması istisna deyil, bu da bəzi təcrübəli işçiləri “öz xoşu ilə” getməyə məcbur edəcək. Bütün bunlar «AccessBank»-ın yaşadığı ciddi problemlərə işarə edir.

Yeri gəlmişkən, bu yaxınlarda analoji addımı Bakıda bir dəfəyə 6 filialının fəaliyyətini dayandıran VTB bank (Azərbaycan) da atıb.

Bu arada hələ ötən il №1 Bakı İnzibati-İqtisad Məhkəməsinin qərarı ilə müflis elan edilən United Credit bank ASC-nin ləğvi prosesi davam edir. Bankın bütün heyəti işdən azad edilib.

Xatırladaq ki, son iki ildə Azərbaycanda 10-dan artıq iri və kiçik banklar bağlanıb, nəticədə 4200 maliyyəçi, iqtisadçı, menecer və İT-mütəxəssisi işsiz qalıb. Bankların ağır maliyyə durumuna əsasən bu sahədə kütləvi ixtisarlar davam edəcək, buna açıq şəkildə AMB və ölkənin Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatası işarə edib.

Üstəlik, BVF israrla bizim hökumətə bu sahəni “cərrahiyə” üsulları ilə sağlamlaşdırmağı tövsiyyə edir.

Bank sistemindəki bərbad situasiyanı bu rəqəm də əyani şəkildə nümayiş etdirir: 2017-ci ilin yanvarın 1-ə ölkənin bank sektorunun ümumi borcları 1 mlrd. 667,6 mln. manat təşkil edib. Lakin bir sıra müstəqil ekspertin fikrincə, bu, son rəqəm deyil, çünki adətən bir çox banklar öz real göstəricilərini şişirdir, maliyyə hesabatlarını təhrif edirlər. Deməli, bankların itki həcmi daha böyük ola bilər.

İqtisadi Təşəbbüslərə Yardım Mərkəzinin eksperti Samir Əliyev qeyd edir ki, böyük həcmdə ödənməmiş kreditlərlə birgə güclü kapital axını faktiki olaraq bankların fəaliyyətini iflic edib. Likvidlik çatışmazlığı, korporativ kreditləşmə artımının və pərakəndə kreditləşmənin azalması, kredit və depozit portfellərinin pisləşməsi, problemli ssudaların payının artması da ciddi problemdir.

Bu situasiyada vəziyyətdən çıxış yolu bank sektorunun təkrar strukturlaşması, böyük maliyyə problemləri olan təşkilatların lisenziyasının alınmasıdır. AMB bank sisteminin təmizlənməsi prosesini “normal” bankları təkrar maliyyəşdirməklə dəstəkləməlidi. (Процесс очистки банковской системы ЦБА должен поддержать кредитами рефинансирования «нормальные» банки.)

Ekspertin sözlərinə görə, ölkənin bank sektoruna dəstək vermək üçün hökumət ciddi şəkildə böyük kredit alıb qaytarmayanlardan yapışmalı, onları aldıqları kreditləri geri qaytarmağa məcbur etməlidir.

Həmçinin bütün banklarda monitorinq keçirəcək və yuxarıda göstərilən halları üzə çıxaracaq peşakarlardan ibarət dövlət komissiyası yaradılmalıdır.

Vəzifə - səhlənkar oyunçuları bazardan yığışdırmaqdır, ancaq istisna deyil ki,bu vəzifənin yerinə yetirilməsi adı altında digər proseslər də baş verəcək. 

Yaxın 3 ildə bu sahədə çətin ki, əhəmiyyətli dəyişiklik olsun, çünki əvvəl sağlamlaşdırma prosesini başa çatdırmaq lazımdır. -0—