Sözardı

İlk öncə, mənim “Müxalifətin faydası haqqında” postumu oxuyan və xüsusilə də şərh yazan hər kəsə (onların sayı artıq 2100-ü keçib) bir daha minnətdarlığımı bildirmək istəyirəm. Azərbaycanın, demək olar ki, bütün KİV-in mənin Facebook səhifəmioxuduğunu bilmək xoş oldu, əks halda, onlar nəyəgörə mənim mövqeyimi tənqid etməyə, onda ziddiyyətlər axtarmağa, bir-birindən cəfəng və bir-birindən mənasız ittihamlar uydurmağa tələsərdilər ki? Mənə qarşı irəli sürülən ittihamlar ondan ibarət idi ki, mənim əsas məqsədim Azərbaycanda müxalifətəbaşçılıq etmək yaxud Azərbaycanın prezidenti olmaqdır. Başlıcası isə mən bütün bunları “Moskvadan göstərişlə” edirəm və Moskva mənim köməyimlə Azərbaycanın müstəqilliyini əlindən almaq istəyir. Bu yazılarda təhdidlər də oldu. Söz atdılar ki, məni biznesimdən məhrum edə bilərlər və ümumiyyətlə, mən həbsxanada olmamağıma sevinməliyəm, əvvəlki vaxtlar olsaydı, məni çoxdan həbs etmişdilər və s. 

“Məmurlara və siyasətçilərə məsləhət vermək biznesmenin işi deyil” kimi fikirlər xüsusilə sevindirdi. Yəni mənim işim yalnız pul qazanmaq, sərmayə qoymaq və vergi ödəməkdir. Mənim cavab verməyəcəyimi nəzərdə tutan diskussiyanın üslubu da təəccüblü oldu. Haqqın.az saytı, ümumiyyətlə öz səhifələrində şərhlərə yol vermir, halbuki, dueldə də hər zaman cavab atəşi açmaq hüququ olur. Məcbur olub həmin internet-KİV-in baş redaktorunun məqaləsini öz səhifəmdə yerləşdirdim. Burada istənilən şəxs şərh verə bilər. 

İndi isə, həm Facebook-da, həm də KİV-də mətnin müzakirəsinin yekunları əsasında tez-tez təkrarlanan suallara cavab vermək istəyirəm. 

Əslində mən kiməm? 

Mənim barəmdə müxtəlif sözlər yazırlar, məsələn, mən Moskvada “yaşayır və işləyirəm”, Azərbaycan üçün heç nə etməmişəm, nar alveri ilə pul qazanmışam, kapitalımı “fırıldaq” yolu ilə yaratmışam. Coğrafiyanı unudanlara xatırladım ki, sıfırdan qaz şirkətini yaradaraq kapitalımı qazandığım Sibirin şimalında nar bitmir, orda qışda 55 dərəcə soyuq olur. 

Azərbaycan üçün heç nə etməməyimə dair ittihamları tənqidçilərimin vicdanına buraxıram və özlərindən soruşuram ki, onlar həyatları boyu öz Vətənləri üçün yararlı bir iş görüblərmi? Etdiklərimin siyahısını açıqlamayacağam, bu qeyri-təvazökar və ayıb sayılır. Təkcə deyəcəyəm ki, mənim Azərbaycandakı meyvə və üzüm bağlarımda milyondan çox ağac və kol, o cümlədən 468 min nar ağacı, 15 min alma ağacı və 632 min üzüm kolu əkilib. Mənim planlarım isə bununla bitmir. Bəlkə bunu deməyə dəyməz, amma ümumilikdə bir milyondan artıq pul xərclədiyim və Göyçayda təşkil etdiyim növbəti nar bayramını qarayaxanlar “seçkiqabağı piar” adlandırıb. Allah onların hakimi olsun. 

Həqiqət isə ondan ibarətdir ki, mən Azərbaycanda doğulub böyümüşəm, əcdadlarımın qəbirləri burdadır. Xatırladım ki, yetmişinci illərdə mən təhsil almaq üçün Moskvaya gedəndə, Moskva vahid SSRİ dövlətinin paytaxtı idi, ona görə də o vaxtlar on minlərlə digər azərbaycanlı kimi, mən də heç yerəmühacirət etməmişdim. Yalnız Sovet İttifaqının dağılması bizi ayırdı, özü də formal olaraq, mənim ruhum isə hər zaman Azərbaycanda idi. 

Bəli, mən Rusiyada heç kimin dəstəyi olmadan kifayət qədər pul qazana bildim, siyasi təcrübəqazandım, beş il ərzində Federasiya Şurasının üzvü oldum. Buna görə də, mən siyasətdə nə isə təklif edirəmsə, mən qanun yaradıcılığı sahəsində real təcrübəmə əsaslanıram. Mən prezident olmağa can atmıram, qanuna görə də yalnız Rusiyada namizədliyimi irəli sürə bilərəm. İndi isə, tənqidçilərimin gözlədiyi kimi, öz tərəfdaşlarımdan ibarət partiya yaratmaq əvəzinə, hal-hazırda Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində, ailəmə məxsus yaxtada ailəm və nəvələrimlə dincəlir və həyat yoldaşımla birlikdə üçüncü övladımın dünyaya gəlişini gözləyirəm. 

Mən niyə “birdən-birə” müxalifət haqqında yazdım? 

Ona görə yazıram ki, problemlərin artdığını görəndə susa bilmirəm. “Boz kardinallar”ın Prezidentlə onun xalqı arasında yaratdığı məsafə özgələşməyə gətirib çıxara bilər. Bu məsafəni aradan qaldıra biləcək beləislahatlar yuxarıdan başlamasa və keçirilməsə, onda islahatlar aşağıdan başlanacaq. Bu, tarixin qanunudur. 

Hesab edirəm ki, işgüzar və siyasi təcrübəm olduğuna görə, böhrandan çıxma yollarını bildiyimə görə, bir vətənpərvər kimi ölkənin düzgün istiqamətəyönəlməsinə kömək etmək mənim borcumdur. Burda gizli məna yaxud məni idarə edən əli axtarmaq lazım deyil. Bu, mənim şəxsi qərarımdır. Məni buna heç kim məcbur etmir və mən heç nə əldə etmək istəmirəm. 

Mən onsuz da Azərbaycanın qeyri-neft sektoruna ən iri fərdi sərmayəçiyəm. Mən, ilk öncə, kənd təsərrüfatı və turizmə təxminən 200 milyon sərmayə qoymuşam və burda mənim əsas məqsədim investisiyaları “geri qaytarmaq” deyil, vətənpərvərlik borcumu yerinə yetirmək, böyüyüb başa çatdığım ölkənin iqtisadiyyatına sərmayə qoymaqdır. 

Bundan əlavə, mən xaricdə qazandığım pulları Azərbaycana sərmayə edirəm, Azərbaycanın özündə isə bir çoxları milyardlarla büdcə pullarını “çırpışdıraraq”, özü də müqəddəs sayılan ölkənin müdafiə işindən oğurlayaraq, onları xarici hesablarına köçürüb. Yeri gəlmişkən, onlar nahaq yerə hesablarının heç kimə məlum olmadığını düşünür. Ölkədən oğurlanan və bütün dünyada səpələnən pulları və aktivləri tapmaq asan və mənim fikrimcə, faydalı işdir. Bu proses artıq, məlum olduğu kimi, Böyük Britaniyada başlanıb, orada “Sərvətin qeyri-müəyyən mənşəyi haqqında sorğular” göndərilir. 

Mən, bir investor kimi sabitlikdə, sağlam investisiya iqlimində maraqlıyam. Buna isə qanunların köməyi ilə nail olmaq olar və mən də bu səbəbdən cəmiyyətin diqqətini qarşıdakı seçkilərə cəlb edirəm, onların əhəmiyyətini və dəyərini göstərirəm, lakin, tənqidçilərimin bəyanatlarının əksinə olaraq, Azərbaycanın prezident respublikası olduğunu çox gözəl anlayıram və ölkənin başında son dərəcə layiqli, savadlı və məsuliyyətli insanın durduğunu bilirəm. Yeri gəlmişkən, şərhlərdən birinin müəllifi mənim AŞPA-da Azərbaycanın və onun Prezidentinin maraqlarını müdafiə etdiyim köhnə çıxışıma istinadı tapıb - https://news.day.az/politics/122189.html. Mən onu yenidən oxudum və fikirlərimdə heç nəyin dəyişmədiyini təsdiq edirəm. 

Yadımdadır ki, o zaman Brüssel xadimlərindən biri mənim bioqrafiyamdan məni Prezidentlə qarşı-qarşıya qoyacaq faktları axtarıb tapmışdır. Lakin onlar uduzdular, çünki mən ümumi ağrımız naminə öz ağrımı unutmağa özümdə güc tapdım və hazırkı hakimiyyəti ölkəni ekstremistlərdən və işğalçılardan qoruyacaq, ölkənin ərazi bütövlüyünü bərpa edəcək qarant kimi üstün tutdum.

Prezident hakimiyyətinin güclü olması ölkədə hakimiyyət bölgüsünün olmaması demək deyil. Qanunverici hakimiyyət də mövcuddur. Əvvəlki Milli Məclisdə yüksək ixtisaslı deputatlar var idi. Onların bəziləri ilə Avropa Şurasının Parlament Assambleyasında uğurlu əməkdaşlıq edirdim. Onlarla indiyə qədər xoş münasibət saxlayıram. Lakin əvvəlki Milli Məclis qanun yaradıcılığında böyük effektivliyi ilə fərqlənmirdi. Əminəm ki, köklü islahatlar dövründə düşünmədən vəmüzakirə etmədən qanunları “çap edən” printer deyil, peşəkar qanunvericilər kollektivi lazımdır. 

Həqiqəti deyəcəyəm – mən Facebookdakı mətni “birdən-birə” yazmamışam. Mən artıq əsas iqtisadi, sosial və hətta kadr məsələləri üzrə bir neçə məktub göndərmişəm və onları məhz prezident respublikasında qərarları qəbul etməli olan şəxsə göndərmişəm. 

Həmin məktubları dərc etməmişəm, bunu isə dərc etməyə qərar verdim. Ona görə ki, bu halda əsas məqsəd insanları söhbətə cəlb etmək və cəmiyyətin savadlı və fəal hissəsinin daha çox nümayəndəsini hakimiyyətdən uzaqlaşma kompleksinin öhdəsindən gəlməyin və seçkilərə getməyin lazım olduğuna inandırmaqdır.

Sui-qəsd nəzəriyyəsinin tərəfdaşları sakitləşsin deyəvurğulayıram ki, bu kiməsə yaxud nəyəsə sponsorluq etmək vədi deyil, düşünməyə çağırışdır. 

Hakimiyyət və cəmiyyət  

Bir daha deyim ki, bu gün Azərbaycanın qarşısında duran əsas məqsəd hakimiyyətlə cəmiyyətin arasındakı boşluğun aradan qaldırılmasıdır. 

Bütün qərarlar istisnasız olaraq bir şəxs tərəfindən qəbul olunduğu zaman, bu, onun üzərinə çox böyük məsuliyyət qoyur. Ölkənin bəxti gətirib ki, 1993-cü ildən etibarən ölkənin prezidentləri müdrik və ciddi adamlar olub. Lakin qərarların bir şəxs tərəfindən qəbul edilməsinin əks tərəfi də var – xalq ölkədə baş verənlərə görə öz məsuliyyətini hiss etməməyəbaşlayır. Xalq Prezidentə səs verib və bununla onun rolu sanki başa çatıb, indi isə qoy lider düşünsün və məsuliyyət daşısın. Qoy Prezident islahatları fikirləşsin, Qarabağı qaytarsın, biz isə kənardan durub müşahidə edərik. Lakin bu halda Prezidentin mövqeləri də obyektiv olaraq zəifləyir, o, öz xalqından dəstək almır. 

Mənim haqqında yazdığım daha bir mühüm fikir var. Ölkəyə maksimum legitim, rəqabət əsasında seçilmiş parlament lazımdır. Bu, Qərbin qavrayışında Ermənistanla bərabərləşmək üçün lazımdır. Öz qarşımızda dürüst olmalıyıq, son seçkilərin hamı tərəfindən qəbul olunmuş legitimliyi olmasaydı, Yerevan bu dərəcədə həyasız bəyanatlar edə bilməzdi, məsələn, “onlar bizim torpaqlarımızın bir qarışını da ala bilməyəcək və heç bir əsirini bizə qaytarda bilməyəcək”.

Bratislavadakı son uzunmüddətli uğursuz danışıqlar HAMINI ayıltmalı və birləşdirməlidir. Axı itirilmiş ərazilərin qaytarılması mücərrəd məsələ deyil ki. Onu həll etmədən Azərbaycan heç vaxt əsl millət olmayacaq. Bu sadə fikir hamıya real və uydurma inciklikləri aşmağa və Prezidentin ətrafında birləşməyəkömək etməlidir. Əks halda, ölkə bu dözülməz ağrını gələcək nəsillərin çiyinlərinə qoymalı olacaq vəQarabağın qaytarılması get-gedə xam xəyala çevrilməyə başlayacaq. 

Mən indiki “müxalifətçiləri” müxalifət hesab etmirəm. Ölkədə islahatlara başlanıb, onlar isə insanları küçəyəçağırır. Nəyə görə çağırırlar? Axı onların nə lideri, nəproqramı, nə konstruktiv ideyası, nə ideya platforması yoxdur. Son kərpicə qədər hər şeyi dağıtmaq istəyindən başqa heç bir fikri yoxdur. Bəs sonra nə olacaq? Vətəndaş müharibəsi istəyirsinizsə, uçun gedin Suriyaya. Uzaq deyil. 

Mən təbiətən dağıdıcı deyil, qurucuyam, hər zaman şüarları deyil, konstruktivi qiymətləndirirəm, buna görə də belə insanlara dözə bilmirəm. Onlarla rastlaşmışam. 

Yadımdadır, 1992 və ya 1993-cü ildə prezident Elçibəyin qarşıdakı “əsrin müqaviləsi” üzrəamerikalılarla çətin danışıqları gedirdi. Amoco Eurasia və McDermottun rəhbərləri gəlmişdi. Elçibəy qulaq asmır, burnunun altında nəsə danışırdı. Birdən otağa məşhur Leyla Yunus soxulur, stolun üstünə atılır və Texasdan olan neftçilərə qışqırır: “Bizim torpaqlarımızı qaytarın!”. Amerikalılar belə basqıya məəttəl qalmış, lakin vəziyyətə yumorla yanaşmışdılar. 

Amma doxsanıncı illərdə Azərbaycanın müxalifətləbağlı təcrübəsi nə qədər neqativ olsa da, müxalifət yenə də lazımdır. Mitinq müxalifəti deyil, konstruktiv, kamil, məsuliyyətli müxalifət lazımdır. İcra hakimiyyətini tənqid etmək, ona piylənməyə imkan verməmək, dövlət aparatındakı rüşvətxorlara göz qoymaq və ölkədəki vəziyyətə görə məsuliyyəti bölüşmək üçün lazımdır. 

Sonda isə yazdığım hər şeyi mən özüm fikirləşməmişəm, uğurlu ölkələr tərəfindən dəfələrləsınaqdan keçirilib. Ümumiyyətlə, dünya dünən yaranmayıb. Bəşəriyyət çox şeyləri sınayıb. Ən yaxşı resept də tapılıb – demokratiya, vətəndaş cəmiyyəti, qanunun aliliyi, şəxsi mülkiyyətin qorunması, azad seçkilərlə birgə bazar iqtisadiyyatı. Bu, ən etibarlı vədayanıqlı konfiqurasiya, çevrilişlərdən və sarsıntılardan ən yaxşı zəmanətdir. 

Beləliklə, mənim bütün yazılarımın mənası eynidir. Hesab edirəm ki, indi ölkəni yenidən qurmaq imkanını əldən versək, nəticədə o, təkcə Ermənistana deyil, bütün dünyaya uduzacaq və künc-bucaqda qalacaq. Bu isə tez baş verə bilər. Suriyanı yada salaq, burda böyük Əsəd hakimiyyətə böyük Əliyevlə eyni ildə, kiçik Əsəd isə kiçik Əliyevlə bir ildə gəlib. Orda da işğal olunmuş Qolan təpələri var. Cəmiyyətin tələsərək öz sıralarından ekstremistləri irəli sürdüyü, hakimiyyətin isə, əksinə, geri qaldığı ssenaridən xilas ola bilməyi çox istəyirəm. 

Buna görə də biz hamımız Prezidentin islahatlarınıdəstəkləməliyik. Prezidentlə xalqın vəhdəti olmadan ölkə islahatlar apara bilməz, qanunsuz işğal olunmuş torpaqları qaytara bilməz. Xaos olduğu halda isə təkcəonları qaytarmaq ümidimizi deyil, həm də Vətənimizin layiqli gələcəyinə ümidimizi əbədi itirəcəyik. 

İstərdim ki, yaxın günlərdə dünyaya gələcək oğlum çiçəklənən Azərbaycanda, öz birliyini bərpa etmiş, regionun liderinə, qonşu ölkələr üçün mayaka çevrilmiş ölkədə yaşaya bilsin. 

Çox təəssüf edirəm ki, mənim öz Vətənimə gələcək inkişaf yollarının tapılmasında köməklik göstərmək cəhdim bu qədər anlaşılmazlığa və hətta qəzəbə səbəb oldu. Lakin əminəm ki, bütün anlaşılmazlıqlar millətin ən yaxşı nümayəndələrinin, KİV-in, ictimai təşkilatların və əlbəttə ki, hakimiyyətin qatılacağı Azərbaycandaxili dialoq nəticəsində aradan qalxacaq. Bizim hamımızın böləcək heç nəyimiz yoxdur, bizim bir Vətənimiz var. 

Fərhad Əhmədov 

16 dekabr 2019-cu il