- Söz istəyirəm
- 7 Yanvar 2017, 11:28
- 181
Təhsil islahatı (Finlandiya modeli)
Təhsil islahatları proqramının əsas hissəsidir.
Мəkteblilər üçün təhsil dövlət əsaslı olmalıdır və Milli Fond tərəfindən maliyyələşməlidir.
Azərbaycanın bütün vətəndaşları eyni təhsil hüququna malik olmalıdır.
Ölkədə yalnız ictimai məktəblər fəaliyyət göstərməlidir.
Özəl məktəblər yalnız hər hansı fiziki məhdudiyyəti olan uşaqlar üçün fəaliyyət göstərməli və həmçinin dövlət tərəfindən maliyyələşməlidir.
Təhsil sistemi köklü şəkildə islahat olunmalıdır, lakin bu islahatlar bir neçə mərhələdə həyata keçirilməlidir ki, ölkənin mövcud müəllim heyəti yeni sistemə uyğunlaşa bilsin.
Ən mükəmməl sistem - fin təhsil sistemidir. Bu sistem son 5-6 il ərzində dünyada ən yaxşı sistem olaraq tanınır və bir çox ölkələr tərəfindən öyrənilir.
Finlyandiya hökuməti hər il hər bir şagirdə 7.5 min dollar maliyyə vəsaiti xərcləyir. Bu yüksək göstərici deyil.
Məsələn, ABŞ-da bu məbləğ 8.6 min dollardır. Halbuki mekeb təhsilin səviyyəsinə görə ABŞ dünyada 22-ci yerdə qərarlaşıb.
Müəllimlərin statusu
Fin təhsil sisteminin əsasında cəmiyyətdə ən ali peşə hesab edilən müəllimlik statusu durur.
Müəllimlərin məvacibi həmçinin ən yüksək şkala üzrə qiymətləndirilir.
Ölkənin bütün universitetlərinə ən yüksək keçid balı da məhz pedaqoji universitetlərədir. 1 yerə 10 nəfərdən artıq iddia edir.
Müəllimlik peşəsi hüquqşünas və ya həkim peşəsindən daha prestijli hesab edilir.
Bu ölkənin təcrübəsinə uyğun şəkildə təhsildə islahatların aparılması üçün Finlyandiyadan bir qrup mütəxəssisin dəvət olunması məqsədəuyğun olardı.
Fin təcrübəsinin tətbiqinə hazırlıq mərhələsi 3-5 il zaman apara bilər.
Təhsil 11 və 12 illik ola bilər.
2 xarici dilin öyrənilməsi mütləq olmalıdır. Birinci xarici dil II sinifdən, ikinci xarici dil IV-V sinifdən öyrənilməlidir.
VIII sinifə qədər təhsil ümumi olmalıdır.
Daha sonra aşağıdakılara bölünməlidir:
- akademik yönüm
- texniki peşə yönümü
Gələcəkdə universitet təhsilinin alınmasına daha böyük şans verəcək texniki peşə təhsilinə xüsusi diqqət yetirilməlidir.
Dərslərdə stress sıfır səviyyəsində olmalıdır. Ev tapşırıqları verilir, lakin yoxlanılmır. VIII sinifə qədər qiymətlər həmçinin təqdim olunmur.
Praktiki olaraq müəllim özünü şagirdlərlə eyni səviyyədə tutur və onlara düzgün düşünməyə, qərar qəbul etməyə yardımçı olur. Dərs vaxtı müəllim sinifə qarışır və şagirdlərə öz fikirlərini çatdırır.
Dərslər müzakirə xarakteri daşıyır, yəni hər bir şagird sinifde yaradalan kiçik (5-6 neferlik) qrupda müzakirələrdə iştirak edir ve grupları dersden derse deyişir.
Məktəb yeməkləri, fasilə zamanı meyvələr və s. pulsuz olmalıdır.
Universitetlər
Universitetlər eyni zamanda ölkənin elmi-texniki və innovasiya mərkəzləri olmalıdır.
Herbiçiler ve onların evladları üçün tehsil ödenişsiz olmalıdır.
Diqerleri üçün (Milli Fondun daxilinde yaradılmıs xüsuli faizsiz tehsil kredit xetti esasında) ödenişli ola biler. Tehsil haqqı Universiteti bitirmis qenc terefinden işe başlayandan sonra 2-5 il erzinde fondun hesabına ödenilir.
Söz istəyirəm
-
2025-ci ilin qarşılandığı və Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü qeyd edildiyi müddətdə səfir Libby-nin bu mesajını sizinlə paylaşmaqdan məmnunuq.
-
Tanınmış hüquqşünas və media eksperti Ələsgər Məmmədli 2024-cü ilin mart ayından bəri saxlanıldığı həbsxanadan Azərbaycanlıların Həmrəylik Günü və Yeni il münasibətilə vətəndaşlara müraciət edib. Valyuta qaçaqmalçılığı ittihamı ilə həbs olunan Məmmədli bu ittihamları rədd edib və beynəlxalq media və insan hüquqları təşkilatları ittihamları siyasi motivli adlandırıb.
-
Aleksandr Nevzorov Kadırovun adamlarının cinayəti haqqında
-
25 dekabr 2024-cü il tarixində bütün dünyanı sarsıdan faciə baş verib. "Azərbaycan Hava Yolları"nın "Bakı-Qroznı" marşrutu ilə reys həyata keçirən təyyarəsi Qazaxıstanın Aktau şəhəri yaxınlığında qəzaya uğrayıb. Embraer E190 təyyarəsində 67 nəfər olub, ekipaj üzvlərinin peşəkarlığı sayəsində onlardan 2-si uşaq olmaqla, 29 nəfər sağ qalıb.
Rəy yaz