Vətəndaş Cəmiyyəti təmsilçilərinin Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə, hökumət üzvlərinə və Milli Məclisin deputatlarına müraciəti

Azərbaycanın vətəndaş cəmiyyəti institutlarının bir qrupu hakimiyyətə müraciət ünvanlayıb.

Müraciətdə deyilir:

“Azərbaycan Demokratik Respublikasının (ADR) qurulmasından 96 il keçir. Bir zamanlar ADR-in qurucuları arzu edirdi ki, tezliklə Azərbaycan  azadlıq və qanunun aliliyinin  yüksək səviyyədə təminatına  görə regionda örnək olan bir ölkəyə çevriləcək. Belə məqsədləri qarşıya qoyan  ADR  nəinki regionda, hətta bütövlükdə Şərq dünyasında demokratik dəyərlərin təcəssümü ilə seçilirdi. Belə ki, o zamankı  hökumətdə inzibati zorakılıqlar və ya korrupsiya halları aşkara çıxarılan   halda,  ən yüksək vəzifəli şəxslər, Fətəlixan Xoyski kimi Cümhuriyyət qurucuları, nazirlər istefaya gedirdi.  

Hələ  20-ci əsin əvvəllərində   xeyriyyəçi Hacı  Zeynalabdin Tağıyev Parisə səfər edərkən oranın zəngin mağazaları, parıltılı küçələri, gözəl fasadlarına deyil, liberal dəyərlərə - fərdlərin azadlığına, qarşılılı hörmətə heyran olmuşdur.

Doğrudur, müstəqilliyimizin bərpasından ötən 23 il ərzində  Azərbaycan da  bir çox keçmiş Sovet respublikaları kimi öz müstəqilliyini qorumuş və möhkəmləndirmişdir. Lakin,  müasir Azərbaycan dövləti  96 il bundan əvvəlki Respublikamızın  demokratik  ənənələrini  qoruyub saxlaya bilibmi?  Ölkədə siyasi mədəniyyətin  ən inkişaf etmiş Qərb ölkələri səviyyəsində bərpa olunması üçün 23 il kifayət qədər bir vaxt idi.  Bu müddət ərzində Azərbaycan  Sovet dövründən əvvəlki Respublikamızın ənənlərinə sadiq qalsaydı  və hazırkı  resursları  düzgün idarə edə bilsəydi , heç şübhəsiz ki,   müasir Azərbaycan dövləti, eyniylə təxminən 96 il əvvəl qurulan, bütün Şərqdə demokratikləşmə nümunəsi kimi gösətərilən dövlət kimi, regiondakı demokratikləşmə prosesinin lideri ola bilərdi.

Hazırda ölkəmizdə baş verən bəzi proseslər isə əksinə, bizi təxminən bir əsr bundan əvvəl qurulan dövlətçilik prinsiplərindən və demokratik ənənələrdən  daha da uzaqlaşmağa doğru aparır.  Odur ki,  bütün bunları narahatçılıqla  müşahidə edərək, aşağıdakı tendensiyalara diqqətinizi cəlb etmək istərdik:

Yerli və beynəlxalq hüquq-müdafiə təşkilatlarının rəyinə əsasən,   alternativ,  fərqli  fikir  bildirməyə və  mövcud siyasətə  etiraz etməyə görə,  siyasi   motivlərlə həbs edilənlərin  sayına  görə Azərbaycan  Şərq Tərəfdaşlığı ölkələri arasında birinci yerdədir;  

Beynəlxalq Şəffaflıq Təşkilatının açıqlamalarına görə,  2013-ci il Korrupsiya Qavrama İndeksinində Azərbaycan 28 balla,   dünyanın 177 ölkəsi arasında 127-ci sırada yer alıb.  Son zamanlar  korrupsiyanın qarşısını almaq üçün müəyyən addımlar atılsa da,  onun yüksək səviyyədə olan siyasi və iqtisadi korrupsiyaya heç bir əhəmiyyətli təsiri olmayıb.  Bu korrupsiyanın  bir  nəticəsi də ölkədə əməkhaqqların aşağı olmasına görə işləyənlərin  böyük bir hissəsinin  başlıca yaşayış xərclərini ödəyə bilməməsidir.

Avropaya İnteqrasıya İndeksi göstərir ki, bir vaxtlar bu prosesdə aparıcı  rolu ilə seçilən  Azərbaycan   hazırda  mövcud təbii resurslarının  və insan kapitalı potensialının üstünlüyünə baxmayaraq, Şərq Tərəfdaşlığı ölkələri arasında Avropaya və Avro-Atlantika məkanına inteqrasiyanın aşağı səviyyəsi ilə  seçilən Ermənistan və Belarus  kimi dövlətlərlə  eyni mövqedə dayanır.

Biz, ölkə  Prezidentinə, hökumət üzvlərinə, Milli Məclisin deputatlarına müraciət edərək  bütövlükdə ölkə rəhbərliyini bu tarixi məqamda Azərbaycanın gələcək inkişaf kursunu  Avrointeqrasiya istiqamətində müəyyənləşdirməyə çağırırıq.

Sivil dünyada hər bir millətin fəxr edəcəyi əsas göstəricisi geosiyasət və enerji resursları və ondan əldə edilən gəlirlər deyil, hər bir fərdin azadlığı və hüquqi bərabərliyinin qorunduğu, yüksək rifah, sivil, açıq və demokratik bir cəmiyyəti qura bilmə bacarığıdır.

Hazırda siyasi və ictimai fəallarin, gənclərin,  jurnalistlərin, şəffaflıq və korrupsiyaya qarşı mübarizə aparanların,   insan haqqları müdafiəçilərinin təqib və təzyiqlərə məruz qalması Azərbaycanın   imicini korlayır. Müasir texnologiyaların tətbiqinin genişləndiyi  hazırkı şəraitdə  insan haqqlarının pozulması barədə məlumatlar elə həmin dəqiqə bütün dünyaya yayılır və son zamanlar baş verənlər ölkənin adına ləkə gətirir.

Biz, Azərbaycanın hakimiyyət dairələrində qərarvermə prosesində rolu olan hər kəsə müraciət edirik ki, ölkədə baş verənlərə görə məsuliyyət hissini dərk edərək təxirəsalınmadan  aşağıdakı addımları atsınlar:

Siyasi motivlərə görə həbs edilən  məhbuslar  dərhal azad edilsin;

Fundamental insan haqları və  azadlıqları - ifadə, birləşmək, toplaşmaq azadlıqları və özəl mülkiyyətin toxunulmazlığı təmin edilsin;

Korrupsiya ilə, inzibatçılıqla  ciddi mübarizə başlansın; azad sahibkarlığın inkişafı, daxili bazarda və xarici ticarətdə inhisarçılığın aradan qaldırılması üçün dövlət rəqabəti dəstəkləsin ;

QHT-lərin dövlət qeydiyyatının tələbi ləğv edilsin, vergi yükü azaldılsın və bu sahədə mövcud olan problemləri təznimləyən   yüksək Avropa standartlarına cavab verən qanunlar  qəbul edilsin;

Azərbaycan Avropa İttifaqı ilə Assosiasiya Sazişini tezliklə imzalasın, Dünya Ticarət Təşkilatına daxilolma prosesini sürətləndirsin,  NATO və Avropa Birliyinə üzvlük niyyətini açıqlasın;

Azərbaycan ictimayyəti ölkədə baş verən korrupsiya və insan haqqları pozuntularını tamam qəbulolunmaz sayır və yuxarıda göstərilən addımların atılmasının vacibliyini bəyan edir. Müasir tarix onu göstərir ki, bu kimi islahatların keçirilməsinin gecikdirilməsi xalq və dövlət üçün faciəvi nəticələrə gətirib çıxarda bilər.

İmzalar:

Leyla Əliyeva, “Milli və Strateji Araşdırmalar” Mərkəzi

Rəhman Bədəlov, Professor, fəlsəfə elmləri doktoru

Mehman Əliyev,  “Turan” İnformasiya Agentliyi

İntiqam Əliyev, “Hüquq Marifçiliyi” Cəmiyyəti

Zöhrab İsmayıl, “Azad İqtisadiyyata Yardım” İctimai Birliyi

Rəşid Hacılı, “Media Hüquqları” İnstitutu

Şəhla İsmayıl, “Rasional İnkişaf uğrunda Qadınlar” Cəmiyyəti

Hikmət Hacızadə, FAR Mərkəzi

Elchin Şıxlı, “Zerkalo”-“Ayna” qəzeti

Toğrul Cuvarlı, publisist

Əsabəli Mustafayev, “Azərbaycan Vəkillər Kollegiyası”-nın üzvü, “Demokratiya və İnsan Hüquqları” Resurs Mərkəzi

Mirvari Qəhrəmanlı, “Neftçilərin Hüquqlarının Müdafiə” Təşkilatı

Fuad Həsənov, Demokratiya Monitoru İctimai Birliyi

Mirəli Hüseynov, “Demokratiyanı Oyrənmə” İctimai Birliyi

Aytəkin İmranova, “İslam, Demokratiya və İnsan Haqları” Mərkəzi

Anar Orucov, “Qafqaz Media Araşdırmaları” Mərkəzi

Elşən Həsənov, “Siyasi Məhbuslarsız Azərbaycan” İctimai Alyansı

Samir Kazımlı, “Siyasi Azadlıqları Müdafiə” Alyansı

Zəfər Quliyev, “Minval.az” saytı

Qubad İbadoğlu, “İctimai Təşəbbüslər Mərkəzi”

Məhəmməd Talıblı, “İqtisadi İslahatlar” İnstitutu

Bəşir Suleymanlı, “Seçkilərin Monitorinqi və Demokratiyanın Tədrisi” Mərkəzi

Rəsul Cəfərov, “Hüquqi Müdafiə və Maarifləndirmə” Cəmiyyəti

Cəsur Məmmədov, “Doktrina” Jurnalistlərin Hərbi Araşdırmalar Mərkəzi 

Yalçın İmanov, vəkil, “Azərbaycan Vəkillər Kollegiyası”-nın üzvü

Əlövsət Əliyev, vəkil, “Azərbaycan Vəkillər Kollegiyası”-nın üzvü, Azərbaycan Miqrasiya Mərkəzi

İradə Cavadova, vəkil, “Azərbaycan Vəkillər Kollegiyası”-nın üzvü, İnsan Hüquqları üzrə Maarifləndirmə İctimai Birliyi

Elçin Abdullayev, Demokratik Təsisatlar və İnsan Hüquqları İctimai Birliyi

Elşən Nağıyev, İctimai Səhiyyə İnstitutu İctimai Birliyi 

Oqtay Güləliyev, “Kür” Vətəndaş Qərərgahı

Fikrət Cəfərov, İnsan Hüquqları və Qanunvericiliyin Təşfiqi İctimai Birliyi

Nəsrulla Nurullayev, Ahıl Ziyalılara Qayğı İctimai Birliyi”