Media-icmal 03.06.20

Azərbaycan-Asiya İnkişaf Bankı əməkdaşlığı, həkimlərin aldadıldıqları iddiası, pandemiyanın Azərbaycana vurduğu ziyanlar, deputatın bəzi dövlət qurumlarını tənqid etməsi və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır.

Rəsmi “Azərbaycan” qəzeti “Qarşılıqlı etimada və etibara söykənən səmərəli əməkdaşlıq sərlövhəli məqalədə Azərbaycan-Asiya İnkişaf Bankı əlaqələrini dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, tərəflər 1999-cu ildən qarşılıqlı etimada əsaslanan əməkdaşlıq edir, bu, iqtisadiyyatın və sosial həyatın müxtəlif sahələrini, infrastrukturu belə əhatəsinə alır.

Müəllif vurğualyır ki, bu günlərdə dövlət başçısı İlham Əliyevlə AİB rəhbərliyi arasında videokonfrans keçirilib, bank Azərbaycanda həyata keçirilən bir sıra layihələrə kredit ayırmağa hazır olduğunu bildirib.

“..Biz bir sıra mühüm layihələr üzərində işləyirik. Asiya İnkişaf Bankının Azərbaycana ayırdığı kredit və zəmanətlərin ümumi məbləği 3 milyard ABŞ dollarını ötür. Bu vəsait bizə infrastruktura investisiya yatırmağa kömək edib. Biz elektrik enerjisinin istehsalı, dəmir yolu tikintisi, su və kanalizasiya ilə bağlı çoxsaylı infrastruktur layihələrini dəstəklədiyinə görə Asiya İnkişaf Bankına çox minnətdarıq”, -müəllif prezident İlham Əliyevdən sitat gətirir.

Müəllifə görə, hazırda portfeldə suvarma və təhsillə bağlı icra olunacaq layihələr var, yaxın gələcəkdə Azərbaycanda özəl sektorun dəstəklənməsi, dəmir yolları layihələri də icra ediləcək.

“Bizimyolinfo.az”  “Bakıda virusla mübarizə aparan həkimlərin narazılığı: “Bizi aldatdılar...” sərlövhəli məqalədə Nazirlər Kabinetinin həkimlərlə bağlı verdiyi qərarın yerinə yetirilmədiyi və həkimlərin aldadıldığı iddia edilir. 

Müəllif deyir ki, koronavirus pandemiyasının ilk dövrlərində Nazirlər Kabineti “COVID-19 infeksiyası ilə mübarizə tədbirlərində iştirak edən tibb işçilərinin əmək haqlarına müddətli əlavənin müəyyən edilməsi barədə” qərar vermişdi.

“Qərara görə, tibbi profilaktik tədbirləri həyata keçirən işçilərə aylıq vəzifə (tarif) maaşının üç, pasiyentlərə stasionar tibbi xidmət göstərən işçilərə isə beş misli qədər müddətli əlavələr olmalıydı. Bu 2020-ci ilin 1 mart-1 iyun dövrünü əhatə etməli idi. Amma Bakıdakı 5 saylı xəstəxananın həkimləri bu əlavələri ala bilmədiklərini deyirlər”.

Həkimlər iddia edirlər ki, karantinə alınmış pasiyentlərlə çalışan hər tibb işçisinə cəmi 250 manat verilir, halbuki, həmin həkimlərə verilən məbləğ dəfələrlə çox olmalı idi: “Həyatımızı təhlükəyə atmışıq. Xaricdən gətirilib oteldə saxlanılanlara xidmət göstərirdik. Pasiyentlərə baxanda, analiz götürəndə virusa yoluxanlar oldu. 12 saatlıq növbələrlə işləmişik. Təkcə özümüzü yox, ailəmizi də təhlükə qarşısında qoymuşuq. Amma üç ay üçün ümumilikdə 250 manat verirlər. Faktiki bizi aldatdılar”, - narazı olan həkimlər belə deyir.

Həkimlər həmin qərara əsasən maaşlarının ən azı üç misli qədər əlavə pul almalı idilər.

Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyindən (TƏBİB) isə bildiriblər ki, maaş artımı hamıya yox, sırf koronavirusla işləyən həkimlərəin çalışdıqları günlərə aid edilir, bütün aya şamil olunmur.

“Müsavat.com”da yer alan  “Koronavirus Azərbaycana nə qədər ziyan vurub, ilkin rəqəmlər” sərlövhəli məqalədə isə müəllif pandemiyanın ölkəyə vurduğu ziyanın həcmi barədə ekspertlərlə söhbətləşir.

Ekspertlərə görə, koronavirus pandemiyası bütün dünya ölkələrinə zərər vurub, bu zərərin miqdarı hər bir ölkənin iqtisadiyyatının təsirlənmə dərəcəsi, iqtisadiyyatın özünün həcminə görə fərqlənir: “Ümumilikdə bütün dünya ölkələrinin pandemiya səbəbindən itkilərinin 5-7 trilyon dollar arasında olacağı proqnozlaşdırılır. Eyni zamanda müxtəlif ölkələr üzrə dəyən zərəri ifadə edən rəqəmlər açıqlanır.

Azərbaycanda bu məsələyə gəlincə, hələlik hökumət bu zərərin həcminə dair hər hansı məlumat verməyib, amma müxtəlif istiqamətlərdə açıqlanan bir sıra məlumatlar mövcuddur”.

Müəllif xatırladır ki, bu il martın 19-da prezident İlham Əliyev pandemiyanın iqtisadiyyata, əhaliyə vurduğu ziyanın qarşılanması üçün sərəncam imzalayıb və bunun üçün dövlət büdcəsindən 1 milyard manat ayrılıb.

Onun sözlərinə görə, neftin ucuzlaşması Dövlət Neft Fondunun vəsaitlərinin 2020-ci ilin yanvar-mart aylarında 2 milyard dollara yaxın azalmasına səbəb olub.

Ekspertlər isə hesab edirlər ki, pandemiyanın Azərbaycan iqtisadiyyatına təsiri barədə daha dəqiq fikri may ayı üzrə rəsmi rəqəmlər açıqlandıqdan sonra yürütmək mümkün olacaq: “Dövlət Gömrük Komitəsinin açıqladığı məlumatlar göstərir ki, iqtisadiyyatın daralması ikirəqəmli ola bilər. Lakin rəsmi rəqəmlər açıqlandıqdan sonra dəqiq hesablamalar aparmaq mümkün olacaq. İkirəqəmli daralma həm pandemiya, həm də neftin  qiymətinin ucuzlaşması ilə bağlıdır”.

“Qafqazinfo” isə “Vahid Əhmədov bu dəfə Elman Rüstəmovu tənqid etdi” sərlövhəli məqalədə deputatın iyunun 2-də parlamentdə dövlət büdcəsinin icrası ilə bağlı layihənin müzakirəsində çıxışına yer verib.

Deputat dövlət büdcəsinin yalnız Maliyyə Nazirliyinin büdcəsi olmadığını deyərək, digər qurumların o cümlədən Mərkəz Bank rəhbərlərinə də ünvanlanan suallar olduğunu bildirib: “Dövlət büdcəsinin icrasına daha dəqiq yanaşmalıyıq. Bir sıra hökumət üzvlərini çağırmalıyıq ki, suallarımıza cavab versin”.

V.Əhmədova görə, 2019- cu ildə bank sistemində ciddi irəliləyişə nail olunmayıb,  yüksək faiz dərəcələri, istehlak kreditləri kimi problemlər qalıb, bu da real sektorunun inkişafına təsir edib: “Bu yaxınlarda 4 bank bağlandı. Bunların hamısının birlikdə əmanəti 700 milyon manatdan artıqdır. Burada söhbət ancaq əmanətlərdən gedir. Doğrudan da həmin banklarda vəsait varmı bu qədər əmanəti qaytarmağa? Yoxsa yenə dövlət büdcəsinə müraciət edəcəklərmi? Mən açığı bankların bağlanmasının tərəfdarı olmamışam. Bunların birləşdirilməsi prosesi olmalıydı, insanlar kifayət qədər iş yerlərini itiriblər”.

V.Əhmədov insanların içməli su, o cümlədən suvarma sistemləriylə bağlı məsələlərinin həlli üçün maliyyə nazirinin ölkə başçısına məruzə etməsini istəyib.

Deputat həmçinin ölkədə ixracın yox səviyyəsində olduğunu vurğulayıb: “Sadəcə, neft və bir-iki kənd təsərrüfatlı məhsulu ixrac edirik. Qalan heç bir sahədə, xüsusilə də sənayedə ixrac yoxdur. Azərbaycanda iri sənaye müəssisələrinin yaradılmasına ehtiyac var”.