Media-icmal 14.05.20

Vətəndaşların sağlamlığı məsələsi, əhalinin banklardan pullarını geri çəkməsi iddiası, ölkədə narkomanlığa aludəçiliyin artması, son bağlanan 4 bankda (“Atabank” ASC, “Əmrahbank” ASC, “AGbank” ASC və “NBC Bank” ASC)  sığortasız əmanətlərin həllini necə tapacağı qayğıları və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasıdadır.  

“Azərbaycan” qəzeti “Dövlət vətəndaşından heç nə əsirgəmir” sərlövhəli məqalədə Azərbaycanda dövlət-vətəndaş münasibətlərini dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, Azərbaycan dövləti vətəndaşından heç nə əsirgəmir, istər insanların sağlamlığı, istərsə də sosial təminatı üçün addımlar atılır.

Yazı müəllifi əlavə edir ki, son aylar koronavirus pandemiyası ilə mübarizədə dövlət insanların sağlamlığının və həyatının prioritet olduğunu xüsusi vurğulayıb: “Bakıda "Yeni klinika” istifadəyə veriləndən təxminən bir həftə sonra Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında tibbi maska istehsal edən müəssisə açıldı, bundan da bir ay sonra Bakıda 200 çarpayılıq modul tipli xəstəxana istismara verildi. Bu, ölkə ərazisində qısa bir zaman ərzində tikiləcək 10 belə xəstəxananın birincisidir” deyə müəllif vurğulayır.

Məqalə müəllifinin deməsinə görə, regionların sosial-iqtisadi inkişafına yönəldilən dövlət proqramları çərçivəsində isə son 16 ildə ölkədə 700-dən çox səhiyyə ocağı tikilib və ya əsaslı təmir edilib, təkcə keçən il onların sayı 60 olub.

“Mən deyə bilərəm ki, pandemiyadan, əlbəttə, bizim iqtisadiyyatımız da zərər çəkir. İstisna deyil ki, ikinci rübün yekunları o qədər də ürəkaçan olmayacaq. Ancaq bu, ikinci dərəcəli məsələdir. Birinci dərəcəli məsələ vətəndaşların sağlamlığıdır. İnsanların sağlamlığı və sosial rifahı birinci yerdədir, Məhz bu məqsədlə 3,5 milyard manat vəsait ayrıldı”, -  prezident İlham Əliyev bu münasibətlə bildirib.

“Müsavat.com” “Əhali pulunu banklardan çəkir” sərlövhəli məqalədə müəllif ölkədə bank-müştəri problemini gündəmin müzakirəsinə daşıyır.

Ekspert Şamir Əliyevin fikrincə, bu proses bankların problemlə üzləşməsinə səbəb ola bilər. Onun deməsinə görə, son aylarda Azərbaycanda banklara yatırılan əmanətlərin həcminin azalması prosesi müşahidə olunur və Mərkəzi Bankın (MB) açıqladığı statistik məlumatlara əsasən bu ilin mart ayında əmanətlərin həcmi 5 faiz və ya 443 milyon manata qədər azalıb, azalmanın 421 milyon manatı milli valyutada olan əmanətlərin payına düşüb.

Ekspert iddia edir ki, əmanətlərin azalması prosesi aprel ayında da davam edib, xüsusilə MB inzibatçı təyin etdiyi  4 bankın (“Amrahbank”, “NBC Bank”, “Ata Bank” və “AGBank”) lisenziyasının geri alınması nəticəsində insanların banklara inamının azalması və əmanətlərin geri çəkilməsi prosesinin güclənməsi gözlənilir.

S.Əliyev MB istinadən deyir ki, “Lisenziyası geri alınmış 4 bankda əhalinin qorunan əmanətlərinin ümumi məbləği 686 milyon manat təşkil etməklə, ümumilikdə 215 min əmanətçini əhatə edir”, - S.Əliyev MB istinadən bildirir.

Ekspertə görə, əmanətlərin geri çəkilməsi prosesi martın əvvəllərində neftin dünya bazar qiymətinin kəskin ucuzlaşması ilə bağlı sürətlənib: “Azalma yalnız əmanətlərlə bağlı deyil, mart ayında hüquqi şəxslərin depozitlərində də ciddi azalma qeydə alınıb”.

S.Əliyevin sözlərinə görə, əhali əmanətlərini geri çəkib, onun bir hissəsini dollara çevirib, yenidən banklarda yeləşdirib. Ekspert hesab edir ki, əmanətlərin azalması iyun-iyul aylarında da davam edəcək: “İnsanlarda banklara inam azalır, devalvasiya qorxusu isə əksinə, artır. Onsuz da kreditlərin ödənişində çətinlik yaranıb, əmanətlərin də geri çəkilməsi banklarda çox ciddi problemlərə səbəb ola bilər” deyə eskpert bildirir.

“Oxu.az” saytı “Azərbaycanda narkomanların və yüksək dozada narkotik maddədən ölüm hallarının sayı artıb” sərlövhəli məqalədə narkomaniyanın səviyyəsi dəyərləndirilir.

Müəllif hüquq-mühafizə orqanlarına istinadən son günlərdə Bakıda yüksək dozada narkotik maddə qəbulu səbəbindən baş vermiş ölüm halları olduğunu bildirir.

Üstəlik müəllif deyir ki, Azərbaycan ilə İran sərhədində narkotik vasitələrin və psixotrop maddələrin ələ keçirilməsi ölkədə narkotik vasitələrin istifadə miqyasının əhəmiyyətli dərəcədə artdığını göstərir: “Təkcə aprel ayında paytaxtda narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsi ilə bağlı 75 fakt aşkarlanıb. May ayının əvvəlindən bu günə qədər Bakıda 53 oxşar cinayət hadisəsi qeydə alınıb”.

Ekspert Araz Əliquliyev isə deyir ki, ölkədə narkomaniyanın real vəziyyətinə obyektiv qiymət vermək çətindir: “Bizdə statistika axsayır. Səhiyyə Nazirliyinin narkotik istifadəçilərinin qeydiyyatda olan sayı barədə rəqəmlər həqiqəti əks etdirmir. Üzə çıxan hadisələr vasitəsilə mühakimə aparmaq çətindir. Olur ki, narkotik maddənin yüksək dozada qəbulundan vəfat edən şəxsin ölüm səbəbi yaxınlarının xahişi ilə ürək çatışmazlığı kimi qeydiyyata alınır”- deyə narkoloq bildirib.

Ekspertin deməsinə görə, Azərbaycanda narkomanların 80% -i ağır narkotik istifadəçiləridir, hər il mindən çox narkotik istifadəçisi müəyyən edilir ki, bu da artımdan xəbər verir.

“Sfera.az”  isə “Bağlanan banklardakı sığortasız əmanətlər – problem necə həll olunacaq” sərlövhəli məqalədə müəllif bu ilin aprel ayında 4 bankdakı “Amrahbank”, “NBC Bank”, “Ata Bank” və “AGBank”) sığortasız əmanətlərin taleyini müzakirəyə çıxarır.

Müəllifin deməsinə görə, müflis elan olunması ilə bağlı Mərkəzi Bankın məhkəmə müraciəti müsbət olacağı halda təqdirdə bir ayda müflis olacaq bankların sayı 4-ə yüksələcək.

Bundan sonra öncə fiziki şәxslәrin әmanәtlәrinin sığortalanması Fondunun tәlәblәri yerinə yetirilir, sığortalı və qorunan əmanətlər üzrə ödənişlər həyata keçirilir, daha sonra iflas prosedurunun hәyata keçirilmәsi ilә bağlı müvәqqәti inzibatçının vә lәğvedicinin çәkdiyi bütün mәsrәflәr vә xәrclәr ödənilir, ən sonda tәminatsız kreditorların tәlәblәri, yəni sığortasız əmanətlər, sahibkarların pulları qaytarılır.

Müəllif yada salır ki, buna qədər bağlanmış bəzi banklarda kreditlərin hamısını geri almaq mümkün olmadığına görə müflis olan banklar sığortasız əmanətləri qaytara bilmədi.

Müəllif Mərkəzi Banka istinadən bildirir ki, 4 bankda ümumilikdə 6 milyon manat həcmində sığortasız əmanət var.