Media-icmal 23.08.2016

Azərbaycan komandasının Rio olimpiadasında uğurları, “Gülənçi” adı ilə olan həbslərə münasibət, xarici valyutaya artan kəskin tələbat, evlərin icarəyə verilməsi biznesinin ölkədəki durumu bugünkü medianın aparıcı mövzusudur.

İslam, türk və Qafqaz birincisi

“Azərbaycan” qəzeti avqustun 22-də başa çatmış Rio- XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında  Azərbaycan komandasının  idman nəticələrinə dair “Azərbaycanın yeni olimpiya rekordu” ( http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=1036110 ) sərlövhəli məqalə ilə çıxış edib.

Müəllif məqaləyə elə adı çəkilən oyunlarda komandanın göstərdiyi nəticələrlə başlayır: “Respublikamız medal sayına görə 207 iştirakçı və 87 mükafatçı dövlət arasında 15-ci yeri tutaraq islam, türk və Qafqaz ölkələri arasında lider oldu”.

Müəllif komandanın Rio-ya yola salınması mərasimində dövlət başçısı İlham Əliyevin komandanın önünə qoyduğu konkret vəzifəni xatırladır: “Əminəm ki, olimpiyaçılarımız ölkəmizi ləyaqətlə təmsil edəcəklər və vətənə böyük qələbə ilə qayıdacaqlar”.  Müəllif yuxarıda göstərilən nəticələri əsas gətirərək etimadın doğrulduğu qənaətini ifadə edir. Müəllifin düşüncəsinə görə, ümumilikdə, ötən 5 olimpiya ilə müqayisəli təhlil “Rio-2016”da daha mühüm uğurların əldə edildiyini göstərdiyini deyir.  

Müəllifin fikrincə, Rio-da Azərbaycan komandasının uğurlarını bu oyunlara ən çox idmançı ilə qatılması, ən çox medal qazanması, 207 iştirakçı və 87 mükafatçı dövlət arasında 15-ci olması və s. kimi qruplaşdırmaq olar.   

Müəllifə görə, “Rio-2016”da Azərbaycan bayrağının 18 dəfə dalğalandırılması Azərbaycanın təbliği baxımından da əhəmiyyətlidir. O deyir ki, atletlərin təsnifat mərhələsindən final görüşlərinə qədər qazandıqları 60-a yaxın qələbə təkcə yüksək idman potensialının yox, həm də güclü Azərbaycanın daha bir təsdiqi idi!

Bu həbslər rişxənd yerinə dönüb

“Azadlıq” qəzetində “Müxalifəti “Gülənçilik”də ittiham etmək absurddur” (http://www.azadliq.info/153372.html) sərlövhəli məqaləni oxumaq olar. Məqalə son günlərdə “Gülənçi” ittihamı ilə baş verən həbslərə,  o cümlədən “Azadlıq” qəzetinin yayım direktoru Faiq Əmirlinin həbsinin səbəblərinə həsr edilib. Qeyd edək ki, F.Əmirli bu ilin iyulunda Türkiyədə baş vermiş dövlət çevrilişinə cəhddə adı hallanan Fətullah Gülənlə əlaqədə şübhəli bilinir. Onun barəsində 3 aylıq həbs qətimkan tədbiri seçilib.

Keçmiş deputat Gültəkin Hacıbəyli “Gülənçi” adı ilə həbsləri 37-ci illərin həbslərilə müqayisə edərək bunu tarixin təkrarlanması adlandırır: “Bu gün də 37-ci il repressiyalarını həyata keçirənlər eyni aqibətlə rastlaşırlar. İnsanlarda bu əməllər artıq gülüş doğurur, sosial şəbəkələrdə insanlar hakimiyyətin bu davranışına rişxəndlə yanaşırlar”. G.Hacıbəyli Türkiyədə baş vermiş dövlət çevrilişinə cəhdə görə Azərbaycandakı həbslərin siyasi mahiyyətli olmasına işarə edib: “Burada hakimiyyətin məqsədi Türkiyədə baş verən dövlət çevrilişinə cəhddən istifadə edərək daxildə siyasi rəqiblərini sıradan çıxarmaqdır”.

Ədliyyə generalı Vidadi Mirkamal  bu ittiham və həbsin yalandan ibarət olduğunu deyir: “Azərbaycan hakimiyyətinin “Gülənçi” ittihamları həm gülünc, həm də məntiqsizdir. Bunu Azərbaycan cəmiyyəti, beynəlxalq aləm çox gözəl bilir. Bu hakimiyyət qızarmadan, utanmadan, həyasızcasına yalan danışmağı bacarır və  bu da növbəti yalanlardan biridir”.

Kinorejissor Eldəniz Quliyev həm F.Əmirlinin, həm də bu silsilədən olan bir neçə həbsin motivlərini absurd sayaraq buna görə də bu həbsləri izah etməyin mümkün olmadığını söyləyib. Onun fikrincə, hakimiyyət bu həbsləri qarşıdakı referenduma hesablayır: “Baş verənlər mitinqə hazırlaşan gənc fəalları prosesdən yayındırmağa hesablanıb. Amma bu addımlar əksinə demokratik düşərgəyə xeyir gətirir”. E.Quliyevə görə, baş verənlər demokratik düşərgə üçün müvəqqəti çətinliklərdir.

İstiqlalçı deputat İbrahim İbrahimli də bu qənaətdədir ki, bu həbslərin kökündə sentyabrın 26-da keçirilməsi nəzərdə tutulan referenduma müxalifətin kəskin mövqeyi durur. O düşünür ki, hakimiyyət bu üsul ilə topluma təsir göstərə biləcək qüvvəni neytrallaşdırmağı düşünür.

Xeyir gözləyən “zərərli”lər

“Exo” qəzetində isə “Gəlirli daşınmaz əmlak zərərli olur”sərlövhəli məqaləni

(http://www.echo.az/article.php?aid=104430) oxumaq olar . Müəllif ekspertlərlə ölkədə icarə biznesinin hazırkı durumunu araşdırmağa səy göstərir.

“MBA Consulting” firmasının rəhbəri Nüsrət İbrahimov qəzetə bildirib ki, son vaxtlar gəlirli daşınmaz əmlakdan zərərə düşən Azərbaycan vətəndaşlarının sayı artıb. N. İbrahimov bildirir: “İnvestor karyerasına başlamaq istəyən şəxslər sırasında əmlak alınması çoxdan uğurlu sayılır. Təkcə inşaata deyil, hətta onu icarə üçün almaq da əlverişli biznes qərardır. Amma indi yox...”.

Ekspertin fikrincə, bu biznesi indilərdə unutmaq daha yaxşıdır. Onun sözlərinə görə, böhran nəticəsində bu bazar da cəmi  4-5% təşkil edir, icarə biznesilə qazanmaq istəyən potensial alıcılar isə gözləmə mövqeyinə keçiblər. Ekspertin sözlərinə görə, onlar bu işi daha əlverişli vaxta saxlayıblar, odur ki, indi obyektləri icarəyə vemək əlverişli deyil. Müəllif deyir ki, bununla bağlı müştəri tapa bilməyən iş adamları zərərə düşürlər. Bazarda təklif həcmi tələbat həcmini bir neçə dəfə üstələyir. Daha çox iş adamları öz kapitallarını xaricə çıxarırlar, belə ki burada ondan səmərəli istifadə edə bilmirlər.

Üçüncü devalvasiya istisna deyil

“Novoye Vremya” qəzeti “Azərbaycanda dollar qıtlığı var” sərlövhəli məqaləsini ( http://www.novoye-vremya.com/w64872/.../#.V7u6SCh97IU) ölkədə valyuta probleminə həsr edib.

Müəllif deyir ki, manatın beşaylıq sabitlik dövründən sonra yenə də avro və dollara tələbat artıb, “qara bazar” öz məzənnələrini müəyyən edir və bu proses dünyanın bir çox KİV-inin diqqət mərkəzindədir.

Məqalədə son aylarda xarici valyutaya tələbatın 10 dəfədən çox artdığı və bu tələbin yaxın aylarda da davam edəcəyi deyilir. Bir sıra bankların dollar satışını dayandırdığını və məhdudlaşdırdığını deyən müəllif  ekspertlərə istinadən bunun növbəti devalvasiyaya səbəb ola biləcəyini də vurğulayır.  Müəllifə görə, banklardan asılı olaraq adambaşına dollar satışı 500-100 dollar arasında dövr edir.

Müəllif deyir ki, valyuta üzrə “qara bazar”ın canlanmasına qarşı mübarizəni hüquq-mühafizə orqanları aparmalıdır.

Müəllif deyir ki, iqtisadçı Samir Əliyev yaxın aylarda dollara olan yüksək tələbin manata nisbətə də təsir edəcəyini deyir: “Həftədə iki dəfə keçirilən hərracların nəticələri də göstərir ki, tələbat təklifi 10-12 dəfə üstələyir. Bu tənasüblük son iki-üç aydır ki, mövqeyini gösətir. Bankların dollara olan tələbatı da kəskin şəkildə güclənib”.

Müəllif ekspertin buna səbəb olaraq ölkəyə əmtəə idxalının artmasını və xaricə kapital axının güclənməsini, hətta o qədər də çox olmayan ərəb turistlərin dollara tələbatının ödənilə bilməməsini, bankların xarici banklara borclu olmalarını göstərdiyini deyir. S.Əliyev tədiyə balanslarına baxaraq ölkədən çıxan valyutanın həcminin ölkəyə daxil olan həcmlə müqayisədə yüksək olduğunu bildirir.

Ekspert Azərbaycanda kəskin devalvasiyanı da istisna etmir: “Hökumət  üçüncü kəskin devalvasiyaya getməməyə səy göstərir, amma eyni zamanda “sürünən devalvasiya da göz önündədir”.