Media-icmal 28.03.18

Ölkədə pambıqçılığın yeni inkişaf hədəfləri, əmək bazarında iş tapmaq çətinlikləri, pambıq yığımı ilə bağlı müxtəlif illərin göstəriciləri və s. bugünki (28 mart 2018-ci il) medianın aparıcı mövzularıdır.

Pambıqçılığın yeni hədəfləri

"Azərbaycan" qəzeti "Azərbaycan pambıqçılığın inkişaf tempinə görə dünyada lider ölkədir" sərlövhəli məqalədə ölkədə pambıqçılığın inkişafını dəyərləndirir.

Müəllif xatırladır ki, bu günlərdə Bərdədə pambıqçılığın inkişafına dair müşavirə keçirilib və konkret hədəflər müəyyən edilib.

Yazı müəllifi elə 2015-ci ildə Bərdə rayonunda cəmi 3 min ton, 2017-ci ildə isə 21 min ton pambıq yığılmasını son iki ildə pambıqçılığa olan diqqətlə əsaslandırır və deyir ki, Bərdədə keçirilən müşavirə sayca üçüncü idi: "Bu müşavirələrdə verilən tapşırıqlar, qarşıya qoyulan hədəflər düzgün müəyyən edilib və mühüm nailiyyətlər qazanılıb. Son iki il ərzində pambıqçılığın bərpası istiqamətində görülən işlər bir daha bu sahənin çox böyük gələcəyinin olduğunu təsdiqləyib. "Azərbaycan Respublikasında pambıqçılığın inkişafına dair 2017-2022-ci illər üçün Dövlət Proqramı" isə bu sahəyə dövlət dəstəyinin gücləndirilməsinə əlavə təkan verib".

Müəllif deyir ki, 2017-ci il ölkədə iqtisadi inkişaf ili olub və pambıq əkin sahələrinin 18 min 800 hektardan 140 min hektara yüksəlməsi, pambıq yığımının 35 min tondan 207 min tona çatdırılması həmin inkişafın təsdiqidir.

Müəllif deyir ki, bu sahədə 200 min nəfər insanın çalışması bölgələrdə işsizliyin aradan qaldırılması istiqamətində çox ciddi sosial sahədir.

Yazı müəllifi bu sahənin inkişfının həm də emal sənayesinin inkişafına səbəb olduğunu, gübrə istehsalını, suvarma sistemini inkişaf etdirdiyini bildirir.

Müəllif hesab edir ki, pambıqçılıq istehsal sahəsi olaraq inkişaf etməsəydi bu xammaldan məhsul hazırlayan sahələrin inkişafına da ehtiyac qalmayacaqdı.

Müəllif deyir ki, adı çəkilən müşavirədə təkcə əldə edilən uğurlardan danışılmayıb, qarşıdakı perspektivə də nəzər salınıb, məhsuldarlığın artırılması əsas hədəf olaraq müəyyən edilib.

Yazı müəllifi deyir ki, bu il 22 rayonda pambıq əkilməsi gözlənilir, sahənin inkişafı üçün kənd təsərrüfatı texnikası alınmasına 300 milyon manatdan çox vəsait ayrılıb, 3 min ədəddən çox texnika alınması nəzərdə tutulur.

Müəllif deyir ki, müşavirədə məhsul yığımının vaxtında aparılması, ləngimələr olmaması, qəbul məntəqələrinin və pambıqtəmizləmə zavodlarının fasiləsiz elektrik enerjisi ilə təmin edilməsi də əsas hədəflərdən biri kimi müəyyn edilib.

Əlaqə və pul olmadan iş tapmaq mümkünsüzlüyü

"Exo" qəzetində isə "Xidmət-işi. Azərbaycanda həyat: diplom var, iş yoxdur" sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Müəllif ölkənin əmək bazarının durumunu "Xidmət-işi" Həmkarlar İttifaqı Federasiyasinin vitse-prezidenti Cəmaləddin İsmayılovla müzakirə edir.

Müəllifə görə, əmək bazarında durum ürəkaçan deyil, belə ki, hazırki durumda bazarda layiqli əmək haqqı ödəniləcək iş tapmaq çox çətindir.

Yazı müəllifi hesab edir ki, bu, həm də onunla şərtlənir ki, əmək bazarı hazırda hüquqşünasa, diplomata yox, santexnika, elektrik ustası, dayə kimi ixtisaslaşma tələb etməyən şəxslərə ehtiyac duyur, amma bu sənət sahibləri bazarda yoxdur.

Müəllifə görə, elə buradan da yerli əmək bazarında tələblə təklif arasında kəskin fərq yaranır.

"Azərbaycanda ixtisaslaşma tələb etməyən əməyə qayğı ilə yanaşma yoxdur, baxmayaraq ki, inkişaf etmiş ölkələrdə bu əmək növünə olduqca hörmətlə yanaşılır. Ölkədə ali təhsil diplomuna malik şəxslər ixtisas tələb etməyən əmək bazarına daxil olurlar, bu, ona görə baş verir ki, bazar ali məktəb məzunları ilə dolub, amma həmin sənətin peşə məktəblərinin məzunları yoxdur". C.İsmayılov bu sahədə əmək bazarındakı durumu qəzetə belə şərh edir.

C.İsmayılov deyir ki, xüsusi ixtisaslaşma tələb etməyən əmək bazarında çalışanların 30%-i ali təhsil diplomuna malik olan şəxslərdir, yerli mütəxəssislər tələblərə cavab vermədikdə xaricdən mütəxəssislər cəlb olunurlar.

Vitse-prezidentə görə, Azərbaycanda bu sahədə daha bir mənfi meyl bu sahədə yaradıcı insanlara ehtiramla yanaşılmamasıdır.

C.İsmaylov deyir ki, Qərb ölkələrində şablon düşünməyən, yeniliyə meylli olan insanlar hələ məktəb illərindən dəyərləndirilir, onlarda bu keyfiyyətlərin daha da inkişaf etməsinə şərait yaradılır: "Bizdə isə yaradıcılıq nəzərə alınmır, hər şey şablon üzrə gedir, bir çox ixtisasların, məsələn, mühəndislik kimi ixtisasın belə nüfuzu aşağı düşüb".

C.İsmayılov əmək bazarının indiki ağır durumdan çıxması yolunu formal olmayan monitorinqlərin aparılmasında görür və deyir ki, hətta belə monitorinqlər aparılırsa da, xaotik aparılır, bazarın seqmentlərini tam şəkildə əhatə etmir.

Federasiya məsulu deyir ki, indi əlaqələr və pul olmadan əmək bazarında yaxşı iş tapmaq mümkün deyil, çünki işəgötrüənlər öz qohumalrını, dostlarını işlə təmin etməyə üstünlük verirlər. "Yaxşı olardı ki, işəgötürənlər əməkdaşları əmək məşğulluğu xidməti vasitəsi ilə işə qəbul etsinlər, amma bu sahədə də vəziyyət hamar deyil".

C.İsmayılov deyir ki, Azərbaycanda iş tapa bilməyənlər onlara tələb olacaq başqa ölkələrə getməyi düşünürlər və buna görə insanları mühakimə etmək olmaz.

Milli olub-olmamağın "pambıq yığımı" ölçüsü

"Azadlıq.info" saytında isə "Kimdir antimilli və xəyanətkar?" sərlövhəli məqalə diqqət cəlb edir.

Belə ki, bu günlərdə pambıqçılığın inkişafı ilə bağlı Bərdə rayonunda keçirilən rəsmi müşavirədə XX əsrin 90-cı illərinin əvvəlində ölkədə pambıqçılığın inkişaf etməməsinə görə 1992-93-cü illərdə hakimiyyətdə olmuş Azərbaycan Xalq Cəbhəsi və Müsavat cütlüyü ittiham edilib.

Müəllif bu ittihamın həqiqətə uyğun olmadığını deyir və bildirir ki, bunu ancaq qarşısında opponnet görməyən, iqtisadiyyat, ilk növbədə kənd təsərrüfatı haqqında aydın bilikləri və təsəvvürləri olmayan şəxs deyə bilər.

Daha sonra müəllif deyir ki, Azərbaycanda son 50 ildə pambıqçılıq sahəsində ən aşağı göstərici 2009-cu ildə olub.

Yazı müəllifi xatırladır ki, bu indiki prezident İlham Əliyevin hakimiyyətinin 6-cı ilinə təsadüf edir və həmin 2009-cu ildə 31,9 min ton pambıq yığılıb.

Müəllif müşavirədə "anti-milli və xəyanətkar adlandırılan AXC və Müsavat cütlüyünün hakimiyyətdə olduğu 1992-93-cü illərdəki pambıq yığımı ilə bağlı göstəriciləri də nəzərə çatdırır: "Xəyanətkar və antimilli adlandırılan AXC-Müsavat hakimiyyəti dövründə pambıq istehsalı nə qədər olub? Ölkədə hərbi əməliyyatların davam etdiyi 1992-ci ildə 336,3 min ton, ağır döyüşlərin getdiyi 1993-cü ildə isə 284,5 min ton təşkil edib".

Müəllif deyir ki, müqayisədə bu fərq orta hesabla 10 dəfə çox deməkdir.

Yazı müəllifi deyir ki, hətta indinin özündə belə, 25 ildir hakimyyətdə olan indiki iqtidarın dövründə belə pambıqçılıq göstəriciləri 1992-93-cü illərin səviyyəsinə hələ çatmayıb.

Müəllif vurğulayır ki, 2015-ci ildə ölkədə 35 min ton, 2016-cı ildə 89 min ton pambıq yığılıb.

Yazı müəllifi 2017-ci il ildə pambıq toplanması ilə bağlı deyir ki, əgər statistik rəqəmlər doğrudursa, 2017-ci ildə 207 min ton pambıq toplanıb.

Müəllif, bununla belə, yenə də pambıq yığımının 1992-1993-cü illər səviyyəsinə çatmamasının göz önündə olduğunu bildirir.