Media-icmal 28.06.19

İslahatlar paketində elmə diqqət, Xəzər sahillərinin hasarlanması və əmək haqlarının artırılmasının süni qiymət artımına səbəb ola bilməsi ətrafında müzakirələr və s. məsələlər bugünkü (28 iyun, 2019-cu il) medianın aparıcı mövzularındandır.

İslahatlar paketi elmə də diqqət yetirib

"Azərbaycan" qəzeti "Prezidentin islahat paketində elmimizə xüsusi diqqət yetirilib" sərlövhəli məqalədə elmə verilən diqqəti dəyərləndirir.

Müəllif öncə məqalədə qloballaşan dünyada layiqli yer tutulması sahəsində elmi potensialın rolu, iqtisadi inkişaf strategiyasının elmi əsaslar üzərində qurulması, elmin səviyyəsinin durmadan yüksəldilməsi yolu ilə insan kapitalının formalaşdırılması, iqtisadi modernləşmə və demokratikləşməni təmin edən mühüm faktorlardan biri olması barədə düşüncələrini diqqətə çatdırır.

Yazıda vurğulanır ki, uzunmüddətli inkişaf strategiyasını müəyyən edərkən güclü elmi bazaya arxalanmağı prezident İlham Əliyev çıxışlarında dəfələrlə qeyd edib: "Biz iqtisadi inkişafımızın gələcək istiqamətlərini müəyyən edərkən güclü elmi əsaslara söykənməliyik. Burada düzgün proqnozlar verilməlidir. Biz uzaq gələcəyə baxmalıyıq - 20 ildən, 30 ildən sonra Azərbaycan hansı imkanlar hesabına inkişaf edəcəkdir?! Azərbaycanda elə güclü potensial yaradılmalıdır ki, ölkəmizin inkişafı uzunmüddətli, uğurlu və dayanıqlı olsun".

Daha sonra müəllif iyunun 11-də dövlət başçısının elmi adların və elmi dərəcələrin verilməsi qaydası haqqında yeni əsasnamələrin təsdiqi barədə imzaladığı fərmanları alqışlayır, bu sənədlərin ölkə vətəndşalarına elmi dərəcə və ad verilməsində bugünkü reallığı əks etdirdiyini deyir.

Müəllif əsasnamədə bu sahədə problemləri həll edən mühüm məqamları vurğulayır, belə ki əvvəl həm ixtisas üzrə, həm də kafedra üzrə elmi adlar verilirdi və bu da bir çox hallarda narazılığa səbəb olurdu, yeni əsasnamə ilə yalnız ixtisas üzrə dosent və ya professor elmi adının verilməsi nəzərdə tutulur.

Müəllifə görə, daha bir məqam odur ki, əvvəllər ixtisas üzrə dosent olmayan şəxs professor elmi adına layiq görülürdü, indi isə birmənalı olaraq göstərilir ki, professor elmi adı yalnız dosent elmi adı olan şəxslərə verilir.

Yazıda belə bir məqama da diqqət çəkilir ki, əvvəllər dosent elmi adı almaq üçün müdafiədən sonra yalnız adi məqalələr tələb olunurdu, indi isə şəxsin Azərbaycan elmini beynəlxalq aləmdə tanıtması üçün beynəlxalq xülasələndirmə və indeksləmə sistemlərinə (bazalarına) daxil olan dövri elmi nəşrlərdə məqalə dərc olunması şərtdir.

Müəllif deyir ki, əvvəllər isə elmlər doktoru elmi dərəcəsi almaq üçün yazılmış dissertasiya işi müdafiənin təşkili üçün Ali Attestasiya Komissiyasına (AAK) təqdim edilirdi, bu dissertasiya işlərinə komissiyada aylarla, hətta illərlə baxılırdı, indi isə müdafiədən sonra AAK-a təqdim olunacaq.

Yazıda vurğulanır ki, yeni əsasnamə ilə fəlsəfə doktoru imtahanlarının sayı azaldılıb.

Müəllif Dissertasiya şuralarının fəaliyyətinin üç ilədək uzadılmasını, bu şuralarda bir ay ərzində iki fəlsəfə doktoru və bir elmlər doktoru və ya dörd fəlsəfə doktoru dissertasiyanın müdafiəsinə icazə verilməsini təqdirəlayiq sayır.

Yazının sonunda isə oxuyuruq: "Elm xadimləri inanır ki, Ali Attestasiya Komissiyası ölkə prezidenti tərəfindən təsdiq olunmuş yeni əsasnamələrin hər bir maddəsinin həyata keçirilməsinə ciddi nəzarət edəcək".

Deputat: Bu hasarlamalar qaldırılmalıdır

"Moderator.az"da isə "Xəzər dənizinin sahili bir, iki, beş ailənin ixtiyarına verilməli deyil..." sərlövhəli məqalə oxumaq olar.

Sayt deputat Fəzail Ağamalının Xəzər dənizinin Azərbaycana aid sahillərinin hasarlanmasına dair düşüncələrinə yer verib.

Deputat F.Ağamalı parlamentin növbədənkənar sessiyasının iclasında "Xəzər dənizinin dəniz ətraf mühitinin mühafizəsi haqqında" Çərçivə Konvensiyasına Transsərhəd kontekstdə ətraf mühitə təsirin qiymətləndirilməsi barədə protokolun təsdiq edilməsi haqqında" qanun layihəsinin müzakirəsi zamanı bu fikirləri bildirib.

Deputat Xəzər sahillərinin çrikləndirilməsini Allahın verdiyi neməti qiymətləndirə bilməmək kimi dəyərləndirib: "Xəzər dənizinin Azərbaycan hissəsinə diqqət yetirsək, çox təəssüfedici mənzərə ilə üz-üzə qalırıq. Elə etmək lazımdır ki, dənizin sahilində ərazilər tam təmiz olsun və ətraf mühitə zərər yetirilməsin. Dəniz Nabrandan başlayaraq Abşeron ərazisinə qədər çirklidir. Bu natəmizlik aradan qaldırılmalıdır".

Deputat dəniz sahillərinin hasarlanmalarına tənqidi münasibət ifadə edərək deyir ki, Xəzər dənizinin sahilini hasarlayıb, qamışdan, taxtadan gecəqondularla oranı çimərliyə çeviriblər, hərə bir qiymət qoyur.

Deputat isə hesab edir ki, bu Konvensiyanın tələblərinə uyğun olaraq qanunvericilikdə ciddi dəyişiklik edilməlidir: "Yaxşı olardı ki, bunun üçün hərrac keçirilsin. Hasarlayanın imkan varsa, özü orada yaxşı hotellər tiksin, həm yeni iş yerləri açılsın, həm də Xəzər dənizinin sahili insanların ixtiyarına verilsin. Xəzərin sahili bir ailənin, beş ailənin ixtiyarına verilməli deyil. Biz Milli Məclis olaraq bu məsələyə sərt reaksiyamızı ortaya qoymalıyıq. Bu hasarlanmalar aradan qaldırılmalıdır", -F.Ağamalı belə bildirib.

F.Ağamalı bildirib ki, Xəzər sahillərini zəbt etmiş iş adamlarının həmin ərazilərdə normal fəaliyyətlə məşğul olmasını zərurət adlandırıb, bu şəxslərin burada otellər, yaxud başqa obyektlər tikməklə həm büdcəyə əlavə vəsaitlər ödəməli, həm də iş yerləri yarada bilməli olduqlarını vurğulayıb.

Deputat Xəzər dənizinin bir neçə kilometrlərlə uzanan sahillərinin bir, iki, beş ailənin ixtiyarına verilməli olmadığını deyib, deputatların bu məsələ ilə bağlı sərt mövqe ortaya qoymalarını istəyib.

Parlamentin vitse-spikeri Valeh Ələsgərov isə bu deyilənlərə cavab olaraq bildirib ki, bu məsələlər qanunvericilikdə əksini tapıb, icrasını isə dövlət qurumları həyata keçirməlidir.

Əmək haqları artan kimi...

"Yeni Sabah.az"da isə "Əmək haqları artan kimi qiymətlər də artır" - deputat sərlövhəli məqalə diqqəti çəkir.

Sayt Milli Məclisin üzvü, deputat Elmira Axundovanın minimum əmək haqlarının, bəzi kateqoriya məmurların vəzifə maaşlarının artırılması ilə bağlı sərəncamlardan sonra ölkədə süni qiymət artımı və bunun qarşısının alınması vacibliyi barədə düşüncələrinə yer ayırıb.

Deputat əmək haqları və maaş artımları ilə bağlı sərəncamlara müsbət yanaşıb, insanların həyat səviyyəsinin yüksəlməsinə xidmət etdiyini bildirib,

bunu həm də çoxsaylı insanların imkansızlar kateqoriyasından çıxa bilməsi fürsəti kimi dəyərləndirib.

Deputat hesab edir ki, indi başlıca məsələ dövlət və nəzarət strukturlarının ticarət sferasına nəzarəti gücləndirməsindən ibarətdir ki, əhalinin gəlirlərinin artması əsas ərzaq mallarının qiymətlərinin artmasına gətirib çıxarmasın və buna qəti yol vermək olmaz.

Deputat vurğulayır ki, digər tərəfdən isə bank sistemi dayanıqlığı və stabilliyi qorumalıdır ki, bu artımlar manatın dəyər itirməsinə, inflyasiyaya gətirib çıxarmasın: "Bu iki əsas faktor, manatın inflyasiyası və ərzaq mallarının, kommunal xidmətlərin qiymətinin artması ehtimalı əhalini maraqlandırır və narahat edir".

Bununla əlaqədar deputat maliyyə naziri Samir Şərifova və iqtisadiyyat naziri Şahin Mustafayevə bu istiqamətdə hansısa preventiv tədbirlərin nəzərdə tutulması, insanların alıcılıq qabiliyyətinin artması ilə paralel olaraq inflyasiyanın güclənməsi ehtimalına qarşı hansısa tədbirlərin görülməsi kimi suallar ünvanlayıb.

E.Axundova bütün bunları deməsinin səbəblərinə aydınlıq gətirərib: "Nəyə görə bunu deyirəm, çünki həm bizdə, həm başqa dövlətlərdə müşahidə edirik ki, əmək haqları artan kimi digər tərəfdən ərzaq məhsullarının, xidmətlərin də qiyməti artır".

Deputat isə hesab edir ki, hazırda bu qiymətlərinin artımına obyektiv səbəb yoxdur, olsa-olsa ancaq subyektiv səbəb ola bilər.

E.Axundova qiymət atmına səbəb olmamasını belə əsaslandırıb ki, ölkədə fermerlərə dəstək göstərilir, bütün rayonlarda demək olar ki, kənd təsərrüfatı sahəsində canlanma müşahidə olunur və nəticədə meyvə, tərəvəz və digər məhsulların istehsalında məhsuldarlıq daha da artır.

Amma bununla belə deputat əmək haqları və maaş artımları ilə əlaqədar ərzaq məhsullarının qiymət məsələsinin daim hökumətin diqqət mərkəzində olmasını vurğulayıb.