Media icmal 30.03.2016

Ölkənin problemləri müstəqil medianın aparıcı mövzusu olaraq qalmaqda davam edir.

Hikmət Hacızadə: “Bu imici bərpa cəhdidir”

“Siyasi məhbusların bir qisminin azadlığa butaxılması hakimiyyətin korlanan imicini bərpa cəhdirir”. Politoloq Hikmət Hacızadə “Azadlıq” qəzetinə müsahibəsində bunu bildirir. Yeri gəlmişkən, müsahibənin bir hissəsi ölkədəki siyasi məhbus problemi və onun hazırkı durumu ilə bağlıdır. Qalan bir hissəsi isə Azərbaycan və Qərb münasibətlətinə aiddir.

Politoloqa görə, hakimiyyətin belə addım atması Qərbin təzyiqlərinin nəticəsi kimi dəyərləndirilir. O, həbsdə qalan digər siyasi məhbusların azad olunmasını da vacib sayır.“Həbsdə olan qalan siyasi məhbuslar da azad edilməlidir, mühacirətdə fəal ictimai iş aparan şəxslərin ailələrinə təzyiqlərə, repressiv addımlara son qoyulmalıdır”.

H.Hacızadə bundan sonra siyasi motivli həbslərin olmasını yolverilməz sayaraq Qərbin rəsmi Bakıdan da əsas istəyinin bu olduğunu xüsusi vurğulayır.

Politoloq bu sahədə daha bir məsələyə toxunur. “Bundan başqa hazırda həbsxanalarda elə dindarlar saxlanılır ki, biz onların günahlarının konkret nədən ibarət olduğunu bilmirik. Onların əksəriyyəti azad fikir söylədiklərinə görə həbsdədir”

O, gah dindarların, gah demokratların, gah da ictimaiyyət xadimlərinin həbslərinin aparılmasını əsassız sayaraq buna son verilməsini istəyir. Politoloqa görə, hakimiyyətin repressiv metodlara əl atması və ya əksi, daha çox Qərbin təzyiqlərindən və hökumətin düşüncə tərzindən asılıdır.

Kredit intiharları -çoxluqdur

“Novoye Vremya” qəzetində dərc edilən “İntiharlar yenə də özünü göstərir” adlı yazıda aktuallıq kəsb edən bu məsələ araşdırlır. Müəllif təkcə son bir neçə gündə belə hadisə barədə KİV-lərdə yer alan yazılara toxunur. Bakıda, Tovuzda,

Şamaxıda analoji hadisələrin baş verməsinə diqqət çəkilir.

“İntiharların səbəbləri hələ məlum deyil, yeri gəlmişkən, onların səbəbləri də müxtəlif olur. Düzdür, Azərbaycan bu məsələdə lider ölkələr sırasında deyil, amma bu, o demək deyil ki, problemə barmaqarası baxmaq olar”.

Müəllif məmurların intiharları dünyanın problemi sayması, burada dövlətin günahının olmaması kimi arqumentlər gətirmələrini yersiz sayır, bununla belə intiharın cəmiyyətin bütün təbəqələrində özünü göstərdiyi vurğulanır. “İntihar  az qala kütləvi xarakter alanda artıq problem barədə danışılmır, buradan çıxış yolu axtaırlır. İntihar səbəbləri sevgidən sosial problemlərə qədər sahəni əhatə edir.

Odur ki, bir sıra xidmətlər ən azı intihar səbəblərinin profilaktikası ilə məşğul olmalı idilər.”

Yazıda intiharların əsas səbəbi vətəndaşların sosial problemləri göstərilir və bu haqda bütün dövlət qurumlarına həyəcan siqnalı verilməli olduğu deyilir. “Ölkəni iflic edən, əksər müəssisələrdə kadrları ixtisara salan iqtisadi böhran intiharların artmasına öz “tövhə”sini verir”. Müəllifə görə, banka borclarının ödənilə bilməməsi, işsizlik, bankların təzyiqləri intiharlara səbəb olur.

“Biz demək istəyirik ki, bu gün “kredit intiharları” daha çoxdur, deməli, vəziyyətə necə təsir göstərmək bank rəhbərlərindən və məmurlardan asılıdır.

Ödənilməmiş kreditlər problemini sivil qaydada həll etmək olar, problemi “sərtləşdirmək, onu inkar etmək durumu daha da mürəkkəbləşdirir.”

“Gürcü ssenarisi” təkrarlana bilər

“Yeni Müsavat” qəzeti Rusiya prezidentinə yaxın “Valday” Beynəlxalq Diskussiya Klubunun hazırladığı “Beynəlxalq hədələr -2016” adlı sənəddə Qarabağ problemilə bağlı konkret Azərbaycana hədələrin olduğunu qeyd edir.

Qəzet iddia edir ki, Qarabağ məsələsində 2008-ci il “gürcü ssenari”si təkrarlana bilər. Sənəddə bir məqama diqqət yetirilir: “Müharibə başlasa Rusiya Ermənistanın yanında olacaq, Bakı və Moskvanın maraqları kəskin toqquşacaq”.

Yazıda bu xəbərdalığa sıradan bir hədə kimi yanaşmağın əsassız olduğu da vurğulanır. Azərbaycan və Ermənistan prezidentlərinin Vaşinqton səfəri ərəfəsində, Azərbaycan-Türkiyə birgə təlimləri yenicə başa çatdıqdan sonra bu hədənin olması təsadüfi sayılmır. Həm də məhz bu hədədən sonra aprel ayında Rusiya xarici işlər nazirinin Azərbaycana gözlənilən səfərinin də konkret bu kontekstlə bağlı olduğu iddia edilir.  

Yazıda Moskvanı narahat edən daha bir məsələ yer alır: “Qərbin qazla təminatında Bakının rolu Avropa tərəfindən çox müsbət qarşılanıb və ölkə rəhbərinə dəstək verilməsinin zərurəti vurğulanır. Moskva bundan çox narahatdır”.

  Bundan sonra hesabatda Yaxın Şərq hadisələri fonunda Qarabaş münaqişəsi xüsusi xatırladılır və qəzet bunun özünü də hədə adlandırır.

Yazıda bu mövqe Moskvanın Qərbə prosesin onun nəzarətində və problemin həllinin onun əlində olmasını göstərmək səyi kimi dəyərləndirilir.  

Nəticəsiz milyardlar

“Bizim Yol qəzet”ində dərc edilən “Azərbaycan bu layihələrə görə rekord həddə borclanıb, görülən işlər isə göz önündədir” məqaləsində bir neçə saat fasiləsiz yağan yağışa paytaxtın kommunikasiya sisteminin davam gətriməməsini təhlil edir.

Milyardlarla vəsait xərclənən bu sistemin yağışa təslim olduğu, paytaxt küçələrini sel-suyun basdığı bildirilir. “Kommunikasiya sisteminə, abadlaşdırılmaya milyardlar xərclənən Bakı bir neçə saatlıq yağışa tab gətirə bilmir”.

Müəllifə görə, hər yağan leysan yağışlar küçələrin kollektor sisteminin bərbad durumda olmasını aşkara çıxarır, hətta bəzi küçələrdə təmirdən sonra bu sistemlərin üstünün asfaltlandığı məlum olur.

Ekspertlər isə Bakı küçələrində belə durumun yaranmasına başqa səbəblər də göstərirlər. “Memarlar hesab edirlər ki, Bakının küçələri standartlara uyğun salınmır, belə ki, iri şəhərlərdə yollar salınarkən orta hissə nisbətən hündür götürülür  ki, su yollarda dayanmasın. Yoldan axan sular mərkəzi kanalizasiyaya yönləndirilmir.

Paytaxtın kanalizasiya və drenaj  sisteminin 90 faizi işləmədiyi üçün yağış yağan kimi küçələrdə qayıqlardan istifadə etmək lazım gəlir”.

Daha sonra müəllif hər il bu istiqamətdə dövlət büdcəsi, beynəlxalq maliyyə institutlarının kreditləri, habelə qrantlar hesabına milyonlarla manat vəsaitin

Ayrıldığını, amma bunun nəticəsiz qaldığını bildirir. “2006-cı ildən indiyədək təkcə paytaxtın kommunal təsərrüfat sisteminin qurulmasına, abadlaşdırılmasına milyardlar xərclənsə də nəticə bu gün göz önündədir. Bakının bir neçə saatlıq yağışına dözə biləcək küçəsi belə yoxdur”. 

Yazıda Bakı şəhərində avtomobil yolları şəbəkəsinin cəmi 10-15 faizində yağış-kanalizasiya sisteminin olduğu deyilir, digər heç bir yerdə son vaxtlar yağış- kanalizasiya sisteminin qurulmadığı vurğulanır. Burada isə olduqca aktual sual yaranır: “Bəs, xərclənən vəsaitlər hara gedib?”