***
-Nəsimi bəy, sentyabrın 27-dən sonra Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində başlanan hərbi əməliyyatlar cəmiyyətin bu hadisələrə reaksiyası baxımından bizə və dünyaya nəyi göstərdi?
-İlk növbədə Azərbaycan cəmiyyətinin Dağlıq Qarabağın işğalı ilə barışmadığını və heç vaxt da barışmayacağını göstərdi. Beynəlxalq ictimaiyyətdə bu problemin dondurulmuş münaqişə kimi təsəvvür edilməsi yanlış idi. Artıq heç kimdə belə illüziya qalmayıb. Dağlıq Qarabağın və 7 rayonun işğal edilməsindən 27 il keçsə də Azərbaycan xalqı heç bir halda torpaqlarının itirilməsi və ədalətsiz sülhə razılaşmayacağını ellikcə ifadə etdi. İstər regionda maraqları olan böyük dövlətlər, istər sülh vasitəçiliyi edən beynəlxalq təşkilatlar, istərsə də qarşı duran tərəflər bu reallığı qəbul etməyə məcburdur. Ümummilli təhlükəyə qarşı cəmiyyət bir anda səfərbər oldu. On minlərlə gənc könüllü ordu sıralarına qoşuldu. Təmas xətti boyunca evləri dağılan sakinlər, yaralanan və ölən vətəndaşların yaxınları hərbiəməliyyatların davam etdirilməsi üçün bütün fədakarlıqları etməkdədir. Cəmiyyətin bütün təbəqələrindən orduya açıq və qətiyyətli dəstək nümayiş etdirilir. Kimin nəyə imkanı çatırsa onu əsirgəmir.
- Görünən odur ki, iqtidarlı- müxalifətli bütün cəmiyyət bu proseslərdə ordunu və ali baş komandanı dəstəkləyir. Prezidentin nüfuzu vətəndaşlar arasında xeyli artıb. Sizcə, hakimiyyət və prezidentin özü bunun fərqindədirmi? Hakimiyyət qazandığı bu nüfuzdan istifadə edə biləcəkmi?
-Ölkənin bütün fəal qüvvələri, habelə ən ciddi müxalif partiyaları dövlətə və orduya açıq dəstək nümayiş etdirirlər. 27 sentyabra qədər İlham Əliyevi prezident kimi çox sərt tənqid edənlər, indi ali baş komandan kimi onu dəstəkləyir və güclənməsinə yardım edir. Ali baş komandanın düşmənə qarşı sərt ritorikası, hərbi əməliyyatların məqsədi ilə bağlı haqlı bəyanatları cəmiyyətdə rəğbətlə qarşılanır və onun nüfuzunun artmasına səbəb olub. Prezidentin son çıxışları və davranışları göstərir ki, o, bütün bunların fərqindədir. Artıq ölkədaxili siyasi rəqabət ön planda deyil. Müxalifətin ünvanına tənqidi fikirlər səsləndirilmir. Müxalifətin təqibi faktiki olaraq dayandırılıb. Cəmiyyətdə konsensus, həmrəylik, barış və gerçək dialoq mühiti yaranıb. Ölkə başçısı bu nəhəng fürsətdən yararlanmaq imkanında olsa da belə bir niyyətinin də olacağını hadisələrin gələcək inkişafı göstərəcək. İ.Əliyev yaranmış bu əlverişli situasiyanı dəyərləndirməklə dövlətə, xalqa, eyni zamanda özünə çox ciddi və qalıcı siyasi divident qazandıra bilər.
-Amma məsələnin o biri tərəfi də var. Qazanılan bu nüfuz hərbi əməliyyatlar dayandığı təqdirdə itirilə bilərmi? Eyni zamanda insanların hazırki emosiyaları hərbi əməliyyatlar dayandığı təqdirdə hansı səmtə yönələ bilər?
-Əlbəttə, indiki nüfuz və yüksək reytinq hərbi əməliyyatlarla bağlıdır. Ermənistanın Azərbaycan torpaqlarını 27 ildir işğalda saxlaması, heç bir güzəştə getməyəcəyini elan etməsi və özünün işğalçı siyasətinə haqq qazandırmaq istiqamətində atdığı addımlar danışıqlar prosesini faktiki olaraq dayandırdı. Xüsusilə də son vaxtlar Ermənistan siyasi dairələrinin yersiz bəyanatları və primitiv davranışları Azərbaycan cəmiyyətində sərt reaksiyalara əsas verdi. Ölkə başçısı bu istiqamətdə cəmiyyətin iradəsinə uyğun hərəkət etdiyinə görə birmənalı dəstək alır. Digər tərəfdən isə qəbul etmək lazımdır ki hərbi əməliyyatlar sonsuza qədər aparıla bilməz və gec-tez dayandırılacaq. Hər bir döyüşün sonu danışıqlar masasında müzakirə ilə davam edir. İndiki halda biz xeyli üstün mövqedəyik. Əgər qarşı tərəf beynəlxalq hüquqa əsaslanan haqlı şərtlərimizi qəbul edəcəksə danışıqlar mərhələsinə keçmək cəmiyyətdə narazılıq doğurmayacaq. Cəmiyyət bu mərhələdə də prezidentə birmənalı dəstəyini davam etdirəcək. Azərbaycan xalqının, cəmiyyətin fəal kəsimin əsas istəyi Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün tam bərpasıdır. Bu məsələdə heç bir mübahisəyə yer yoxdur. Ərazilərimiz tamamilə işğaldan azad edilməlidir. 27 ildir aparılan nəticəsiz danışıqların təkrar edilməsinə cəmiyyətin dəstəyi ola bilməz. Əgər Şuşaya, Xocalıya, Malıbəyliyə, Qaradağlıya və digər yaşayış məskənlərimizə təhlükəsiz qayıdıb yaşaya biləcəyiksə, bu prosesi müharibəsiz də davam etdirmək cəmiyyətdən dəstək alacaq. Danışıqlar erməni terrorçularının ərazilərimizdə təkrar möhkəmlənməsinə şərait yaratmağa xidmət edəcəksə, buna adekvat reaksiyalar qaçılmazdır.
-Sizcə, indi hakimiyyət, eləcə də cəmiyyət hansı addımları atmalıdır ki, vəziyyət düzgün istiqamətdə getsin?
-Hazırda Qarabağ məsələsində hakimiyyətlə cəmiyyətin bütün təbəqələri bütövləşib. Azərbaycan cəmiyyəti özünün ən güclü vəhdət təşkil etdiyi dövrünü yaşayır. Hər hansı fikir ayrılıqları yoxdur. İlnövbədə hakimiyyət bu halın qorunub saxlanmasına və davamlılığına çalışmalıdır. Bu gün xalq ordu sıralarına qoşulmaq üçün ayaqdadır. Yaralı hərbiçilərə və mülki şəxslərə könüllü qan donorluğu edən, atəş bölgəsindən müvəqqəti çıxan insanlara yardım göstərən, orduya maddi dəstək göndərən, dövlətin informasiya-təbliğat siyasətinə könüllü qoşulan on minlərlə fəal insan var. Cəmiyyət öz üzərinə düşən vəzifəni yüksək səviyyədə edir. Hakimiyyət də cəmiyyət daxili münasibətlər sistemini zədələyə biləcək heç bir addım atmamalıdır. Ayrı-seçkiliyə, hüquq pozmalara, səlahiyyətli şəxslərin özbaşınalıqlarına ən sərt münasibəti sərgiləməlidir.
-Azərbaycan xarici təzyiqlərdən özünü necə qoruyacaq?
-Azərbaycan Qarabağ məsələsinin həlli istiqamətində yalnız beynəlxalq hüququn imkan verdiyi çərçivədə davranır. Hərbi əməliyyatlar Azərbaycan ərazisində gedir. Azərbaycan işğalçı deyil, öz ərazi bütövlüyünü təmin etmək uğrunda mübarizə aparır. Azərbaycan ordusunun hədəfi işğal olunmuş ərazilərdəki atəş mövqeləri, hərbi obyektlər və hərbi infrastrukturdur. Bu ərazilərdə məskunlaşan mülki əhaliyə maksimum zərər verməməyə çalışır. Azərbaycan ordusu dəfələrlə dinc sakinləri döyüşlər gedən bölgələrdən uzaq durmağa çağırıb və mülki əhalinin təxliyəsi üçün müvafiq şərait yaradır. Mülki əhali ilə Cenevrə Konvensiyasının tələblərinə uyğun rəftar olunur. Qarşı tərəf və beynəlxalq ictimaiyyət bunun əksini sübut edəcək tək bir neqativ fakt təqdim edə bilməz. Ermənistanın böhtan və yalan məlumatlarının heç biri faktlarla təsdiq olunmur. Azərbaycana qarşı istənilən təzyiqlər cəmiyyəti ali baş komandanın ətrafında daha da sıx birləşdirəcək və onun siyasi mövqeyini gücləndirəcək. Fakt budur ki, Ermənistan hərbiçiləri məhz Azərbaycan ərazilərində öldürülür. Ermənistanın işğalçılığına son qoymaq üçün heç bir addım atmayan beynəlxalq güclərin Azərbaycan tərəfinə təzyiqi çəkindirici və effektli ola bilməz. Azərbaycan dövlətinin resursları ədalətsiz təzyiqləri dəf etməyə yetərlidir.
Rəy yaz