İranı Yuqoslaviya kimi bir neçə yerə bölünmək gözləyir

  Iranda Azərbaycanın iki yazarının həbsi, İran-Azərbaycan və İran-Qərb münasibətlərilə bağlı “Contact”ın suallarını Güney Azərbaycan Milli Oyanış Hərəkatının lideri doktor Mahmudəli Çöhrəqanlı cavablandırır.

  Sual: Doktor, siz İranda iki yazarın həbsini necə dəyərləndirirsiniz? Bu sıradan bir həbsdir, yoxsa arxasında hansısa gizli siyasi niyyət, ya Azərbaycana təzyiqlər var?

  Cavab: İran rejiminin yazarlar Fərid Hüseyn və Şəhriyar Hacızadəyə ittihamları  yersiz və əsassızdır. Bu iki yazar İran səfirliyindən giriş vizası alaraq Güney Azərbaycanda bir şer axşamına qatılmaq üçün üçün İrana səfər ediblər. Bunu da bildirim ki, İranda Azərbaycan dili və ədəbiyytı ilə bağlı hər bir toplantıda İran gizli servis məmurları xəlvəti şəkildə iştirak edirlər. Quzey azərbaycanlılar da İranda hakim rejimin nə qədər totalitar və zorakı hakimiyyət olduğunu bilirlər. Odur ki, bu iki gəncin hansısa bir gizlilik əsasında casusluluq  edə biləcəyini görmürəm. Ona görə də bu ittiham iftiradan başqa bir şey deyil. Əlbəttə, bu məsələnin görünən tərəfidir. Görünməyən tərəfi isə anladığım qədər, İran rejimi bu iki yazara təzyiq etməklə bütün Azərbaycan Respublikası vətəndaşı olan yazar, şair və milliyətçi kəsimə bir mesaj verir. O mesaj da budur ki, İran adlanan ölkədə sizə rahatçılıq və asayiş yoxdur, bura gəlməməniz məsləhətdir. Bunun səbəbi odur ki,  azərbaycançılıq və türkçülük hissiyatı güclü olan Azərbaycan vətəndaşlarının Güney Azərbaycana səfərləri hərəkatın və hərəkatçıların mənəvi güc və mənəvi ovqatını yüksəldir. Rejim bu mənəvi qardaş himayəsini kəsmək niyətindədir. Beləliklə, deyə bilərik ki, bu məsələnin arxasında həm gizli siyasi niyyət, həm də Azərbaycan hakimiyyətinə qarşı təzyiqlər var.

  Sual: Suriya iqtidarına hakimiyyəti təhvil verməyə 10 gün vaxt verilib,  bunun arxasınca bölgədə hansı proseslər cərəyan edə bilər?

  Cavab: Suriyada iç savaş başlanıb. Ələvi-sünni çatışması çox ağır şəkildə davam edir. Bu savaş şiə-sünni blokları arasında cərəyan edir. Şiə blokunun təmsilcisi İran, sünni blokunun təmsilçiləri Türkiyə və ərəb dünyasıdır. Ərəb dünyası və  Türkiyə müxalifətləri hər baxımdan təmin edir, Suriyada hakim olan B.Əsəd rejiminin təminatı isə İranın üzərindədir. Bu savaşda son görünmür. Məncə, bu savaş Suriyanın sünni, ələvi və kürd bölgəsinə bölünməsilə başa çatacaq.  

  Sual: Sizin fikrinizcə Qərb “İran məsələsi”nə yaxınlaşıbmı?

  Cavab: Bildiyiniz kimi, Qərb və İran məsələsi müzakirələr yolu ilə həll olunmadığı üçün ən azı 2010-dan bəri gizli savaşlar yolu ilə isti müharibəyə doğru getməkdədir. İranda atom-nüvə fizikası alimlərinin qətli, İran nüvə təsislərinə sayberik (stocks net və flame) hücumlar, İran raket sənayesindəki ağır partlamalar, Yəmən və Bəhreyn şiələrinin dövlət çevrilişi hərəkətlərinin dayandırılması,  Suriyadakı vətəndaş müharibəsi, İraqda sünni-şiə davası, İran rejiminə hər baxımdan sanksiyalar, neft satışını yüzdə əllilərə endirmək… bunlar hamısı Qərb-İran məsələsinin müzakirə yoluyla həll olunmadığını, getdikcə sıcaq muharibəyə dönməsinin göstəricisidir. Görünən budur ki, İran-Qərb problemləri müzakirə yoluyla bitmədiyi üçün müharibəyə tərəf irəliləyir, bu savaşın sonu  -İranda rejimin devrilməsi və Yuqoslaviya kimi  partlayaraq neçə ölkəyə bölünməsi görünməkdədir.

  Sual: Bu halda Güney Azərbaycan probleminin həlli yollarını necə görürsünüz?

  Cavab: Güney Azərbaycanda 17 ildir ki, milli hərəkatın son mərhələsi başlayıb. Ağır səviyyədə mənfi assimilyasiyaya məruz qalmasına baxmayaraq, Güney Azərbaycan türklərinin özünə qayıdış prosesi uğurla davam edir. Öncə dediyim kimi, bu gün 35 milyon Güney Azərbaycan türkü yüksək səviyyədə milli-siyasi şüura malik olub. İddia edə bilərəm ki, belə oyanış nə Türkiyədə,  nə də Quzey Azərbaycanda var. Bu gün Güney Azərbaycan öz milli dövlətini qurmağa hazırdır. Amma təəssüf ki, bölgədə və dünyada hakim olan siyasi şərtlər hələlik buna izn vermir. Bəzi qardaşlarımız maddi mənfəətləri naminə düşmən cəbhəsində yer almaqdan çəkinmir və “biz hər bir halda, hansı şəkildə olursa-olsun İrana müdaxiləyə qarşıyıq” cümləsini dünyaya təkrar-təkrar çatdırırlar. Hər halda İran rejimi ömrünün son illərini yaşamaqdadır və gedir. Yuqoslaviya, sovetlər kimi tarixin arxivində yer almağa hazırlaşır. Yekun olaraq bölgə və ya dünya istəsə də, istəməsə də Güney Azərbaycan Türk Cümhuriyyəti yaxın gələcəkdə qurulacaq. Ardınca Təbriz və Bakı parlamentlərinin müzakirələrin nəticəsi olaraq  ikiyə bölünmüş Azərbaycan bütövləşəcək və bu, çox çəkməyəcək. Mən Güneyin qurtuluşunu və ikiyə bölünmüş Azərbaycanın birləşməsinin çox yaxın gələcəkdə gerçəkləşəcəyini görürəm.

  Sual: Qərb Güney Azərbaycan türklərinin maraqlarını nəzərə alacaqmı, yoxsa, vurğu İraqdakı kimi həllini tapacaq?

  Cavab: Güney Azərbaycan türkləri Qərbin maraqları daxilində deyil. Onlar üçün 2 milyondan az bəluç, iki milyon civarında ərəb və 4 milyonluq kürd əhalisi daha maraqlıdır. Anladığım qədər 35 milyonluq əhalisi, petrol-qaz və başqa yeraltı sərvətləriylə zəngin olan yeni bir Türk Cümhuriyyəti və ardınca bütövləşən 50 milyonluq Azərbaycan Türk dövləti Qərbin mənfəətlərinə tərs görünür. Ona görə düşünürəm ki, bacarsalar belə bir dövlətin yaranmasına izn verməyəcəklər, amma bu prosesin qarşısını almaq mümkün deyil. Qərb bir yandan İran rejiminin devrilməsini, hətta İranın bir neçə bölgəyə bölünməsini planlaşdırır. Bir yandan da belə bir yeni Türk Cümhuriyyətinin yaranmasında maraqlı deyil. Amma İran rejiminin devrilməsi, Güney Azərbaycan Türk Cümhuriyyətinin yaranması deməkdir. Biz həm rejimin devrilməsinə, ardınca Güney Azərbaycan Türk Cümhuriyyətinin qurulmasına, Təbrizdə dövlət-milli parlamentinin yaranmasına tam hazır olduğumuzu dünyaya bəyan edirik. Zamanı gəldikdə heç kimsə bu iradəyə qarşı çıxa bilməyəcək.