Media-icmal 16.04.2016

Azərbaycanın islam dünyasında yeri, ölkə mediasının durumu, biznesə maneələr, tibbi xidmətin səviyyəsi medianın aparıcı mövzusudur.

İlham Əliyev islam ölkələrini etibarlı tərəfdaşlığa çağırdı

“Azərbaycan” qəzeti  İstanbulda başa çatan İslam Əməkdaşlığı Təşkilatının XIII sammiti fonunda “İslam platformasında Azərbaycan nümunəsi” adlı məqalədə islam dünyasında Azərbaycanın yeri məsələsinə toxunulur. Məqalədə oxuyuruq: “Azərbaycan islam ölkələrilə əməkdaşlığı prioritet hesab edir”-prezidentin bu bəyanatı ilə xarici siyasətimizn uzun müddətdir müəyyənləşən əsas istiqamətini təşkilat üzvlərini nəzərinə çatdırdı. Əslində bu ölkələrin liderlərini də səmərəli əməkdaşlıq, etibarlı tərəfdaşlıq barədə bir daha düşünməyə və yeni qərarlar qəbul etməyə çağırdı. Ölkəmizin mütəmadi olaraq mədəniyyətlər və dinlərarası dialoqa öz töhfəsini verdiyini, 10 gün sonra BMT  Sivilizasiyalar Alyansının VII Qlobal Forumuna ev sahibliyi edəcəyini xartırladan prezident İlham Əliyev islam ölkələri arasında həmrəyliyə böyük əhəmiyyətin sübutu kimi 2017-ci ildə IV İslam Həmrəylik Oyunlarının Bakıda keçiriləcəyini yada saldı. Azərbaycan prezidentinin “İslam aləmində sülhün və həmrəyliyin möhkəmlənməsinə xidmət edəcək tədbir” kimi dəyərləndirdiyi bu oyunlar şübhəsiz ki, qeyti-rəsmi islam liderləri sammitinə çevriləcək”.  

A.Əliyev: “Medianı şikəst ediblər”

“Azrəbaycan” mediasını şikəst ediblər”. “Yeni Nəsil” Jurnalistlər Birliyinin sədri Arif Əliyev “Azadlıq” qəzetinə müsahibəsində ölkə mediasının mövcud durumunu belə dəyərləndirir.

O, Azərbaycanda kimin harası “ağrıyırsa” medianı ittiham etmək kimi bir hal yaşandığını bildirir. “Ümumiyyətlə, deputatların adətidir nə baş verirsə, medianın üzərinə atırlar. Bu, ona bənzəyir ki, kimisə vurub şikəst edirsən sonra da gülürsən ki, sən belə yeriyirsən?”.

A.Əliyevin düşüncəsinə görə, ölkə mediasını şikəst edənlər də aydındır. “Medianı kim şikəst etdi? Medianı qəbul etdikləri qəribə qanunlarla həmin deputatlar, məmurlar şikəst etdilər. Medianın aparıcısı televiziyadır. Diqqət edin ki, televiziyalar kimin əlindədir”. Onun fikrincə, müstəqil media mövcud deyil “Əgər ölkədə müstəqil media olsaydı tam fərqli mənzərə yaranardı. Əgər dövlət normal qanunlarla medianın müstəqil fəaliyyəti üçün hər cür şərait yaratsaydı o zaman medianın ünvanına tənqidlər səsləndirmək olardı”.

Daha sonra A.Əliyev son Qarabağ döyüşləri fonunda məmurların, deputatların davranışlarının, itki sayının məlum- olmaması ilə bağlı mediada tənqidləri haqlı sayaraq bildirir. “Əgər məmurlar, deputatlar şəhidin yas mərasimlərinə getmirlərsə media bunu belə də yazmalıdır. Cəhədə ölənlərin sayı ilə bağlı qəribə situasiya yaradılırsa o zaman media bunu işqıqlandırmalıdır. Əksinə, ən böyük təhlükə belə məlumatların mediada yer almaması olardı”.

Qanunun yaratdığı rüşvət vermək sərfəliliyi

“Novoye Vremya” qəzetində dərc edilən “Bakı yeni böhrana hazırdırmı?” sərlövhədə ölkədə sahibkarlığın inkişafına mane olan qanunvericilik, inhisar, korrupsiya, məmur özbaşınalığı barədə danışılır.

Məqalədə deyilir ki, ilk növbədə qanunlar normal biznesə imkan vermir və qanun daha çox məmurların maraqlarını qoruyur. “Yeri gəlmişkən, məmurlar qanunvericilik aktların elə hazırlamağa öyrəniblər ki, ya pozmağa məcbursan, ya da yerinə yetirərkən gec və ya tez anlayırsan ki, bunu etmək olmaz”.

Məqalədə mühüm bir məqam vurğulanır: “İqtisadi sistem özü elə qurulub ki, rüşvət vermək, təmiz işləməkdən daha sərfəli olur. Vergi, gömrük sistemi, iqtisadi siyasət elə qurulub ki, sahibkar rüşvət verməyə məcbur olsun”.

Daha sonra məqalədə inhisar və məmur özbaşınalığının biznesin inkişafına əsas bəlalar sırasında olduğu deyilir və  hökumətin bunu etiraf edərək heç də gizlətmədiyini bildirir. Amma buna qarşı mübarizə aparılmır.

Müəllif bütün bu acınacaqlı təhlil fonunda çıxış yolu da göstərir. “Aydındır ki, total korrupsiyanı ləğv etmək üçün köklü iqtisadi, siyasi, məhkəmə islahatı lazımdır. Amma köhnə düşüncə ilə bu  islahatlaraı aparmaq mümkün deyil”.

Məqalədə belə bir xəbərdarlıq da qeyd edilir ki, adı çəkilən islahatlar aparılmadıqda yeni böhranın hərəkətə gələcəyi şübhəsizdir.  

N.Cəfərli: “Açığı, olması ehtimalı belə çox azdır” 

“BizimYol” qəzeti “Klinikalarda qiyməti 55 min manat olan əməliyyat var...”adlı məqalədə ölkə səhiyyəsindəki durum tənqidə məruz qoyulur.

Ölkə səhiyyə sistemində qiymətlərin baha, keyfiyyətin aşağı olması üzündən müalicə üçün son vaxtlar xarici ölkələrə üz tutan vətəndaşların sayı artır”. Ekspert Natiq Cəfərli belə deyir. Onun fikrincə, burada bir problem də həm də ölkədə vətəndaşa verilən əməkhaqqı və təqaüdlərin aşağl həddə olmasıdır. “Təbii ki, Azərbaycanda orta aylıq əmək haqqı, ortaaylıq təqaüdün həcmilə müqayisədə qiymətlər çox yüksəkdir”.

Onun fikrincə, bu qiymətlərin  yüksək olmasını kompensasiya edəcək addımlardan biri tibbi sığortanın tətbiqi ola bilərdi. “Ancaq çox təəssüf ki, səhv etmirəmsə 17 ildir ki, bununla bağlı qərar olsa da həyata keçirilmə mexanizmi hazırlanmayıb”.

O, həm də tibbi sığortaya keçidin təkcə bir sahəni əhatə etmədiyini də nəzərə çatdırır. “Ümumiyyətlə, tək bu sahədə yox, digər sahədə də işçilərin, əmək müqavilələrinin leqallaşması, işverən, işçi və  dövlətin hansı faiz nisbətində tibbi sığortada iştirakı məsələləri həll olunmasa tibbi sığortaya keçid problemli olacaq. Biz hələ ki, bunu görmürük və açığı yaxın zamanda da ola bilməsi ehtimalı çox azdır”.

Onun fikrincə, tibbi sığorta tətbiq olunduqda və normal işlədikdə bu qiymətlərlə bağlı problemin bir qismi həll oluna bilər, insanların xaricə getməsinə də gərək qalmaz.