Azərbaycanı məsulliyyətə çağırmaq yoxsa utandırmaq?

ABŞ-ın paytaxtında keçirilən debatlarda Azərbaycan hakimiyyəti tərəfindən insan hüquqlarının pozulmasına reaksiyanın effektivliyi məsələsi müzakirə olunub.

Amerikalı məmurlar, insan hüquqları fəalları bu fikrə gəliblər ki, hakimiyyətin hüquq müdafiəçilərinə və QHT-lərə təzyiqlərinin qarşısını almaq üçün əlavə səylər olmalıdır.

Hüquq müdafiəçilərinə və vətəndaş cəmiyyətinə daimi təzyiqlərə Qərbin cavabı mövzusu “Azərbaycanda insan hüquqlarının pozulmasının nəticələri” adlı tədbirdə müzakirə olunub. Tədbiri

Freedom House və Açıq Cəmiyyət İnstitutu təşkil  edib. Turan-ın Vaşinqton müxbiri bildirib.

Avropada Sabitlik Təşəbbüslərinin təsisçisi, Berlindən olan  Cerald Knaus kimi hüquq müdafiəçiləri üçün Azərbaycanda insan hüquqlarının kobud pozulmasını “sadalamaq və utandırmaq”  metodu kifayət qədər yetərli deyil.

“Azərbaycana qarşı Maqnitski qanunu kimi sanksiya alətinin nəzərdən keçirməyə  başlamağın vaxtı çatıb. Hazırda bu ölkədə Rusiya və Belarusda olduğundan daha çox siyasi məhbus var”, - çıxışçı  bildirib.

Tədbir Chatam House prinsipi üzrə keçirilib – yəni, çıxışçıların adlarını çəkmədən onlardan sitat gətirmək olar. Yalnız Cerald Knaus onun adının çəkilməsilə razılaşıb.

Knaus “Kürü diplomatiyası” hesabatının müəllifidir. Bu sənəddə Azərbaycan hakimiyyətinin Avropa Şurasının üzvlərinə təsir etmək üçün əl atdığı metodlar açıqlanıb.

Knaus öz çıxışında qeyd edib ki,  Qərb strateji məsələdə vahid mövqedə olmalıdır: Azərbaycan hakimiyyətinin Strasburq, London və digər Avropa paytaxtlarındakı tərəfdarları utandırılmalıdır.

Sonra o qeyd edib ki, Bakıdan olan məmurlar “kürü diplomatiyası” və  neft pulları ilə qərb demokratiyası tərəfdarlarını  “çox uğurla” ələ alıblar.

Bu fonda Azərbaycanda yerli və xarici QHT-lərin fəaliyyətinin qarşısı alınıb, inzibati və cinayət işlərinə başlanılıb, bir çox fəal və jurnalist həbs olunub, təqiblərə məruz qalıb.

İnsan hüquqlarını müdafiə edən Leyla Yunus, Rəsul Cəfərov kimi hüquq müdafiəçiləri özləri repressiya qurbanına çevrilib və həbs olunublar. Bu, ölkədə 100 siyasi məhbusun  tam siyahısı dərc olunandan dərhal sonra baş verib.

Bütün bunlar Azərbaycanın  Avropa Şurasının Nazirlər Komitəsinə rəhbərlik etdiyi vaxtda baş verir və ölkə “demək olar ki, hər həftə” öz sədrliyindən sui-istifadə edir.

“100 nəfər siyasi məhbusun hamısı  azad edilənə qədər insan hüquqlarının pozulmasında təqsiri olan Azərbaycan məmurlarına  vizaların verilməsinə qadağan qoymaq  lazımdır", - o təklif edib.

Knaus əlavə edib ki, Avropada ən hörmətli insan hüquqları institutlarının susması Azərbaycan rejiminin onu tənqid edənləri həbsə alaraq öz repressiyalarını arxasında gizlətdiyi qalxana çevrilib.

Rəsmi Vaşinqtonu təmsil edən digər iştirakçı Bakını təcrid etməməyin, onunla işləməyin vacibliyini deyib.

Onun sözlərinə görə, ABŞ “Azərbaycanla dialoq vəziyyətindədir” və təhlükəsizlik və energetika məsələləri ilə yanaşı insan hüquqları da müzakirə olunur.

“Biz Azərbaycanın   sabit,  təhlükəsiz və çiçəklənən gələcəyə malik olmaq istəyini  bölüşürük”, - o əlavə edib.

Öz növbəsində Knaus son əfv aktını alqışlayan qərb hökumətlərini tənqid edib. Belə ki, hökumət dörd siyasi məhbusu azadlığa buraxıb, lakin   digər ikisini həbs edib.

“Əgər biz bunu alqışlayırıqsa, bu, o deməkdir ki, özümüz də belə oyunda iştirak edirik”, - o vurğulayıb.

Digər çıxışçılar da razılaşıblar ki, Qərb Azərbaycanın geosiyasi durumu səbəbindən özünün insan hüquqları prinsiplərini təhlükə altına almamalıdır.25В-