Exchange lazımdırmı?

Maliyyə sahəsində iki son yenilik valyuta mübadiləsi məntəqələrinin bərpası və AMB-nin problemli kreditlərin azalması barədə bəyanatıdır. Exchangelərin işinin bərpası məsələsi Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatasında müzakirə edilib, deyə deputat Vahid Əhmədov bildirib.

Əvvəllər «valyuta aclığı» və AMB-nin qeyri-real məzənnəsi vaxtı valyuta mübadiləsi məntəqələri «qara bazar»ı qidalandırırdı. Çünki 4%-lik marjaya əməl edilmirdi. Bu gün onlar problem yaratmadan fəaliyyətini bərpa edə bilər. Amma bu gün çoxlu filialı olan banklar məzənnəni özləri müəyyən etdiyi üçün bu obyektlərə ehtiyac qalmayıb.

Qanunvericilikdə dəyişiklik edilsə, ona Maliyyə Bazarlarına Nəzarət Palatası nəzarət edəcək», - deyə Əhmədov bildirib. Onun sözlərinə görə, Palata  təklif edib ki, arzu edənlər məntəqə açsın və 500 manat rüsumdan başqa 50 min dollar və ya 50 min manat vəsait qoysun. «Amma biz razı olmadıq və bu məsələ gündəlikdən çıxarıldı. Yeni variantda məbləğ göstərilmir. Belə görünür, məbləği Palata müəyyən edəcək», - deyə o bildirib.

«Valyuta mübadiləsi məntəqələrinin bərpası Palataya sərfəlidir. Çünki bu struktur dövlət büdcəsindən maliyyələşmir. Beləlkilə, nəzarət instansiyası əvvəllər AMB-yə məxsus olan sahədən qazanc əldə edəcək», - deyə bank eksperti Əkrəm Həsənov Turan-a bildirib. O deyib ki, bu gün valyuta məzənnəsini banklar müəyyən edir və valyuta mübadiləsi məntəqələri problem yaratmır. Amma sual yaranır: onlar laızmdırmı? Axı hər addımda bank filialları var».

Ekspertin sözlərinə görə, AMB-nin illər boyu mübadilə məntəqələrini attestasiya etməsi praktikası qanunsuz olub, çünki əvvəllər bu obyektlər formal olaraq bank şöbəsi idi, əslində isə sahibkarlara məxsus idi. Bu səbəbdən AMB ilə mübadilə məntəqələri arasında razılaşma qeyri-rəsmi idi. Exchange açmaq istəyənlər 500 manat rüsum ödəyirdi.  

Xatırladaq ki, Milli Məclis fiziki və hüquqi şəxslərə yenidən valyuta mübadiləsi məntəqələri açmaq hüququ verilməsi məsələsinə baxmağa hazırlaşır. «Valyuta tənzimlənməsi haqqında» qanuna düzəlişə aprelin 25-də baxılacaq.

Digər yenilik problemli kreditləri 5% azalması xəbəridir. Martın 1-i üçün problemli kreditlərin həcmi 76,7 mln manat (4,7%) azalaraq 1556,4 mln manat olub. Amma illik hesablamada bu göstərici 226,9 mln maant (17,07%) artıb. Bu pozitiv statistika manatın dollara nisbətdə 9% bahalanması ilə bağlıdır, deyə Ə.Həsənov hesab edir. Onun sözlərinə görə, AMB problemli borcların valyuta strukturunu açıqlamır, amma məlumdur ki, onlar dollarla nominasiya olunub. 

Belə ki, fevralın 1-də bankların problemli kreditləri 1 633,1 mln manat və ya 1,92 məzənnə ilə götürsək, 850,5 mln dollar olub. Martın 1-i üçün  problemli kreditlər 1 556,4 mln manat və ya 888,6 mln dollar, məzənnə 1,7515 olub. Yəni dollar ekvivalentində problemli kreditlər 38,1 mln dollar və ya 4,4% artıb.

Ekspertin sözlərinə görə, AMB öz bəyanatlarında statistika ilə manipulyasiya edir. AMB-nin analoji bəyanatı, ardınca da Palatanın ötən il manat əmanətlərinin artması barədə açıqlaması milli valyutanın dollara nisbətdə ucuzlaşması ilə bağldıır, deyə Həsənov bildirib. –0--