Almatı aportu Azərbaycanda da yetişəcək

Dostluq bağı

Bəzən elə şeylər olur ki, biz o haqda ancaq düşünmüşük və necə həyata keçirəcəyimizi bilməmişik. Yaxşı şeylər olur. Bakıda başıma gələn bir əhvalatı danışacağam, onu “Bir almanın tarixçəsi” adlandıracam.

90-cı illərdə Bakıya ezamiyyətə getdim. Payız idi, məhz həmin vaxt  Azərbaycanda nar mövsümü, Qazaxıstanda isə alma mövsümü başlayır. Özüm  Almatıdan olduğuma görə aport aparmaq qərarına gəldim. Bakı aeroportunda azərbaycanlılar əlimdəki alma qutusuna baxır, bu xoş qoxunun haradan gəldiyini anlamağa çalışırdılar. Mehmanxanaya yerləşdim, həmkarlarımla görüşdüm, onlara meyvələri təqdim etdim, üstüörtülü şəkildə deyə bildim ki, almanın vətəni Qazaxıstandır.

Çox danışdım, dedim ki, Asiya və Avropada ənənəvi olaraq məşhur olan bir neçə yüz sortun DNT-sini tədqiq edən Amerika və Çin alimləri bu nəticəyə gəliblər. Tədqiqatçılar araşdırıblar ki, alma ağacları Qazaxıstanın cənub-şərqində dağlıq ərazilərdə bitib. Qədim İpək yolu marşrutu ilə alma daşıyan tacirlərin sayəsində onlar bütün dünyaya yayılıblar.

Bir az qəribəydi ki, Azərbaycanda bu qədim alma növü haqda heç kim eşitməmişdi. Azərbaycanlılar onlara maraq göstərirdilər, ilıq dağların qoxusunu içlərinə çəkib gileylənirdilər ki,  onların ölkəsində belə almalar yoxdur. Axı aportun təkrarolunmaz dadı ömür boyu yadda qalır, bir almanın çəkisi isə 500 qrama yaxın olur. Heç bir alma növü bu cür keyfiyyətilə öyünə bilməz.

Və bu günlərdə xəbərlərdən  öyrənirəm ki, Almatı aportu Azərbaycanda yetişəcək. Sevincimin həddi-hüdudu yox idi. Məlumat axtarmağa başladım və bunu öyrəndim.

Məlum olur ki, Azərbaycanda alma bağının salınması ideyası ilk dəfə ötən il Qazaxıstan parlamentarilərinin və diplomatların Şuşa şəhərinə səfəri zamanı səsləndirilib. Çox güman ki, bizim deputatlar dağ yerinin təmiz havasına və Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtının - Şuşa şəhərinin xüsusi aurasına heyran olublar. Dağıdılmış torpaqların bərpası işində Qazaxıstandan qardaş respublikaya kiçik hədiyyə olaraq aport tinglərinin gətirilməsi qərara alınıb.

O zaman Qazaxıstan Azərbaycanlıları Assosiasiyasının rəhbəri, əslən qazaxıstanlı, deputat Əbilfəs Xamedov Azərbaycana tinglərin gətirilməsini təşkil etməyə hazır olduğunu bildirib. Və cəmi səkkiz ay sonra, 2022-ci ilin mayında Qazaxıstan-Azərbaycan Dostluq bağının rəsmi salınması mərasimi olub.

Bizim parlament Məclisinin deputatlar Əbilfəs Xamedov, Güldara Nurumova və Zarina Kamasovadan ibarət nümayəndə heyəti diplomatik münasibətlərin qurulmasının 30 illiyi və Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin 99 illiyi münasibətilə yaradılan bağı öz əlləri ilə salıblar. Bağın açılış mərasimində Azərbaycan deputatları, bizim səfir Serjan Abdikarimov və səfirliyin əməkdaşları iştirak ediblər.

Qazaxıstan-Azərbaycan parlamentlərarası dostluq qrupu çərçivəsində Milli Məclis sədrinin müavini Adil Əliyev ilə görüş olub. Danışıqlar zamanı tərəflər Qazaxıstan və Azərbaycan arasında diplomatik münasibətlərin qurulmasının 30-cu ildönümü münasibətilə bir-birini təbrik ediblər, iki xalq arasında münasibətlərin ənənəvi dostluq və qardaşlıq xarakteri daşıdığını vurğulayıblar, regionda vəziyyətin inkişafı ilə bağlı fikir mübadiləsi aparıblar, ticarət-iqtisadi, tranzit-nəqliyyat və logistikanın əsas aspektlərinə toxunublar.

Mənə aydın idi ki, Qazaxıstan-Azərbaycan parlament diplomatiyası möhkəmləndirilir və genişləndirilir, ancaq bəs niyə tərəflər bağı məhz orada salmaq qərarına gəliblər? Və bu regionun dağları yadıma düşdü.

Hələ pandemiyadan əvvəl orada, Göygöl və Maralgöl kimi ən təmiz göllərdə olmaq mənə nəsib olub. İlk dəfə Göygölün yaxınlığındakı heyrətamiz mənzərəni görəndə düşündüm ki, bu yer bizim Zaili Alataunun İssık dərəsinə çox bənzəyir. İndi mənə aydın oldu ki, niyə bağ salmaq üçün bu ərazi seçilib. İqlim şəraitinə və tinglərə qulluq üçün ən uyğun yerdir. Hər şey düzdür..

İlk dəfə rəsmi səviyyədə bizim aportun Azərbaycana gətirilməsinə sevindiyimi söyləmək heç nə demək deyil. Mən hədsiz dərəcədə şadam ki, bizim bacı və qardaşlarımız bu almalardan həzz alacaqlar və bəlkə də bu növü bütün ölkə ərazisində yayacaqlar.

Beləliklə, bir almanın tarixçəsi ikitərəfli münasibətlərin tarixində başqa şanlı fəslə, bütöv bir Dostluq bağının yaradılmasının tarixinə çevrilə bilər. Sadə vətəndaşlar üçün faydalı olan və əsrlərlə qalacaq fəaliyyətlərinə görə parlament üzvlərimizə, Qazaxıstan səfirliyinə əhsən! Ulu babalarımız bizlərə ağac əkməyi vəsiyyət ediblər, çünki ağaclar bizdən daha çox yaşayır, çünki yaxşı əməllərin xatirəsi insan ömründən uzun olur.

Deyirlər, nə əkərsən onu da biçərsən. Sülhsevər Qazaxıstan xeyirxahlıq toxumu səpir. Qazaxların hər zaman sahib olduqları ən dəyərli şeyləri bölüşmək adəti olub. Qazaxıstan həmişə Azərbaycanı dəstəkləyib. Qoy, aportun dadı bizi birləşdirən Xəzərin digər sahilində çox yaxında yerləşən qardaş ölkəni bizim qonşularımıza xatırlatsın. Qoy, Qazaxıstan-Azərbaycan Dostluq bağı çiçəklənsin və öz bəhrəsini versin!