ALmanlardan qalan çaxır çəlləkləri

Göygöl sakini olan Cahan Cəfərov 1982-ci ildəndir ki, çəllək hazırlamaqla məşğuldur. 40 ilə yaxındır ki, çəllək hazırlayan Cahan dayı deyir ki, əvvəllər çəlləyə böyük təlabat olsa da hazırda belə deyil. "Sovet dövründə 6 ay, 1 il öncə insanlar çəllək almaq üçün növbəyə dururdular. Şərab, turşu, pivə, bal, bəhməz üçün əla bir vasitədir. Daha sonra plastik (kapron) qablar çıxanda çəlləyə təlabat sürətlə azalmağa başladı. İndi çox az sayda adam çəllək sifariş verir"

Çəllək hazırlamaq üçün palıd ağacından istifadə olunur. Səbəb isə palıddan fərqli olaraq digər ağaclardan hazırlanan çəlləklərin içərisində məhsul saxlandıqdan bir müddət sonra həmin ağacın dadı və qoxusu məhsulda hiss olunmasıdır. Bu səbəbə görə çəllək üçün ən ideal ağac növu, palıdı seçib. Ölçülərinə görə müxtəlif olan çəlləklərin satış qiyməti də elə ölçüsünə görədir. Kiçik bir çəlləyin təxmini qiyməti isə 20-30 manat arası dəyişir. Çəlləklərin ölçüləri böyüdükcə qiymət də dəyişir 500-600 hətta 1000 manata qədər uzana bilər

Cahan dayı deyir ki, elə dəzgah və alətlər var ki, onlardan istifadə etməklə işini yüngülləşdirə bilər amma çəllək işi incəlik tələb etdiyindən əl əməyindən istifadə olunur. Ölçüsündən asılı olaraq çəlləklər 1 litrdən tonlara qədər uzanır. Bir çəlləyin hazırlanmasına isə 3-5 gün bəzən də həftələrlə vaxt sərf olunur. Hazırda bu çəlləklərin alıcısı çox olmasa da hər ay 1-2 çəllək hazırlayıb sata bilir.

1 - Cahan dayı 40 ilə yaxındır ki, bu emalatxanasında çəllək düzəltməklə məşğuldur

2 - Cahan dayı yeni çəllək hazırlamaq üçün özünü hazırladığı alətdə taxtanı yonur

3 - Sovet dövründə 10-15 saat işləyərək günün çox hissəsini burada keçirirdi. Zaman keçdikcə çəlləyə təlabat azalmağa başladı

4 - Çəllək hazırlamaq üçün müxtəlif ölçülü xüsusi qəliblər. Bu qəliblər vasitəsilə çəlləyin tutumu təyin olunur.

5 - Hər bir çəllək üçün ayrıca bir qəlib. Cahan dayı taxtanın düzgün olduğunu yoxlamaq üçün qəliblə onu ölçür.

6 - Taxtalar düzgün kəsilib və yonulduqdan sonra bir-bir yığılmağa başlayır.

7 - Kiçik ölçülü çəlləyi hazırlamaq üçün 3-5 gün vaxt sərf olunur.

8 - Çəllək hazırlamaq üçün Cahan dayı daha çox palıd ağacından istifadə edir. Deyir ki, digər ağaclardan hazırlanan çəlləklərin içərisində məhsul saxlandıqdan bir müddət sonra həmin ağacın dadı və qoxusu məhsulda hiss olunur

9 - Çəllək üçün ağaclar yonularaq standart bir formaya salınır

10 - Çəllək hazırlamaq üçün ayrılmış xüsusi alətlər.

11 - Çəlləyin dairə forması olması üçün xüsusi sirkul vasitəsilə yoxlanılır

12 - Çəlləkdə zərgər dəqiqliyi olduğundan Cahan dayı yeni alətlərdən elə də çox istifadə etmir. Daha çox əl əməyinə üstünlük verir.

13 - Cahan dayı boş vaxtında çəlləkdən gül qabları da hazırlayıb

14 - Cahan dayı deyir ki, bu çəlləklərdə qalan məhsullar heç vaxt xarab olmur. Ona görə keçmişdə bu çəlləklərin alıcıları daha çox olurdu