�Postsovet Azərbaycanında puç edilmiş demokratiya� � Odri Altştadın yeni kitabı
Vaşinqton/18.05.17/Turan: "Postsovet Azərbaycanında puç edilmiş demokratiya" - məşhur Amerikalı tarixçi Odri Altştadın bu gün Vaşinqtonda təqdimatı keçirilən yeni kitabı belə adlanır.
Müəllif Qərb demokratiya modelini qəbul etdiyini elan edən, daha sonra isə korrupsiyaya uğramış avtoritarizmə gəlib çıxan yeni müstəqil və neftlə zəngin keçmiş sovet respublikasında gedən prosesləri izləyir.
Araşdırma Azərbaycan milliyyətçiliyini formalaşdıran və demokratik hərəkatın inkişafı üçün zəmin hazırlayan Qarabağ müharibəsindən başlayır (1988-1994-cü illər). İlkin uğurlu hökumət tezliklə çevriliş nəticəsində devrilib.
Qərb neft şirkətləri ilə əməkdaşlıqdan gələn gəlir və Altştadın miqdarını "təsəvvür edilə bilməyəcək" qədər adlandırdığı pul axınları hakimiyyəti və neft dollarına nəzarəti əldə saxlamaq üçün rejimi repressiyalara sövq edir.
Dünyəviləşmə sahəsində ölkənin qədim ənənələri olmasına baxmayaraq, boğulmuş demokratik müxalifətdən ümidini kəsənlər üçün və Qərbin hakimiyyətin davam etməkdə olan repressiyalarını tənqid etməməsi şəraitində siyasi islam cəlbedici alternativə çevrilib.
Müəllif öz kitabında Azərbaycan mətbuatında senzuraya nümunələr göstərir, ekspertlərin və yerli və beynəlxalq təşkilatların araşdırmalarından istifadə edir, habelə diplomat və biznesmenlərlə müsahibə dərc edir.
Kitab onun əvvəlki "Azərbaycan türkləri: Sovet Azərbaycanında rus qaydalarına uyğun hakimiyyət və kimlik", 1920-1940-cı illər adlı əsərlərinə əhəmiyyətli əlavədir.
* Odri L.Altştadt Massaçusets Universitetində tarix professorudur. -25B-
Mədəniyyət
-
İqlim dəyişikliyinin təsirləri getdikcə artan bir dünyada, incəsənət gözlənilməz, lakin güclü bir platforma olaraq ortaya çıxaraq ekoloji məsuliyyət barədə məlumatlandırma və müzakirələrə təkan verir. Bu təşəbbüslərdən biri də hazırda Goethe-Institutun dəstəyi ilə Kapellhausda nümayiş olunan “Başqa bir iqlim növü” adlı sərgidir. Bu sərginin zamanlaması təsadüfi deyil və 11-22 noyabr tarixlərində Bakıda keçiriləcək BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransı — COP29 ilə üst-üstə düşür. Sərgi, yerli və beynəlxalq perspektivləri birləşdirərək tamaşaçılara vacib ekoloji məsələlər barədə düşünməyi təklif edir.
-
Şəhərin hərarəti və müasir həyatın səs-küyü arasında, təbiətin də bir səsi olduğunu tez-tez unuduruq. Lakin rəssam Elnarə Nəsirli, "Meşənin Pıçıltısı - Səsin Sehri" adlı son sərgisi ilə təbiətin nəbzini və mesajını bizə xatırlatmaq istəyir. Hazırda "Gazelli Art House"-da nümayiş olunan bu multidisiplinar sərgi izləyiciləri meşənin ürəyinə daha yaxınlaşdırır; hər bir yarpaq xışıltısı, hər bir pıçıltı həyatla dolu görünür.
-
Dünya, təcili ekoloji çağırışlarla üzləşdiyi bir dövrdə, təbii resursların qorunması artıq ölkələri birləşdirən ortaq dəyərə çevrilib. Əvvəllər sadəcə müzakirə mövzusu olan ekoloji mühafizə indi demək olar ki, hər qlobal tədbirin diqqət mərkəzindədir.
-
İqlim dəyişikliyinin sürətləndiyi, qlobal temperaturun artdığı və bir çox növün məhv olduğu bir dövrdə, dünyanın müxtəlif ölkələri ətraf mühiti qorumaq üçün daha təsirli tədbirlər görməyə məcbur olur. Bu artan şüurlanma bir çox ölkəni təbiətin qorunması layihələrinə əhəmiyyətli maliyyə vəsaiti ayırmağa vadar edib. Meşələrin bərpasından heyvanların qorunmasına qədər ekoloji təşəbbüslər artıq inkişaf layihələrinin əsas hissəsinə çevrilib.
Rəy yaz