İctimai Palata seçki qanunvericiliyini mütərəqqiləşdirmək istəyir

İctimai Palata cümə axşamı Müsavat Partiyasının qərargahında seçki hüququ ilə bağlı dinləmələr keçirib.  

Dinləmələrin indi keçirilməsinə səbəb kimi 2013-cü ildə keçirilməsi nəzərdə tutulan prezident seçkiləri göstərilib. Seçki qanunvericiliyinin ədalətli, demokratik seçkilər keçirməyə imkan verməməsi qeyd olunub.

    Ölkədə demokratik seçki mühitinin olmamasına diqqət çəkilib. Bir tərəfdən demokratik seçki mühitinin olmaması, digər tərəfdən seçki qanunvericiliyindəki boşluqların xalqın azad iradəsini ifadə etməyə imkan verməməsi vurğulanıb. Seçkilə bağlı dinləmələrin təkcə bu tədbirlə yuvarlaşmayacağı payıza qədər bir neçə belə silsilə tədbirlərin keçiriləcəyi anonsu verilib.

    Seçki məsələsilə bağlı məruzə edən hüquqşünas Hafiz Həsənov ölkədəki bütün problemlərin kökündə seçki amilinin durduğunu deyib. Ədalətli seçkilər olmayana kimi problemlərin həllini tapmayacağını qeyd edib. 2005-ci ildən bu yana iqtidarın seçki qanunvericiliyinə etdiyi dəyişikliklərin onu mürtəce hala saldığı nəzərə çatdırılıb. Seçki problemlərinin ən çox seçki komissiyalarının tərkibi, namizədlərin qeydiyyata alınması, imzaların yoxlanılması, texniki səhvlərə görə qeydiyyatdan imtina, təbliğat müddətinin azaldılması, müşahidəçilik, seçki şikayətlərinin araşdırılması istiqamətlərində olduğunu bildirilib. Şikayətləri araşdıran ekspert qrupunun Mərkəzi Seçki Komissiyası (MSK) tərkibində fəaliyyət göstərməsinin şikayətləri obyektiv araşdırmağa imkan vermədiyi söylənilib. Seçki komissiyalarının təşkili, namizədlərin qeydə alınması, seçki şikayətlərinin obyektiv araşdırılması seçki məcəlləsinə dəyişikliklərlə bağlı prioritet istiqamətlər kimi göstərilib. Dəyişikliklərə nail olmaq üçün partiyalar, vətəndaş cəmiyyəti institutları, müstəqil ekspertlərdən ibarət işçi qrup formalaşdırılması təklif olunub. Avropa Şurasının Venesiya komissiyası, ATƏT-in Demokratik Təsisatlar və İnsan Haqları Bürosu (DTİHB) ilə əməkdaşlıq gücləndirilməsi vurğulanıb. 

    Müxalifət partiyalarının seçki məcəlləsinə dəyişikliklərlə bağlı hazır layihəsi olduğu, parlamentə təqdim olunduğu, amma parlamentin buna məhəl qoymadığı qeyd edilib. Bu layihənin beynəlxalq qurumlara göndərilməsi təklifi səsləndirilib. Seçkidə daha bir problem kimi seçici siyahıları göstərilib. Belə ki, iqtidara səs verəcək seçicilərin adlarının siyahılarda olması, etimad etmədikləri seçicilərin adlarının səsvermə siyahısından çıxarılması kimi faktların olması nəzərə çatdırılıb. 

    Ədalətli seçki keçirmək üçün iki istiqamətdə mübarizə aparılması əsas sayılıb. Bir tərəfdən hüquqi müstəvidə qanunvericiliyin mütərəqqi hala salınmalıdır. Digər tərəfdən, demokratik qüvvələr bu dəyişikliyə nail ola bilmək üçün iqtidara təzyiqləri artırmalıdır. Bu təzyiqlərin iqtidarın seçki yolu ilə hakimiyyət dəyişikliyi zərurətini başa düşməsinə qədər davam etməsinin lazımlığı vurğulanıb. Tədbirdə ATƏT seçki məsələsində ardıcıl mövqe tutmamaqda ittiham edilib. Bu qurum demokratik seçkilər keçirmək üçün iqtidara tövsiyələr versə də, onun icrasına maraq göstərməməkdə ittiham edilib. Son 10 ildə ATƏT ölkə iqtidarına verdiyi tövsiyələrin yerinə yetirilməsinə nəzarət etməməkdə suçlanıb. 

    Seçki Məcəlləsinə dəyişikliklərdə partiyaların maraqlarını təmin etmək üçün yaradılması nəzərdə tutulan işçi qrupun maraqlı tərəflərin təmsilçilərindən ibarət geniş tərkibdə təşkil olunması xüsusi qeyd edilib. -05C-