Milli Məclis vətənpərvərlik tərbiyəsi ilə bağlı qanun qəbul edə bilər

Bakı/16.03.21/Turan: Azərbaycanda Vətənpərvərlik tərbiyəsi ilə bağlı qanun qəbul edilə bilər.

Sözügedən qanunun layihəsi martın 15-də Milli Məclisin Elm və təhsil komitəsinin iclasında müzakirə olunub.

Komitənin sədri Bəxtiyar Əliyev bildirib ki, prezident İlham Əliyevin parlamentin qarşısında qoyduğu böyük vəzifələrdən biri gənclərin milli ruhda, vətənpərvərlik ruhunda yetişdirilməsi ilə bağlıdır.

Komitə üzvləri iclasda müasir dövrdə gənclərin xarici təsirlərdən qorunmasının, tarixi, milli dəyərlərə və dövlətçiliyə sadiqlik ruhunda yetişdirilməsinin vacibliyini qeyd edərək bu məsələnin əhəmiyyətindən danışıb.

“Vətənpərvərlik tərbiyəsi” məsələsini qanunvericiliklə tənzimlənməsi nə dərəcədə düzgündür? Bu, gənclərin arasında hakim ideologiyasının təbliğatına çevrilə biləcəkmi? “Vətənpərvərlik tərbiyəsi” bir fənn kimi dərs cədvəlinə salınarsa, tədris prosesinə necə təsir göstərəcək?

Oxşar qanun 2020-ci ildə Rusiyada qəbul olunub. Ölkənin parlamenti prezident Vladimir Putinin təklif etdiyi Rusiya məktəblərində və ali təhsil müəssisələrində vətənpərvərlik tərbiyyəsinin gücləndirilməsi ilə bağlı qanun layihəsini qəbul edib.

Rusiya ekspertləri hesab edir ki, məktəbdə vətənpərvərlik tərbiyyəsi formal olacaq, bununla belə təhsil keyfiyyəti aşağı düşə bilər. Çünki müəllimlərin üzərinə əlavə bürokratik hesabatlılığın yükü düşəcək.

Digər ekspertlər isə əmindir ki, mühafizəkar idealları qanun vasitəsilə möhkəmləndirərək dövlət ictimaiyyətə, xüsusi olaraq gənclərə ideoloji nəzarətini gücləndirməyə çalışır.

Milli Məclisin deputatı Sabir Rüstəmxanlı Turana bildirib ki, vətənpərvərlik hissi yazılmamış bir qanundur.

“Hər bir ailənin borcudur ki, uşağını vətənə sevgi ruhunda tərbiyə eləsin. Vətən sevgisi qanunla olmur ki, vətən sevgisi qanunların üstündədir.”

Deputat hesab edir ki, qanunla iş düzələn deyil, işin kökü təhsil sistemindədir.

“O sistem özü yaxşı olmayandan sonra qanunla heç nə düzəlməyəcək. Amma hər halda sözügedən qanunu qəbul edilərsə, onun da bir ziyanı olmayacaq,” o qeyd edib.

Hüquq müdafiəçisi Samira Ağayeva AzadlıqRadiosuna bildirib ki, “Vətənpərvərlik tərbiyəsi ilə bağlı” Qanun qəbul olunduğu halda alternativ fikirlərin səsləndirilməsi məhdudlaşdırıla bilər.

“Bu isə söz və fikir azadlığının pozulmasına gətirib çıxaracaq. Məsələn, gələcəkdə müharibə baş versə, həmin qanun müharibə əleyhinə çıxış edənlərə qarşı istifadə oluna bilər. Adam vətənpərvər olmaya, amma bununla yanaşı dövlətə, dövlət quruluşuna, atributlarına zərər verməyə bilər. Adam kosmopolit ola bilər və bu onun hüququdur. Heç kəs onu zorla və ya qanun gücü ilə öz etiqadından imtina etməyə məcbur edə bilməz,” o qeyd edib.

Onun fikrincə, tədris sistemində vətənpərvərlik məqamları mövcüddur və bu pozitiv haldır.

“LakinŞ bu tövsiyyə xarakterli proqram yox, hər insanı vətənpərvər olmağa məcbur edən qanun olacaqsa, artıq azadlıqları məhdudlaşdıran bir problemə çevriləcək.”

Təhsil məsələləri üzrə ekspert Nabatəli Qulamoğlu AzadlıqRadiosuna bildirib ki, ötən illərdə Prezident Administrasiyasının keçmiş rəhbəri Ramiz Mehdiyevin də oxşar fikrləri var idi.

“Vaxtilə elə bir məqsəddə Ramiz Mehdiyev bulunmuşdu. O demişdi ki, biz gəncləri xaricə təhsilə göndəririk, onlar da orada başqa təsirlərə məruz qalır və bəziləri ümumiyyətlə vətənə qayıtmır, qayıdanları da mənfi fikirli adamlar olurlar. Onun fikrincə, mənfi fikirli adamlar - hakimiyyət əleyhinə mübarizə aparan adamlar idi. Əslində isə insan demokratik ölkələr mühitindən çıxıb Bakı mühitinə düşəndə özünü həbsxanada hiss edir.”

Ekspert qeyd edib ki, vətənpərvərlik nə dərslə, nə o mövzuda tədris əldə edilmir.

“Vətənpərvərlik nümunələri göstərməklədir. Üç ayağı üzərində dayanan tərbiyə sistemi bizdə çox təəssüf ki, elə axsayır ki, ayaqların heç birinin üzərində dayana bilmir. Birinci - ailədir. Əgər ailə normal qidalanmırsa və onun üzvləri hər gün ictimai haqsızlıqla üzləşirlərsə, həmin ailənin uşağı necə tərbiyə ala bilər? İkinci məsələ - məktəbdə aldığı tərbiyədir. Orada vəziyyət necədir? 8 Martda, Müəllimlər Günündə pul yığmaq, seçki qutularını doldurmaq üçün valideynləri cəlb etməkdir. Üçüncü isə ictimaiyyətdir. Bu sahədə də baş verən prosesləri, məhkəmələri, idarələri hamı görür. Belə olan halda biz şagirdə nə öyrədirik? Necə ola bilər ki, ölkənin varını-dövlətini talasınlar, məktəbdə şagirdin gözü qarşısında müəllimlər pul bölsünlər? Burda hansı vətənpərvərlikdən danışmaq olar?” o sual edib.

Ekspert hesab edir ki, vətənpərvərliyi fənn kimi tədris etməyi qəbulolunmazdır.

“Vətənpərvərlik hər bir dərsdə, onu öyrədənin, tərbiyə edənin hər bir addımı ilə tədris olunur. Əgər müəllim, valideyn düzgün addım atırsa, vətəni sevmək üçün nümunə göstərirsə, uşağa “vətəni sev” demək lazım deyil. O özü baxıb görəcək və sevəcək. Mən deklarativ vətənpərvərliyin əleyhinəyəm,” Qulamoğlu belə düşünür.-0-