Media-icmal 01.06.17

Azərbaycan ordusunun inkişaf yolu, yüngül sənaye sahəsindəki durum, hakimlərə qarşı cəzaların sərtləşdirilməsi, rəqabətsizlik durumu bugünkü (01 iyun, 2017-ci il) medianın aparıcı mövzusudur.

Regionun ən güclüsü-Azərbaycan ordusu

"Azərbaycan" qəzeti "Hər şey qələbə üçün" sərlövhəli məqalədə ordunun inkişaf yolunu (http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=123314) zi dəyərləndirir.

Müəllif ordunun varlığını dövlətin varlığının təminatçısı adlandırır və dövlət müstəqilliyinin yaşının elə ordunun yaşı qədər olduğunu bildirir: "Arxada qalan əsrin dörddə biri qədər zaman kəsiyində enişli-yoxuşlu, keşməkeşli, əzabla, ağrı-acılarla birlikdə şərəfli və şanlı dirçəliş yolu keçmişik. Bu yolda tufanlara düşmüşük, ölüm-qalım savaşına qatılmışıq, şəhidlərimiz olub, qurbanlar vermişik. Azadlıq, müstəqillik uğrunda mücadilədə tökülən al qanlardan rəng alan bayrağımızı enməyə qoymamışıq".

Müəllif deyir ki, Azərbaycan hakimiyyətinə xalqın istəyi ilə dönən ulu öndər Heydər Əliyev öz tarixi xilaskarlıq missiyasını şərəflə yerinə yetirib xalqı da, yenicə təşəkkül tapan, ayaq üstə güclə dayanan dövləti də real təhlükələrdən xilas etdi: "Müstəqil dövlətin var olması, xalqın azad və firavan yaşaması üçün milli ordu əsas şərtdir. Ulu öndər Heydər Əliyev siyasi fəaliyyətində bu məsələyə böyük önəm verir, güclü, qüdrətli bir ordu yaratmağa uğurla nail olurdu".

Müəllif deyir ki, bu gün Azərbaycan ordusu regionun ən güclü, ən qüdrətli, modern ordusudur və Bütün Qafqazda qarşısında dura biləcək güc yoxdur.

Məqalədə deyilir ki, bütün istiqamətlərdə Heydər Əliyev siyasi kursunu böyük uğurla davam etdirən ölkə prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı İlham Əliyevin həyata keçirdiyi müdrik siyasət Azərbaycan ordusunu yenilməz edib: "Bu siyasət sayəsində dövlətimizin iqtisadi inkişafı dönməz xarakter almışdır, dünyanı iqtisadi böhranlar bürüsə də iqtisadiyyatımız dinamik şəkildə inkişaf edir, gücümüz aydan-aya, ildən-ilə artır. Təbii ki, dövlətin qüdrəti ordunun maddi-texniki bazasını da tənzimləyir".

Müəllif vurğulayır ki, artıq respublikanın iqtisadi gücü o həddə çatıb ki, hərbi məsələlərə ayrılan vəsait Ermənistanın dövlət büdcəsi ilə müqayisə edilir, ən müasir hərbi döyüş texnikasına malikdir: "Ötənilki aprel döyüşlərində ordumuz şanlı tarix yazdı. Düşmən təxribatlarının qarşısı qətiyyətlə alındı. Ermənistan ordusu xeyli hərbi texnika və canlı qüvvə itirdi. Aprel döyüşlərindəki yüksək əhvali-ruhiyyə indi ön xəttə yaxın Cocuq Mərcanlı kəndinin müharibə xarabalıqları üzərində başdan-başa yenidən qurulması ilə davam edir.
Bu gün xalq öz ordusunu sevir, ona inanır, güvənir, etibar edir.

Itirilmiş bazar və imkanlar

"Exo" qəzeti "Yüngül sənaye: Azərbaycan çox şeyi boş buraxıb, amma yerini doldurmaq olar" sərlövhəli (http://ru.echo.az/?p=59824) məqalədə müəllif yüngül sənayenin durumunu ekspertlərlə müzakirə edir.

Müəllif ölkədə qeyri-neft sektorunun inkişaf etdirilməsini bu gün üçün prioritetlərdən biri adlandırır və bunun üçün kifayət qədər şərait və resurs olduğunu bildirir.

Müəllifə görə, bu istiqamətdə əsas hədəflərdən biri yüngül sənaye ola bilər: "Yüngül sənaye sahəsində fəaliyyət göstərən zavodlar, etibarlı xammal bazası, milli ticarət markası altında malların çeşidlərini artırmağa imkan verir".

Məqalədə deyilir ki, müstəqil iqtisadçı Seyfəl Əliyev də Azərbaycanda yüngül sənayeni bərpa etmək işini kifayət qədər ağır iş saysa da mümkünsüz olmadığını da söyləyir.

S.Əliyev deyir ki, SSRİ-nin yıxılması ilə demək olar ki, hər şey dağıldı və o zamandan Azərbaycan çox şey itirdi, o zaman bazarı götürmək mümkün idisə, bu gün bütün yerlər tutulub: "Postsovet məkanında bir çox ölkələr yüngül sənayeni inkişaf etdirdilər və məs. bu sənaye sahəsi həcminə görə Rusiyada ərzaq sənayesindən sonra ikinci yeri tutur. Hesab edirəm ki, kiçik və orta biznesi inkişaf etdirmək yolu ilə yüngül sənayeni inkişaf etdirmək mümkündür".

Ekspert Nəriman Ağayev də bu düşüncədədir ki, Azərbaycan bu sahəni inkişaf etdirmək baxımından çox zaman itirib, hazırda bu sahə bütün dünyada Çin və Türkiyə idxalı olan məhsullarla doludur: "Bu mallar rəqabət qabiliyyətlidir və ən başlıcası qiymət baxımından əlçatandır. Ayaqqabı sənayesi ilə də eyni durumdur, amma yerli iş adamları bu sahəyə pul qoymağa tələsmir, çünki indiki halda iş adamı Çinə gedərək aşağı qiymətlə ayaqqabı sifariş edib Azərbaycana gətirib satmaqla heç nə uduzmur".

Ekspert deyir ki, kimsə Azərbaycanda bu sahənin inkişafı üçün sərmayə qoysa idi, qısa müddətə sərmayə yatırımı özünü doğrultmuş olacaqdı.

N.Ağayev deyir ki, Azərbaycan xaricə ayaqqabı tikilişi üçün dəri və s. məmulatlar göndərir, artıq xaricdə olduğu üçün artıq əlavə dəyəri itiririk.

Ekspertə görə, nəticədə biz hazır məhsul alırıq ki, Azərbaycanda hazırlanmış olsaydı daha ucuz başa gəlmiş olardı .

Onun fikincə, ölkə yaxın vaxtlarda bu bazarda mövqeyini gücləndirə bilər və bunun üçün tekstil bazarına hazır məhsullarla çıxmalıdır.

Müəllif deyir ki, toxuculuq sənayesinin inkişafı üçün xammal bazası yaradılır, fermerə çoxtərəfli dəstək verilir, bəzi bitkilərin sahələri artırılır və bu, toxuculuq sənayesinin inkişafına əsas ola bilər.

Vətəndaş etimadı olmadıqda

"Novoye Vremya" qəzeti "Cəzalandırmaq olmaz mükafatlandırmaq" (http://www.novoye-vremya.com/w93566/.../#.WS77zmiLTIU) sərlövhəli məqalədə müəllif ədalətsiz qərar çıxaran hakimlərə qarşı cəzaların sərtləşəcəyini müzakirə edir.

Müəllif deyir ki, belə hakimlərə qarşı cəzalar gəlir, Cinayət Məcəlləsinə dəyişikliklər təklif olunur: "Təklif edilən dəyişikliklərə əsasən bilərəkdən ədalətsiz qərar çıxaran hakim 5000 manatdan 8 000 manata kimi cərimə olunur və ya 3 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilir. İndiki qanunvericilikdə cərimə həcmi 500 manatdan 1000 manata kimidir, bu isə o deməkdir ki, cərimə 10 qat artırılır" .

Müəllif hakim səhvlərinə və daha pisi bilərəkdən qəbul edimiş qərara görə hakimlərin məsuliyyət daşımalı olduqlarını vurğulayır və belə ədalətsiz qərarlar qəbul edilməsinə səbəb kimi aşağıdakları göstərir: "Rüşvət, korrupsiya, diletantlıq, əlbəttə, "telefon hüququ", "yuxarıdan" verilən siyasi sifariş bu səbəblər sırasındadır və hələ də ədalət mühakiməsində öz mövcudluğunu saxlayır".

Məqalədə deyilir ki, hakimlərin korrupsiyaya şərait yaratmalarına görə cəzalandırılmaları haqda dəfələrlə eşitsək də siyasi sifariş məsələsilə bağlı hələ ki, presedent qeydə alınmayıb.

Müəllifə görə, buradan alınan nəticə isə bundan ibarətdir ki, hakimlər çıxardıqları bütün ədalətsiz qərarlara görə məsuliyyət daşımırlar və qanunun aliliyinin qorunmasına "seçmə" üsulu ilə riayət edilir: "Ümid edək ki, hakimlərin cəzalandırılması ilə bağlı Cinayət Məcəlləsinə dəyişikliklər həm də yanaşmaları dəyişdirəcək, əgər olmayacaqsa, o zaman bu dəyişikliklər nəyə lazımdır".

Müəllif vurğulayır ki, bütünlükdə isə ölkənin məhkəmə sisteminə cəza orqanı kimi baxılmamalıdır, amma bu stereotip insanların şüurunda özünə o qədər yer edib ki, məhkəmə sistemində köklü dəyişikliklər və insanların etimadını yüksəltmək baxımından müsbət addımlar gözləməyə dəyməz.

Müəllif deyir ki, siyasi sifariş olduğu halda mantiya geyimli hakimlər və "yuxarıdan" göstəriş verənlər ədalət mühakiməsinə mane olurdular, demokratik dövlətlərdə belə əməllər ciddi cəzalandırılır.

Müəllif hesab edir ki, gerçək qərarlar qəbul edildiyi halda yeni qanun gerçək olaraq işləyəcək, bununla da vətəndaşların Azərbaycanın ədalət mühakiməsinə etimadını artıracaq.

Rəqabətsizlik və bananın qiyməti

"Yeni Müsavat" qəzetində "Monopoliyanın geri dönüşü-nə baş verdi ki..."

(http://musavat.com/news/monopoliyanin-geriye-donusu-ne-bas-verdi-ki_442574.html) sərlövhəli məqalədə ölkə bazarlarındakı məhsul bahalığı ekspertlərlə araşdırılır.

Müəllif deyir ki, mart ayından bəri ölkədə bananın satış qiyməti 3 manat 50 qəpiyə qalxıb və həm də xatırladır ki, 2016-cı ildə bananın qiyməti 1,25-1,30 çivarında idi.

İqtisadçı ekspert Qubad İbadoğlu xarici ölkələrlə müqayisəni qəzetə belə şərh edir ki, hazırda Azərbaycanda manatın devalvasiyasından sonra pərakəndə satış şəbəkələri bananı 3 manata, təxminən 1 dollar 75 sentə təklif edir: "Müqayisə üçün qeyd edək ki, əmək haqqı və xidmət haqlarının yüksək olduğu ABŞ-da bananın 1 kiloqramı 2 manat 21 qəpiyə, Almaniyada 2 manat 47 qəpiyədir. Azərbaycan bazarlarında ən aşağı sort bananın hətta ABŞ və Almaniyadan da baha satılması monopoliyanın əvvəlki vəziyyətə qayıtmasının və islahatların imitasiyasının ən bariz nümunəsi sayıla bilər".

İqtisadçı qeyd edib ki, mövsümi və manatın bahalaşması kimi əhəmiyyətli amillərin təsiri ilə ölkədə bananın qiyməti ucuzlaşmalı idi.

Q.İbadoğlu hesab edir ki, bu, hökumətin inhisar ilə bacara bilməməsinin göstəricisidir, ilk çağlarda buna nail ola bilirdisə sonradan bunun öhdəsindən gələ bilmədi".

İqtisadçı Natiq Cəfərli isə deyir ki, "ölkədə banan ilə bağlı rəqabət yoxdur: "Ötən ilin eyni dövründə Azərbaycan gömrüyündə kiloqramı 91,3 sentə (təxminən 1 manat), rəsmiləşdirilən banan indi daha aşağı qiymətə - 77,5 sentə (1 manat 30 qəpik) bəyan edilir: "Martdan bəri ölkədə bananın satış qiyməti ortalama 3 manat 50 qəpiyə qalxıb. Hazırda bananı, eləcə də digər sitrus meyvələrini Azərbaycana bir şirkət - "Asadov Capital Azərbaycan" MMC gətirir. Bu şirkət Türkiyədə 2007-ci ildə yaradılan "Asadov Emlak Gida ve Dış Ticaret Limited" şirkəti tərəfindən təsis olunub, yeganə payçı isə Rafiq Həmid oğlu Əsədovdur. Yəni, ölkəyə bananı tək bir şirkət gətirir, rəqabət yoxdur".