Media-icmal 19.05.20

Kafe və restoranların fəaliyyətlərinə yeni tələblər, sürücülərə kəsilən cərimələr, pandemiyanın ölkəniin ixracına təsiri, aprel ayında ölkədə alqı-satqı həcminin azalması iddiaları və s. məsələlər medianın aparıcı mövzuları sırasındadır...

Rəsmi “Azərbaycan” qəzeti “Kafe və restoranlar yeni qaydalarla işə başlayır” sərlövhəli məqalədə kafe və restoranların yeni iş qaydaları barədə yazır.

Məqalənin aktuallığı 2020-ci il mayn 18-dən ölkə boyu kafelərin, restoranların, çayxanaların fəaliyyətinə icazə verilməsi və bu zaman koronavirus infeksiyasının yayılmaması üçün bəzi tələblərə əməl olunmasıdır. 

Müəllif deyir ki, belə obyektlər daimi olaraq isti-soyuq su ilə təmin olunmalı, yetərli dərəcədə dezinfeksiya edici vasitələrə malik olmalıdır.

Müəllif deyir ki, qida qəbulu zallarında oturacaqların ara məsafəsi eyni masa arxasında 1 metrdən, masalararası məsafələr isə 2 metrdən az olmamalıdır.

Onun sözlərinə görə, təmizlik-dezinfeksiya işləri də bu sırada mühüm yer tutur, buna ciddi əməl olunması isə şərtdir.

Məqalədə vurğulanır ki, xifmət göstərən şəxsi heyət şəxsi gigiyena qaydalarına riayət etməli, hər hansı təmasdan sonra əllərin yuyulması və dezinfeksiyası təmin edilməlidir.

Məqalə müəllifi deyir ki, şəxsi heyətdən kimsə səhhətində narahatlıqlar hiss edərsə bu barədə rəhbərliyinə məlumat verməli və təcrid olunmalıdır.   

Müəllif əllərin gigiyenasına, maskadan istifadəyə də xüsusi diqqət göstərilməsini tövsiyə edir.

Müəllif hesab edir ki, bu qaydalara riayət etməklə, COVID-19 infeksiyasından qorunmaq olar.

“Modern.az”da yer alan “Üç ayda sürücülərə 25,4 milyon manat cərimə kəsilib” sərlövhəli məqalədə 2020-ci ilin ilk üç ayında ölkədəki yol-nəqaliyyat qəzaları, cərimələr barədə məlumat verilir.      

Müəllif Dövlət Statistika Komitəsinə istinadən 2020-ci ilin yanvar-mart aylarında 421 və ya 2019-cu ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 12,6 faiz çox yol-nəqliyyat hadisəsi baş verdiyini, bu hadisələr nəticəsində zərər çəkən şəxslərin sayının 15,5 faiz artaraq 559 nəfər olduğunu, 181-in həlak olduğunu, 378 nəfərin isə yaralandığını bildirir.

Yol-nəqliyyat hadisələrinin 88,8 faizi yaşayış məntəqələrində baş verib, bu hadisələr nəticəsində həlak olanların sayı ötən ilin müvafiq dövrünə nisbətən 33 faiz artaraq 133 nəfər, yaralananların sayı 5,4 faiz artaraq 350 nəfər olub.

Müəllif deyir ki, bəhs olunan dövrdə qaydaların pozulmasına görə 25,4 milyon manat məbləğində cərimə tətbiq edilib.

“Sfera.az” da isə “Pandemiya qeyri-neft ixracımızı da azaldır -  rəqəmlər” sərlövhəli məqalədə koronavirus pandemiyasının Azərbaycanda ixraca mənfi təsiri gündəmin müzakirəsinə daşınır.

Müəllif ölkənin gömrük məlumatlarına istinadən deyir ki, qlobal pandemiya Azərbaycanın sadəcə neft ixracına deyil, qeyri-neft mallarının ixracına da mənfi təsir edir.

Məqalədə 2020-ci ilin yanvar-aprel ayına olan gömrük məlumatlarına görə qeyri-neft mallarının ixrac dəyərinin ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə azaldığı qeyd edilir: “2019-cu ilin ilk 4 ayında 583 milyon dollarlıq qeyri-neft malları ixrac edildiyi halda, bu ilin ilk 4 ayında 549 milyon dollarlıq qeyri-neft malları satılıb. Bu il qeyri-neft mallarının ixrac dəyəri 34 milyon dollar və ya 5,8 faiz azalıb”.

Müəllifə görə, qeyri-neft mallarının ixracının azalması ümumi ixracdakı azalma ilə müqayisədə azdır, ümumi ixrac 10 faiz azalıb və burada əsas rolu xam neftin ucuzlaşması təşkil edib.

Müəllif əlavə edir ki, Azərbaycanda qeyri-neft mallarının ixracında satışın azalması qeyri-ərzaq mallarında baş verib, ərzaq mallarının ixracında isə artım var. Qeyri-ərzaq mallarının ixracının azalması məhz qlobal pandemiya ilə bağlıdır, pandemiya və bununla əlaqədar tətbiq olunan karantin rejimi qeyri-ərzaq mallarına olan tələbi azaldıb.

Məqalə müəllifinə görə, ticarətin miqdarı azalmaqla yanaşı, əmtəə bazarlarında ucuzlaşma da ticarətə mənfi təsir göstərib. 2020-ci ilin əvvəlindən bəri qeyri-ərzaq mallarının dəyərində 10-20 faiz intervalında ucuzlaşma qeydə alınıb.

Yazıda vurğulanır ki, Azərbaycanın ticarət tərəfdaşı olan ölkələrdə milli valyutaların məzənnələrinin ucuzlaşması da qeyri-neft mallarının ixracına mənfi təsir edir.

“FED.az”da isə “Apreldə əhalinin mağazalardan alış-verişi azalıb – rəqəmlər” sərlövhəli yazıda Azərbaycanda aprel ayında alış-verişin azalmasından bəhs edilir.

Müəllif Statistika Komitəsinə istinadən 2020-ci ilin yanvar-aprel aylarında pərakəndə ticarət şəbəkəsində əhaliyə 11516,1 milyon manatlıq malların, o cümlədən 6169,7 milyon manatlıq ərzaq məhsulları, içkilər və tütün məmulatları, 5346,4 milyon manatlıq qeyri-ərzaq malları satıldığını bildirir.

Müəllifə görə, koronavirus infeksiyasının yayılmasının qarşısını almaq məqsədilə ticarət sektorunda da xüsusi iş rejiminin tətbiqi xüsusilə qeyri-ərzaq mallarının satışı sahəsində işgüzar fəallığı zəiflədib və cari ilin aprel ayında mart ayı ilə müqayisədə pərakəndə ticarət dövriyyəsi 33,1 faiz, o cümlədən qeyri-ərzaq malları üzrə 38,6 faiz azalıb.

“Ümumilikdə 2019-cu ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə cari ilin yanvar-aprel aylarında ticarət dövriyyəsi 1,9 faiz, o cümlədən qeyri-ərzaq malları üzrə 6,5 faiz azalıb, ərzaq məhsulları, içkilər və tütün məmulatları üzrə isə 2,6 faiz artıb”.

Müəllif deyir ki, hesabat dövründə alıcıların son istehlak məqsədilə aldıqları mallara xərclədiyi vəsaitin 53,6 faizi ərzaq məhsulları, içkilər və tütün məmulatlarının, 46,4 faizi isə qeyri-ərzaq məhsullarının payına düşüb.