Media-icmal 03.10.17

Milli iqtisadi inkişafın göstəriciləri, ölkədə turizmin problemləri, AZAL-da qiymət bahalığı bugünkü medianın (03 oktyabr, 2017-ci il) aparıcı mövzularındandır.

Milli inkişaf göstəricisi-beynəlxalq reytinqlərdə irəliləmə

"Azərbaycan" qəzeti "Milli inkişaf modelinin real nəticəsi" sərlövhəli məqalədə (http://www.azerbaijan-news.az/index.php?mod=3&id=131007)

Azərbaycanda iqtisadi inkişafı dəyərləndirir.

Müəllif deyir ki, istənilən dövlətdə inkişafın davamlılığını təmin edən əsas amillərdən biri strateji hədəflərin düzgün müəyyənləşdirilməsidir və son illər Azərbaycan iqtisadiyyatının dayanıqlıq nümayiş etdirməsi bunun nəticəsidir: "Bu baxımdan prezident İlham Əliyevin çevik və praqmatik iqtisadi siyasəti ilə yeni inkişaf mərhələsinin başlanğıcında olan Azərbaycan bəzi dövlətlərdən fərqli özünün növbəti uğurlu inkişaf modelini seçib".

Müəllif vurğulayır ki, Azərbaycan milli iqtisadiyyatının əsas inkişaf istiqamətlərini, iqtisadi təhlükəsizliyini təmin etməklə dünya iqtisadi düzənində öz mövqeyini müəyyən edib və müəllifə görə, Dünya İqtisadi Forumunun "2017-2018 Qlobal Rəqabətlilik Hesabatı"nda Azərbaycanın reytinqdə daha iki pillə yüksələrək 35-ci yerdə qərarlaşması bunu təsdiq edən amillərdən biridir.

Ölkədə iqtisadi inkişafı qiymətləndirən deputat, Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının sədri Səttar Möhbalıyev qəzetə deyir ki, bütün bunlar prezident İlham Əliyevin düşünülmüş və məqsədyönlü siyasətinin ardıcıl reallaşdırılmasının nəticəsidir: "Təkcə onu demək kifayətdir ki, ölkədə həyata keçirilən dövlət proqramları, yeni iqtisadi strategiya ölkəmizin ictimai həyatının bütün sahələrinin inkişaf etdirilməsində mühüm əhəmiyyətə malikdir".

Deputat deyir ki, bu iqtisadi siyasət nəticəsində ölkənin enerji təhlükəsizliyi təmin edilib, Azərbaycan enerji daşıyıcılarının etibarlı ixracatçısına çevrilib və enerji layihələrinin icrası Avropanın neft və qazla təminatında Azərbaycan önəmli məqama çıxarıb.

Deputatın fikrincə, elə buna görə də Azərbaycan qlobal rəqabət reytinqində önəmli yerə sahib olur və bütün bunlar bilavasitə prezident İlham Əliyev tərəfindən aparılan kompleks iqtisadi islahatlar siyasətinə beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən verilən yüksək qiymətdir.

Deputatın fikrincə, artıq sistemli iqtisadi siyasət kursu öz müsbət nəticələrini verir və "2017-2018 Qlobal Rəqabətlilik Hesabatı"nda Azərbaycanın iki pillə irəliləməsi isə göstərir ki, digər mötəbər reytinqlərdə də ölkənin mövqeləri daha da güclənəcək.

Avropadan turist görmək arzusu

"Exo" qəzetində "Sorğu: Azərbaycanda Avropa, Rusiya və ABŞ-dan turistlərin gəlməsinə üstünlük verilir" (http://ru.echo.az/?p=63131) sərlövhəli məqalə diqqəti cəlb edir.

Müəllif deyir ki, qəzet 900 nəfər Azərbaycan vətəndaşı arasında "Azərbaycanda hansı ölkələrdən daha çox turist görmək istərdiniz?" sorğusu keçirib: "Ölkə sakinləri daha çox Avropa ölkələrindən turistin gəlməsinə üstünlük verir və bu variantı 51% dəstəkləyib. Sorğuda iştirak edənlərin 21%-i Rusiyadan, 10%-i isə ABŞ-dan turist gəlməsi variantlarını dəstəkləyiblər. Ərəb ölkələrindən gələn turistlərin bəzi neqativləri fonunda 7% "turistsiz daha yaxşı" variantına üstünlük verib".

Məqalə müəllifi daha sonra Azərbaycanda turizmin inkişafı və problemləri məsələsini Turizm Assossiasiyası sədrinin məsləhətçisi Müzəffər Ağakərimovla müzakirə edir.

Məsləhətçi deyir ki, indi Azərbaycan turizmi xidmət səviyyəsini yüksəltmək və ölkədə xarici turistlərin istirahətini pozan dələduz-biznesmenləri aşkar edərək biznes sektorundan kənarlaşdırmaq kimi iki problemi həll etməlidir: "Azərbaycana səfərlərində xarici turistlərin rastlaşdıqları keyfiyyətsiz xidmət, dil maneəsi və süni qaldırılmış qiymətlər əsas problemdir və sonuncu problem daha çox diqqət mərkəzində olmalıdır".

M.Ağakərimov deyir ki, Azərbaycanda çoxları turistlərin şəxsində varlı insan görərək bundan qazanc əldə etmək istəyir, odur ki, əgər müştəri turistdirsə dəyəri 5 manat olan xidmət və məhsul avtomatik 25 manata qalxır və söhbət təkcə taksi sürücülərindən və ya kiçik suvenir satıcılarından getmir.

M.Ağakərimov deyir ki, ayrı-ayrı otel və restoranlar öz xidmət dəyərlərini müştərinin vətəndaşlığına görə müəyyən edirlər: "Bu ölkənin turizm sektorunun imicinə mənfi təsir edir, turistlər ölkəni İranla, Gürcüstanla müqayisə etdikdə Azərbaycanla bağlı xoşagəlməz mənzərə yaranır". M.Ağakərimov turistlərə ancaq qazanc mənbəyi kimi baxdıqda ölkə üçün yaranan neqativ münasibəti belə dəyərləndirir.

Müəllif bu il üçün "Tourism & Travel (T&T)" hesabatında Azərbaycanda viza rejiminin liberallaşdırılmasının ölkəni daha cəlbedici etdiyini, otellərin qiymətini endirməsilə daha çix əlverişli təyinat məntəqəsinə döndüyünü qey edir.

Sənəddə həm də vurğulanır ki, ölkədə təhlükəsiz şərait, çevik əmək bazarı və sağlamlıq üçün əlverişli vəziyyət eyni zamanda turizm istiqmətinin yüksələrək cəlbedici olmasına şərait yaradır.

AZAL-ın qiymət bahalığı davam edir

"Novoye Vremya" qəzetində isə "AZAL öz köhnə əməlinə qayıdır" sərlövhəli (http://www.novoye-vremya.com/w107132/.../#.WdJ6smi0PIU) məqalə oxumaq olar.

Müəllif Azərbaycan Hava Yolları (AZAL) şirkətində uçuş qiymətlərinin baha olmasını müzakirəyə çıxarır və deyir ki, Azərbaycan vətəndaşları xarici kurortlara Bakı yox, Tbilisi aeroportundan uçmağa artıq çoxdan üstünlük verirlər.

Müəllif deyir ki, bu üsuldan istifadə edən insanlar beləliklə 300 dollardan çox vəsaitə qənaət edirlər: "Azərbaycanlılar üçün Tbilisi aeroportu çoxdan xaricə uçmaq üçün start meydanına dönüb. Orada aviabiletlər o qədər ucuzdur ki, qatar və ya avtobusla ora qədər ki 10 saatlıq yol heç kəsi qorxutmur. Məs. oradan Kiyevə, İstanbula, Budapeştə cəmi 120 dollara gedib-qayıtmaq olar.

Müəllif deyir ki, AZAL-ın uçuş qiymətlərinə niyə 4-5 ulduzlu otellərin qiymətinin daxil edilməsi məlum deyil və bəlkə şəxs oteldə yox, qohumlarının, dostlarının evində yaşamalı olacaq.

Məqalədə deyilir ki, bütün tənqidlərdən irəli gələrək AZAL öz loukostunu yaratdı, amma həmişəki kimi yaxşı olması əvəzinə hər şey daha da pis oldu.

Müəllif "Buta Airvays"ın ucuş istiqamətləri barədə məlumat verir və bildirir ki, loukostdakı qiymətlər də orta statistik azərbaycanlı üçün əlçatan deyil, birtərəfli qaydada ən ucuz bilet 29 avrodur, yük aparılması, əl çantası, isti yemək əlavə xidmətlərə görə pul ödənilir: "Odur ki, avronun manata məzənnəsi nəzərə alındıqda iki tərəfə uçuş milli loukosterdə ən azı 170-200 manata başa gəlir. Özü də bu sərnişin ucuz bilet tapdığı halda belədir. Moskva, Antalya, Tehran, Tbilisi, Kiyev, Kazan istiqamətinə biletlər 135 manatdan başlanır və bu qiymətə hətta əl çantasının daşınması belə daxil deyil".

Müəllif deyir ki, daha pisi odur ki, Bakıdan və Tbilisidən istənilən Avropa ölkəsi istiqamətində eyni şirkətin uçuş qiymətləri arasında adambaşına 200 manat qiymət fərqi var.

Müəllif vurğulayır ki, AZAL-ın uçuş qiymətləri orta gəlirli vətəndaş üçün əlçatan deyil və ona görə də bu qurum milli fəxr mənbəyi ola bilmir.

Məqalə müəllifi son vaxtlar AZAL-da texniki təminat baxımından dəyişikliklərin olmasına, dövlətdən güclü dəstək almasına baxmayaraq, səmərəsiz menecmentlik səbəbindən "maliyyə bataqlığı"na düşdüyünü bildirir və deyir ki, şirkət yaradıcı inkişaf edə bilmir.