Azərbaycan Respublikasının Vergilər Naziri cənab Fazil Məmmədova

İNZİBATİ ŞİKAYƏT

Hörmətli cənab Nazir,

Nəzərinizə çatdırmaq istəyirəm ki, Vergilər Nazirliyinin 11.05.2017-ci il tarixli 1719020271327400 nömrəli "Vergilərin hesablanması barədə" Qərarına əsasən 2016-cı ilin "Mənfəət vergisinin bəyannaməsi" üzrə Vergi orqanı tərəfindən aparılmış kameral yoxlama nəticəsində bizə 3744,36 manat vergi məbləği hesablanmışdır.

Sizə ünvanladığımız, 01 iyun 2017-ci il tarixli 408 saylı İnzibati Şikayətlə bağlı məktubumuzdan sonra, Vergi risklərinin təhlili və nəzarəti departamentinin baş direktoru, baş vergi xidməti müşaviri Şirinov Natiq Telman oğlu tərəfindən, "Turan İnformasiya Agentliyi" Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin kameral vergi yoxlaması ilə hesablanmış vergi məbləğinin azaldılması barədə Vergilər Nazirliyinə ünvanlanmış 02.06.2017-ci il tarixli (AVİS qeydiyyatı: 02.06.2017-ci il tarixli 1717010009705701nömrəli) inzibati şikayətimizə baxılmışdır. Vergilər Nazirliyi, inzibati şikayəti araşdırdıqda bu nəticəyə gəlmişdir ki, işin faktiki halları, gətirilmiş dəlillər, toplanmış materiallar və sübutlar əsasında, habelə qanunvericiliyin müddəaları rəhbər tutulmaqla şikayət təmin edilməlidir. Nazirliyin "İnzibati şikayətin təmin edilməsi haqqında" 30 iyun 2017-ci il tarixli 1717030009784600 №-li qərarı ilə Turan İnformasiya Agentliyi MMC-nin 11.05.2017-ci il tarixli 1719020271327400 nömrəli "Vergilərin hesablanması barədə" Qərarı ləğv edilmişdir.

07 avqust 2017-ci il tarixində Turan İnformasiya Agentliyinin onlayn kargüzarlıq (Elektron poçt qutusuna) yenidən Vergilər Nazirliyi Yanında Bakı Şəhər Lokal Gəlirlər Departamenti tərəfindən mənfəət vergisi üzrə "Vergilərin hesablanması barədə" 07 avqust 2017-ci il tarixli 3 qərar daxil olmuşdur:

- 1719020481771600 №-li qərar əsasında 2014-cü il üzrə Ərizəçiyə 7991,70 manat;

- 1719020481777800 №-li qərar əsasında 2015-ci il üzrə Ərizəçiyə 9829,20 manat;

- 1719020481778500 №-li qərar əsasında 2016-cı il üzrə Ərizəçiyə 9086,30 manat;

cəmi 26907,20 manat mənfəət vergisi hesablanmışdır.

Onu da qeyd etmək istərdim ki, eyni zamanda Nazirliyin adı çəkilən Departamenti tərəfindən bizə həm də 07 avqust 2017-ci il tarixli 1719020481751200, 1719020481753600 və 1719020481752900 №-li Kameral vergi yoxlaması üçün zəruri olan sənədlərin (məlumatların) və izahat məktublarının tələb edilməsi haqqında məktublar da göndərmişdir.

08 avqust 2017-ci il tarixində yerləşdiyimiz ofisə (Ünvan: Bakı şəh, AZ1010, Süleyman Rəhimov küç. 186, mənzil 24) Vergilər Nazirliyi Yanında Vergi Cinayətlərinin İbtidai Araşdırılması Departamentinin nümayəndəsi gələrək Növbədənkənar səyyar vergi yoxlamasının təyin edilməsi haqqında qərar göstərmiş, onun surətini belə verməkdən imtina etmiş, yalnız bu barədə Nəzarət Kitabçasında qeyd aparmışdır. Həmin qeyddən göründüyü kimi, 07.08.2017-ci il tarixli 170091700105920 №-li qərara əsasən Vergi Məcəlləsinin 38.3.5-ci maddəsinə istinadən vergilər və digər icbari ödənişlərə dair qanunvericiliyə əməl edilməsi vəziyyətinin yoxlanılması üçün "Turan İnformasiya Agentliyi" MMC-də növbədənkənar səyyar vergi yoxlaması təyin edilmişdir. Nümayəndənin təqdim etdiyi 1700917003106126 №-li tələbnaməyə əsasən bizdən az qala sərəncamımızda olan bütün mühasibat sənədləri tələb olunur.

Azərbaycan Respublikası Vergi Məcəlləsinin 38.3.5. maddəsində növbədənkənar səyyar vergi yoxlamasının keçirilə bilən hal kimi göstərilmişdir: "vergi orqanının əldə etdiyi mənbəyi bəlli olan hər hansı məlumat əsasında vergi ödəyicisinin gəlirlərinin və ya vergitutma obyektinin gizlədilməsinin (azaldılmasının) əlamətləri müəyyən edildikdə". Gördüyümüz kimi, bu əsasla yoxlama o zaman təyin edilə bilər ki, birincisi, vergi ödəyicisinin gəlirləri və ya vergitutma obyektini (gizlətməsi) azaltması əlamətləri aşkar olsun, ikincisi, bu barədə mənbəyi bəlli olan məlumat olsun. Lakin bu qərarda təşkilatın ümumiyyətlə gəlirləri və/və ya vergitutma obyektini gizlətməsi, yaxud azaltmasına dair heç bir məlumat öz əksini tapmamışdır, tapmadığına görə də heç bir mənbəyə də istinad edilməmişdir.

Qanunla yuxarıda qeyd olunmuş qərarlara əsasən hesablanmış cəmi 26907,20 manat mənfəət vergisinin mənbəyi açıqlanmalı və bizə bu barədə ətraflı izahat təqdim edilməli idi. İzahatda illər üzrə hesablanmış mənfəət vergisinin hansı gəlir və xərc bəndləri əsasında müəyyən edildiyi öz əksini tapmalı idi.

Eyni zamanda hesab edirəm ki, təqdim etdiyiniz qərarlarda bir neçə ziddiyyət və qanun pozuntusu mövcuddur.

1-ci ziddiyyət - AR Vergi Məcələəsinin 37-ci maddəsinin (Kameral vergi yoxlaması) 37.2. bəndinə əsasən, qərarın verilmə tarixi AR Vergi Məcəlləsinə ziddir. Cünkü, Bəyannamənin təqdim edilməsi və qərarın verilməsi tarixi arasındakı fərq 30 gündən çoxdur.

AR Vergi Məcələəsinin 37-ci maddəsinin (Kameral vergi yoxlaması) 37.2. bəndində deyilir:

37.2. Kameral vergi yoxlaması vergi ödəyicisi tərəfindən bu Məcəllənin 72-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş vergi bəyannaməsinin vergi orqanına təqdim edildiyi vaxtdan 30 iş günü müddətində keçirilir. Bu müddət başa çatdıqdan sonra həmin bəyannamə, habelə bu Məcəllənin 37.2-1-ci maddəsində göstərilən bildiriş üzrə verilmiş dəqiqləşdirilmiş bəyannamə üzrə yenidən kameral vergi yoxlaması keçirilə bilməz.

2-ci ziddiyyət - AR Vergi Məcələəsinin 37-ci maddəsinin (Kameral vergi yoxlaması) 37.3.bəndinə əsasən, Vergi orqanına təqdim etdiyimiz, tələb olunan təsdiq edici sənədlər və izahat məktubunda Kameral yoxlama aparmaq üçün məlumatlar arasında ziddiyyət və ya səhv aşkar edildiyi halda, vergi orqanı bizdən əlavə məlumat, sənəd və izahat tələb etməli idi. Lakin, qeyd olunan dövrlər üzrə təqdim olunmuş bəyannamələrlə bağlı vergi orqanına təqdim etdiyimiz, tələb olunan təsdiq edici sənədlər və izahat məktubundan sonra, bizdən heç bir əlavə məlumat, sənəd və izahat tələb olunmamışdır. Qanuna əsasən, təqdim etdiyimiz məlumatlar arasında ziddiyyət və ya səhv aşkarlanmışdisada, bu məsələ bizimlə yenidən araşdırılmalı idi.

AR Vergi Məcələəsinin 37-ci maddəsinin (Kameral vergi yoxlaması) 37.3. bəndində deyilir:

37.3. Kameral yoxlama aparmaq üçün vergi ödəyicisindən təqdim olunmuş bəyannamə ilə bağlı sənədlərdə olan məlumatlar arasında ziddiyyət və ya səhv aşkar edildikdə vergi orqanı vergi ödəyicisindən əlavə məlumat, sənəd və izahat tələb edə bilər.

Vergilər Nazirliyin qərar və hərəkətlərindəki sinxronluq onu göstərir ki, onların bu fəaliyyəti Turan İnformasiya Agentliyinin kütləvi informasiya vasitəsi kimi fəaliyyətini əngəlləmək, iflic etməkdir. Vergilər Nazirliyin yuxarı orqanının qüvvədə olan qərarına əhəmiyyət verilməməsi, eyni vaxtda iki Departamentin mühasibat sənədlərini tələb etməsi Ərizəçinin ifadə azadlığına son qoyulması niyyətinə xidmət edir.

Turan İnformasiya Agentliyinin fəaliyyətinə qarşı VN-nin hərəkətləri Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə yanaşı həm də İnsan Hüquqları və Əsas Azadlıqların Müdafiəsi haqqında Konvensiyanın 7, 10, 13, 14, 17 və 18-ci maddələrinin eləcə də həmin Konvensiyaya dair 1 saylı Protokolun 1-ci, 7 saylı Protokolun 4-cü maddəsini də pozur.

Xahiş edirəm:

• Azərbaycan Respublikasının Vergilər Nazirliyi yanında Bakı şəhəri Lokal Gəlirlər Departamentinin 07.08.2017-ci il tarixli 1719020481771600, 1719020481777800 və 1719020481778500 nömrəli qərarları ləğv edilsin.
• Azərbaycan Respublikasının Vergilər Nazirliyi yanında Vergi Cinayətlərinin İbtidai Araşdırılması Departamentinin "Turan İnformasiya Agentliyi" MMC-də növbədənkənar səyyar vergi yoxlamasının təyin edilməsi barədə 07.08.2017-ci il tarixli 170091700105920 №-li qərarı etibarsız və qanunsuz sayılsın.

Hörmətlə,

Mehman Əliyev

Turan İnformasiya Agentliyinin direktoru