Açiq mənbələrdən foto.
Sahibsiz itlərin şəhərlərdə çoxalması Azərbaycanda da aktual olan sosial problemlərdəndir. Sahibsiz küçə itləri sakinlərə real təhlükə yaradır. Statistikaya görə, 2018-ci ildə ölkə üzrə 20,000 nəfərdən çox insan itlərin hücumuna məruz qalıb
2019-cu ilin təkcə 3 ayı ərzində Azərbaycanda 4909 nəfər heyvan zədəsi (cırmaqlama, dişləmə) ilə əlaqəli müvafiq tibb müəssisələrinə müraciət edib. Qeyri-rəsmi rəqəmlər isə daha çoxdur. Ölkədə hər gün orta hesabla 50-100 arası nəfəri it dişləyir.
Sahibsiz itlərlə bağlı problem artır ki, azalmır.
Amma bu problem Sumqayıtda daha qabarıq özünü göstərir və sakinləri narahat edir. Son vaxtlar Sumqayıtda sahibsiz itlər həddən artıq çoxalıb.
Bu sarıdan Sumqayıt Hİndistanın tipik şəhərlərini xatırladır. Bir fərqlə ki, orada küçələrdə rahat şəkildə inəklər, meymunlar gəzişir, bu şəhərdə isə itlər şəhəri basıb, hər yerdə toxunulmaz, rahat sülənərək, insanları narahat edirlər.
Hətta vəziyyət o yerə çatıb ki, sürü halında mikrorayonlarda, binaların həyətlərində, parklarda, küçələrdə, digər ictimai yerlərdə özlərini komfortlu hiss edən minlərlə itin əlindən nəinki məktəbə gedən, çölə-bayıra çıxan uşaqlar qorxurlar, böyüklər belə çəkinirlər.
Belə ki, bir ərazidə sürü kimi çoxalıb məskən salan sahibsiz itlər özlərini artıq həmin ərazinin sahibləri sayır və ərazidən keçən insanlara hücum edir, hürürlər. İşə tələsən sakinlər və məktəbə gedən şagirdlər itlərin kütləvi hücumuna məruz qalır. Sürü halında və gecə vaxtı küçə itləri daha təhlükəli və aqressiv olurlar. Bu baxımdan gecə vaxtı çölə çıxmağı Sumqayıtda az qala qəhrəmanlıq saymaq olar.
Heç kəndlərdə belə Sumqayıtdakı kimi itlərin hürüşməsinə rast gəlmək olmaz. Halbuki, Sumqayıt ölkənin ən böyük şəhərlərindən biridir.
Sumqayıtda it dişləməsi faktı çox baş verir. İl ərzində neçə yüzlərlə belə hal baş verir.
Amma yalnız ölüm faktı olduqda bu məsələ gündəmə gəlir.
Neçə ki, bir neçə il əvvəl Sumqayıtda ,10-cu mikrorayon ərazisində it dişləməsindən 20 gün sonra 5 yaşlı şəhər sakini Mikayılzadə Zeynəb Elçin qızı quduzluq nəticəsində vəfat edib.
Mikayılzadə xəstəxanaya yerləşdirilsə də, onu xilas etmək olmayıb. Hücum edən it onu üz və alın nahiyəsindən dişləyib. Bundan başqa, bir nəfər kişi də itlərin hücumuna məruz qalıb ölüb.
Sahibsiz küçə itləri həm də yoluxucu xəstəliklərin yayıcılarıdır. Onlar psixoloji olaraq da sakinlərə mənfi təsir edir, insanlarda narahatçılıq doğurur. Gecə vaxtı onların səs-küy salaraq hürüşməsi - insanların istirahətini pozması adi hala çevrilib.
Doğrudanmı indi kimsə quduz itin dişləməsindən ölməlidir ki, əlaqədar qurumlar - Sumqayıt İcra Hakimiyyəti, Sumqayıt şəhər Təmizlik Departamenti, Sumqayıt şəhər Mənzil Kommunal İstehsalat İstismar Birliyi hərəkətə keçsin?!
Ekspertlər vətəndaşlara küçə itlərinin olduğu, dolaşdığı yerlərdən mümkün qədər uzaq durmağı məsləhət görürülər, amma bu da çıxış yolu deyil.
Əlbəttə, itləri öldürmək düzgün deyil, qeyri-insanidir, amma Sumqayıtda insan həyatı, əsasən də azyaşlılar üçün təhlükə mənbəyinə çevrilən sahibsiz itlər zərərsizləşdirilməli, torlar vasitəsi ilə tutulmalı, ərazidən uzaqlaşdırılmalı, sığınacaqlara yerləşdirilməlidir.
Əslində Sumqayıt icra hakimiyyəti rəsmi şikayəti gözləmədən bununla bağlı bir tədbir görməlidir. Çünki icra hakimiyyətində işləyənlər də bu şəhərdə yaşayır və problemdən xəbərdardırlar.
İtlərdən söz düşmüşkən onu da əlavə etmək lazımdır ki, Sumqayıtda sahibsiz küçə itlərindən başqa, son zamanlar sahibli itlər də insanları çox narahat edir. Belə ki, son illər şəhərdə it saxlayanların sayı qat-qat çoxalıb və sanki dəb halını alıb. İctimai yerlərdə, küçələrdə it gəzdirən cavan oğlanların, qızların sayı artıb. Çox zaman onların gəzdirdikləri itlərin ağızlığı belə olmur ki, bu da ətrafdakılarda az narahatçılıq doğurmur.
Köpək itlərinin parklarda gəzdirilməsi insanların istirahət hüququna mane olur, gigiyena və təhlükəsizlik baxımından təhlükəlidir. İctimai yerlərdə itlərin ağızlıqsız gəzdirilməsini qadağan edən sərəncama görə qanunla cərimə də nəzərdə tutulub. Amma buna da əməl edən, nəzərət edən yoxdur…
Sumqayıt sakini.
Rəy yaz